نخستین دوره فعالیت سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی در سال 1381 با تشکیل نخستین شوراهای استانی، شورای مرکزی و حکم رئیس‌جمهور به نخستین رئیس سازمان آغاز شد. قانون تأسیس سازمان نیز در سال 1380 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. عدم وجود تشکلی خاص برای دانش‌آموختگان بخش کشاورزی و فقدان واحد مشخص در جهت حفظ حقوق آنان و نیاز به وجود تشکلی تخصصی که هماهنگی و همکاری بین شاغلان بخش کشاورزی را به‌عهده داشته باشد، قانون‌گذار را بر آن داشت تا با تصویب قانون، زمینه را برای تأسیس یک سازمان صنفی تخصصی فراهم و با قرار دادن موضوع ‹‹حفظ و حمایت از حقوق صنفی مهندسین کشاورزی›› به عنوان یکی از وظایف سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، حمایت از حقوق صنفی آنان را عینیت بخشد. مهم‌ترین دستاورد تأسیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی در این مدت کوتاه گرد هم آمدن دانش‌آموختگان فرهیخته بخش کشاورزی به‌عنوان یک پشتوانه علمی قوی برای فعالیت‌های این بخش بزرگ و حیاتی کشور بوده است. گرچه سختی کار اولیه، تولد و رشد این سازمان بزرگ صنفی تخصصی بخش کشاورزی در قالب اعداد و ارقام نمی‌گنجد، اما تهیه گزارشی هر چند مختصر و مجمل می‌تواند مخاطبین را به کار سترگی که طی این چند سال در استان‌های کشور انجام شده است، آشنا کند.

آموزش مهارت‌های لازم به دانش‌آموختگان کشاورزی و استفاده از توان آن‌ها

در همین ارتباط علی آهون‌منش، عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی درباره اهم سیاست‌ها و برنامه‌های این شورا در دوره پنجم عنوان کرد: عمده سیاست‌ها و برنامه‌های شورای پنجم سازمان متکی بر برنامه‌ریزی برای دست‌یابی به منابع درآمد پایدار است، به نحوی که وابستگی سازمان به درآمدهای ناشی از صدور گواهی و حق عضویت‌ها کاهش یابد. وی درباره جایگاه سازمان نظام مهندسی در بخش کشاورزی گفت: برنامه‌ریزی برای برقراری یک سیستم مناسب برای ارتباط اعضای سازمان با روسا و اعضای شورای مرکزی و برنامه‌ریزی برای حفظ استقلال سازمان از کارکردهای مهم نظام مهندسی کشاورزی است و این استقلال به معنای قطع رابطه یا به چالش کشیدن سیاست‌های دولت یا وزارت جهادکشاورزی نیست. حفظ رابطه منطقی و دوستانه با وزارت جهادکشاورزی و بیان مشکلات بخش و برنامه‌ریزی برای رفع آن‌ها به عنوان «چشم و گوش» وزارتخانه و برنامه‌ریزی و پیش‌بینی دوره‌های مهارتی به صورت الزامی برای دانش‌آموختگان بخش کشاورزی، جهت افزایش اعتماد به نفس آنان برای کار و آموزش‌های عملی آخرین تکنولوژی‌های افزایش تولید به تولید‌کنندگان بخش از جمله برنامه‌های سازمان نظام مهندسی در بخش کشاورزی است.

وی با بیان این‌که سازمان در حال حاضر به دلیل عدم شناخت مقامات دولتی از جایگاه مناسبی برخوردار نیست، یادآور شد: سازمان می‌تواند به عنوان یک سازمان مردم‌نهاد قوی برای استفاده از اعضای خود به عنوان مروجان کشاورزی در بخش خصوصی، سازماندهی آنان را انجام دهد و به تولیدکنندگان بخش معرفی کند. در صورتی که برنامه‌ریزی سازمان به گونه‌ای باشد که بتواند از طریق آموزش مهارت‌های لازم به دانش‌آموختگان از توان آن‌ها استفاده کند، بدون شک به جایگاه اصلی خود باز می‌شود.

آهون منش در ادامه با اشاره به نقاط قوت سازمان یادآور شد: جوان و با سواد بودن اعضای سازمان که همگی دارای تحصیلات دانشگاهی در سطوح عالی هستند و از سوی دیگر مورد اعتماد بودن رئیس فعلی سازمان در بین معاونان و مقامات وزارت جهادکشاورزی و احساس قوی و انگیزه‌های فراوان برای اعتلای سازمان و تلاش مجدانه برای بازسازی جایگاه از دست رفته سازمان از جمله نکات اصلی قوت سازمان نظام مهندسی کشاورزی است.

وی با اشاره به چالش‌های موجود در سازمان یادآور شد: در حال حاضر وجود ابهام در پاره‌ای از بندهای قانون تأسیس سازمان موجب تفسیرهای گوناگون از قانون می‌شود و سازمان را از انجام وظایف اصلی خود محروم می‌کند. این در حالی است که عدم وجود منابع درآمد پایدار، عدم شناخت سازمان برنامه و بودجه از حق رتبه‌بندی شرکت‌های فعال در بخش کشاورزی وابسته به سازمان، عدم ارتباط مستقیم بین روسای سازمان مرکزی و استان‌ها و اعضاء از چالش‌های عمده محسوب می‌شود.

نقش مهم نظام مهندسی کشاورزی در تولید و ساماندهی بخش کشاورزی

حجی علی آهنی، عضو شورای سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی، هم در گفت‌وگو با روسنا (روستانیوز)، با اشاره به نقش و جایگاه سازمان نظام مهندسی کشاورزی در بخش کشاورزی گفت: با توجه به این‌که نظام مهندسی کشاورزی بزرگ‌ترین تشکل تخصصی بخش کشاورزی است د و بیش‌ترین و‌متنوع‌ترین افراد متخصص بخش عضو آن هستند، جایگاه بسیار رفیع و‌مهمی دارد و قطعاً می‌تواند در امر تولید و ساماندهی بخش کشاورزی نقش به‌سزایی ایفا کند. وی درباره فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی سازمان به عنوان بزرگ‌ترین تشکل صنفی تخصصی بخش کشاورزی نیز افزود: فرصت‌های مناسب سازمان عبارتند از: جایگاه قانونی و مصوبات مجلس، داشتن بیش‌ترین افراد متخصص در بخش کشاورزی با تنوع زیاد، واگذاری و برون‌سپاری بسیاری از فعالیت‌های وزارت جهاد به این سازمان و حضور نمایندگان وزارتخانه‌های مختلف در شورا و تعداد زیادی اعضای متخصص. بزرگ‌ترین چالش سازمان نیز ضعف بنیه مالی و عدم توان علمی و عملی مناسب اکثریت اعضاء و بیکاری بسیاری از آنان است. آهنی در ادامه با اشاره به عضویت ۲۵۰ هزار مهندس کشاورزی در مهندسی‌کردن فرآیند تولیدات بخش کشاورزی افزود: در این خصوص اولاً باید اعضا از آموزش‌های علمی و عملی تخصصی برخوردار شوند؛ دوماً با ترویج و تشویق بهره‌برداران نقش حضور کارشناسان در عرصه‌های تولید برای آن‌ها بازگو و تفهیم شود؛ سوماً حضور کارشناسان در مزارع و باغ‌ها همانند واحدهای دامداری قانونی و الزامی شود.

شتاب‌زدگی در توسعه صنعتی و تخریب محیط‌زیست

رحمان وهاب‌زاده، عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، هم با اشاره به جایگاه این سازمان در بخش کشاورزی گفت: اقدامات و سیاست‌های پیش روی بخش کشاورزی بر پایه توسعه روزافزون و تولید بیش‌تر جهت بهره‌برداری اقتصادی و با هدف خودکفایی است که این امر در گذشته با افزایش بهره‌برداری از منابع طبیعی من‌جمله آب و عرصه‌های طبیعی رخ داد که با نگاه اقتصادی به برخی از محصولات پررونق و عدم تمکین از الگوی کشت و از طرفی استفاده روزافزون از سم و کود برای برداشت محصول بیش‌تر، موجب تخریب منابع زیستی و آلودگی محیط‌زیست شد. وی ادامه داد: در حال حاضر کشاورزی از اصلی‌ترین منابع آلاینده محیط‌زیست به علت زهاب کشاورزی و آلودگی ناشی از منابع آبی است و از همه مهم‌تر مصرف بالای آب در بخش کشاورزی از عوامل فرونشست زمین است. وهاب‌زاده درباره اساسی‌ترین چالش پیش روی سازمان گفت: نگاه توسعه‌ای و توجه ملی به مقوله اشتغال موجب شده کشور دچار شتابزدگی در توسعه صنعتی شود و این توسعه ناپایدار موجب بهره‌کشی از طبیعت و تخریب ارزش‌های طبیعی می‌شود. متأسفانه کم‌ترین توجه به سرمایه‌گذاری در مقوله محیط زیست به علت عدم بازخورد اقتصادی می‌شود و ارزانی منابع طبیعی، عدم بازدارندگی قوانین و اثربخشی کم آن‌ها موجب تخریب مواهب طبیعی و به خطر افتادن سلامت انسان‌ها شده است. به این موضوعات توسعه فرهنگ مصرف‌گرایی، افزایش شهرنشینی و آلودگی روزافزون هوا، آب و خاک اضافه شده است و این موارد تأثیر زیاد و مستقیمی بر ابعاد مختلف محیط زیست می‌گذارد که رهاورد کلان آن تغییر اقلیم، گرمایش زمین و بروز بیماری‌های جدید و سرطان‌های ناشناخته است و موجب شکننده‌شدن اکوسیستم تالاب‌ها و انقراض گونه‌های حیات وحش هم شده است.

تأمین منابع مالی جهت خدمت‌رسانی با مشکل مواجه است

حسن رکنی، عضو دیگر شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، هم با اشاره به چالش‌های موجود در این بخش افزود: در حال حاضر کندی در  صدور مجوزها و پروانه‌ فعالیت‌های تولیدی و اشتغال‌زا، بیکاری بیش از 45 درصد فارغ‌التحصیلان کشاورزی، عدم توانمندی فارغ‌التحصیلان رشته‌های کشاورزی در اجرای صحیح طرح‌های کشاورزی (از نظر علمی و مالی)، عدم همکاری مناسب دستگاهای دولتی با سازمان نظیر سازمان مدیریت، بانک‌ها، سازمان صنعت، معدن و تجارت، عدم پذیرش رتبه‌بندی انجام شده توسط سازمان نظام مهندسی توسط دستگا‌های دولتی و سازمان مدیریت، عدم توانایی سازمان در ارتقای بهره‌وری و افزایش تولیدات کشاورزی از جمله چالش‌های عمده در این بخش است. حسن رکنی با اشاره به اهم سیاست‌ها و برنامه‌های شورا در دوره پنجم اظهار داشت: اهمیت کشاورزی در ایجاد ارزش افزوده در راستای ایجاد اشتغال و امنیت اقتصادی بر کسی پوشیده نیست. سازمان نظام مهندسی کشاورزی در کنار وزارت جهاد کشاورزی در تحقق برنامه‌ها و رسیدن به اهداف نقش موثری دارد. با توجه به محدودیت آب در کشور و جمعیت رو به افزایش، برنامه‌ریزی در جهت افزایش تولید محصولات با بهبود بهره‌وری در بخش کشاورزی بایستی یکی از برنامه‌های سازمان باشد. بهبود مکانیزاسیون با استفاده از کارشناسان خبره و ایجاد شرکت‌های خدمات فنی یکی از مواردی است که می‌تواند در ارتقای این بخش اثرگذار باشد. وی درباره نقاط قوت سازمان گفت: دانش‌آموختگان با قابلیت بالا در استان‌های مختلف، نداشتن بوروکراسی دولتی در مجموعه سازمان، داشتن شبکه مویرگی جهت خدمات‌رسانی در سراسر کشور، امکان چابک‌سازی فرآیند خدمات‌رسانی به متقاضیان و آموزش اعضاء و بهره‌برداران از جمله نقاط قوت سازمان به شمار می‌رود. رکنی ادامه داد: نقاط ضعفی که پیش روی این سازمان وجود دارد، مشکلات موجود در تأمین منابع مالی جهت خدمت‌رسانی، عدم امکان حضور در مجامع بین‌المللی جهت آشنایی با آخرین دستاوردها و تکنولوژی‌ها و ناکافی بودن آموزش‌های آکادمیک برای دانش‌آموختگان است.

نظام مهندسی مسیری برای گذر از کشاورزی سنتی به مدرن

ضرغام حیدریه، عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، هم درباره اهم سیاست‌ها و برنامه‌های شورا در دوره پنجم گفت: نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی مسیری برای گذر از کشاورزی سنتی به کشاورزی مدرن است. حیدریه یادآور شد: در حال حاضر سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی کشور می‌بایست به عنوان پیشران توسعه بخش کشاورزی کشور نقش‌آفرینی کند. در مسیر این توسعه دو دغدغه افزایش تولید بدون افزایش سطح زیر کشت محصولات و ایجاد اشتغال مدنظر است. عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی تولید یادآور شد: تولید بیش‌تر را می‌بایست با بهره‌گیری از قوانین مغفول مانده و تهیه بخشنامه‌های جدید عملیاتی کرد. بر همگان روشن و مبرهن است که در حال حاضر و با توجه به وضعیت نامطلوب منابع تولید اعم از آب، خاک و... تنها راه محقق کردن این مهم، کاربرد علم و دانش است و سازمان نظام مهندسی می‌تواند به عنوان دروازه ورود علم و دانش به مزرعه و عرصه تولید ایفای نقش کند. سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی کشور پتانسیل نقش‌آفرینی در هر دو زمینه صیانت از اشتغال موجود در کنار ایجاد شغل جدید را دارا است. این مهم نیز با استفاده از علوم و فنون روز دنیا و ایجاد بستر مناسب برای کسب‌وکار‌های نوین و دانش‌بنیان، استارتاپ‌ها و... دست‌یافتنی است. به هر نحو فصل انجام امور ادارای توسط مهندسان به پایان رسیده و در دوره جدید مهندسان پویا و فعال بخش کشاورزی، مهندسی‌کردن امور مربوط به تولید را بر عهده خواهند گرفت.

لزوم ایجاد ارتباط موثر بین سازمان‌ نظام مهندسی و وزارتخانه‌ها

عبدالحکیم توغدری، عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، نیز درباره اهم سیاست‌ها و برنامه‌های شورا در دوره پنجم اظهارداشت: ایجاد ارتباط موثر بین سازمان و وزارتخانه‌های مرتبط و نمایندگان مجلس شورای اسلامی در راستای دست‌یابی به اهداف از پیش تعیین شده سازمان، افزایش دانش کاربردی و فنی اعضای سازمان، انتقال دانش فنی و کاربردی به مزرعه و کشاورزان از طریق کارشناسان عضو سازمان و افزایش عملکرد در واحد سطح و سهم‌بری اعضاء از محل افزایش محصول و حضور و اظهارنظر سازمان در مسائل اساسی بخش کشاورزی و منابع طبیعی، آب و محیط‌زیست از مهم‌ترین برنامه‌های ماست. عملکرد سازمان باید طوری باشد که امور کشاورزی بر مدار مهندسی باشد. همچنین دانش‌محور کردن فعالیت‌های سازمان در چارچوب احکام برنامه ششم از جمله برنامه‌ها و سیاست‌های سازمان در این دوره است. توغدری درباره جایگاه سازمان در بخش کشاورزی گفت: پس از گذشت 16 سال از تأسیس، سازمان توانسته است در برخی از بخش‌های مرتبط به جایگاه خوبی دست یابد؛ مانند بخش دامپروری که قانون نظام جامع دامپروری توانسته کمک بسیار شایانی در این زمینه کند، ولی در خیلی از بخش‌ها هنوز سازمان توفیق چندانی نداشته است؛ به ویژه در بخش آب و خاک که در شرایط فعلی کشور ما بسیار پراهمیت است. وی درباره چالش‌های پیش روی سازمان یادآور شد: عدم اعتقاد و باور برخی مدیران و مسئولان به قابلیت‌های سازمان و اعضای آن، وجود برخی تشکل‌ها و سازمان‌ها که در برخی امور با سازمان موازی‌کاری دارند، عدم پذیرش رتبه‌بندی سازمان در برخی از بخش‌های بدنه دولت، فرآیند طولانی صدور مجوزها که انرژی و وقت بسیاری از مدیران و کارشناسان سازمان تلف می‌کند و پایین بودن دانش کاربردی برخی از اعضای سازمان از جمله چالش‌های موجود ارزیابی می‌شود.

نظام مهندسی کشاورزی قطب اصلی و انکارناپذیر اقتصاد

علی راه‌انجام، عضو شورای سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی قزوین، نیز با اشاره به نقش و جایگاه سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی در بخش کشاورزی گفت: سازمان نظام مهندسی به عنوان یک تشکل تخصصی مردم‌نهاد از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. این سازمان با وجود نواقص بنیادین در قانون تأسیس و ظایف محوله توانسته اثرات مثبتی در بخشی کشاورزی به‌جا بگذارد که از جمله آن‌ها می‌توان به نظارت بر افزایش عملکرد محصولات زراعی و باغی توسط کارشناسان رشته کشاورزی، مهندسان ناظر واحدهای گلخانه‌ای، مسئولان فنی واحد‌های دامپروری، طرح نویسی و ارائه طرح‌های اقتصادی، انجام پروژه‌هایی چون نقشه‌برداری GPS و GIS و بسیاری از طرح‌های ریز و دشت کشاورزی اشاره کرد که همه آن‌ها توانسته‌ نقش بسیار مهمی در اقتصاد تولیدکنند گان و بهره‌برداران و در نهایت اقتصاد ملی ایفا کند. قانون تأسیس، قانون افزایش بهره‌وری، نظام جامع دامپروری و نظام گلخانه‌ای مجموعه از قوانین و دستورالعملهایی است که نقش مهندسان را در واحدهای تولیدی برجسته کرده است. راه‌انجام، درباره فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی سازمان به عنوان بزرگ‌ترین تشکل تخصصی گفت: کشاورزی به عنوان قطب اصلی و رکن انکارناپذیر اقتصاد کشور به دلیل کم‌ترین وابستگی به خارج از جایگاه مهمی برخوردار است و در این میان چالش‌های و فرصت‌های متنوعی وجود دارد. وی درباره چالش‌های سازمان یادآور شد: وجود تشکل‌ها و نهادهای موازی و قوانین دست‌وپاگیر، حاکمیت تفکر دولتی بر تشکل‌ها که مانع از فعالیت آزادانه آن‌ها می‌شود، حضور نیروهای دولتی در مراکز تولید (مراکز جهاد کشاورزی در بخش‌ها و دهستان‌ها) که خود مانع مراجعه کشاورزان به مهندسان بخش خصوصی می‌شود، پایین بودن سطح مهارت مهندسان کشاورزی به ویژه به صورت محصولی و تخصصی و عدم اعتماد کامل تولید‌کنندگان به مهندسان جوان، عدم ریسک‌پذیری مهندسان در مواجهه با مسائل و مشکلات کشاورزی، عدم تدوین و ابلاغ آیین‌نامه‌های اجرایی قوانین مرتبط با نظام مهندسی در همه زمینه‌های مصوب و پذیرش بدون ضابطه دانشگاه‌های کشور در بخش‌های غیر ضرور رشته‌های کشاورزی از جمله چالش‌های موجود در این بخش است. راه انجام یادآور شد: دانش‌آموختگان نظام مهندسی کشاورزی از دانش روز دنیا برخودار بوده و این موضوع بهترین فرصت برای انتقال دانش به جوامع مختلف کشاورزی برای افزایش تولید و ارتقای بهره‌وری است. وی ادامه داد: در حال حاضر مهندسان جوان بهترین شرایط را برای حضور در واحد‌های تولیدی، مشارکت در پروژه‌های تولیدی و عمرانی بخش کشاورزی، نظارت بر اجرای دقیق آن‌ها، بازآموزی و برگزاری دوره‌های آموزشی متناسب با تخصص‌های مهندسان در سازمان‌ها و مراکز تولیدی و بهره‌برداری دارا هستند. عضو شورای سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی قزوین با اشاره به عضویت 250هزار مهندس کشاورزی در سازمان گفت: مهندسان نظام مهندسی اطلاعات کافی از این تشکل تخصصی نداشته و انتظارات آن‌ها فراتر از وظایف و توان این سازمان است؛ البته ناگفته نماند دولت در این 17 سال نتوانسته حمایت‌های لازم را از این تشکل به عمل آورد و مجلس نیز در اصلاح قانون تأسیس، سنگ‌اندازی می‌کند و نظام مهندسی کشاورزی همانند نظام پزشکی، نظام دامپزشکی، نظام مهندسی ساختمان و معدن از قوانین اجرایی محکم و لازم‌الاجرا برخوردار نیست و اعضای آن همانند سربازان بدون سلاح و تجهیزات به نبرد با کوهی از مشکلات و نارسایی‌ها اعزام می‌شوند. با وجود همه این موضوعات در عین کاستی‌های موجود، سازمان می‌تواند نقش کلیدی را در مهندسی کردن فرآیند تولید ایفا کند. با همین دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه فعلی نیز می‌توان نقش‌آفرینی کرد. وجود 250هزار مهندس در همه گرایش‌ها کشاورزی همانند اژدهای خفته‌ای است که اگر بیدار شود اقتصاد ملی را به حرکت در خواهد آورد. 30درصد اشتغال‌زایی و سهم بیش از 14درصدی در تولید ناخالص ملی مربوط به بخش کشاورزی است و مهندسان کشاورزی می‌توانند با مدیریت صحیح، بخش کشاورزی را دچارتحول عظیمی کنند.

ضرورت پرداختن به بحث درآمدزایی برای نظام مهندسی کشاورزی

امرالله افراسیابی رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر نیز درباره نقش و جایگاه نظام مهندسی کشاورزی در کشور گفت: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی نتوانسته از سال 1381 (سال تشکیل) نقش خود را به‌طور موفق و موثر در کمک به بخش کشاورزی و منابع طبیعی به عنوان یک بازوی اجرایی به‌خوبی ایفا کند. وی ادامه داد: به‌دلیل نداشتن درآمد قابل قبول در سازمان‌های نظام مهندسی و در نتیجه عدم امکان پرداخت حق جلسه، کارگروه‌های تخصصی در سازمان‌های استان‌ها تشکیل نمی‌‌شود؛ لذا این سازمان نتوانسته نقش خود را به عنوان اتاق فکر وزارت جهاد کشاورزی و سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها ایفا کند. افراسیابی یادآور شد: نداشتن راهکار مشخص درآمدزایی برای سازمان‌های نظام مهندسی استان‌ها، اجرایی نشدن کامل واگذاری امور مربوط به اصل 44 قانون اساسی، وجود و حتی تشکیل واحدهای موازی مثل نظام صنفی (که بخشی از واگذاری‌های محدود اصل 44 نیز به این نظام واگذار شده)، همراه نبودن اعضای شورای نظام مهندسی با یکدیگر، افزایش روزافزون فارغ‌التحصیلان بخش کشاورزی و منابع طبیعی کشور و افزایش شمار نیروهای جوان بیکار و توقع آنان از سازمان و بسیاری از موارد دیگر در عدم موفقیت نظام مهندسی برای رسیدن به جایگاه مناسب موثر بوده است. از طرفی برخی امور در نظام مهندسی شروع شده، اما برای درآمدزایی جهت اعضاء پیگیری نشده؛ مثل بحث آزمون‌ها و مراحل کارشناس رسمی که قضات به این کارشناسان کار ارجاع نمی‌دهند و بسیاری موارد دیگر که هر روز موجب کم‌رنگ شدن جایگاه این سازمان ارزشمند شده؛ سازمانی که فی‌نفسه با داشتن اعضای فرهیخته و جوان می‌تواند در ارتقا جایگاه کشاورزی و منابع طبیعی کشور بسیار تأثیرگذار باشد. وی درباره فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی سازمان به عنوان بزرگ‌ترین تشکل صنفی تخصصی بخش کشاورزی افزود: پیگیری اجرا‌شدن کامل اصل 44 قانون اساسی و واگذاری امور مربوط به کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست به سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان‌ها می‌تواند بزرگ‌ترین فرصت را برای سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان‌ها ایجاد کند. در واقع بدون پرداختن به بحث درآمدزایی برای سازمان عملاً ایفای نقش اصلی برای این سازمان که 16 سال از عمر آن گذشته، غیرممکن است. افراسیابی افزود: تشکیل یک گروه کاری جوان و دارای انگیزه در سازمان نظام مهندسی کشور و تنظیم برنامه پنج ساله توسعه سازمان، اصلاح قانون تأسیس سازمان در برخی موارد و آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های موجود مثل قوانین انتخابات نظام مهندسی و افزایش نقش و جایگاه اعضای شورای نظام مهندسی و... به ارتقای جایگاه این سازمان کمک بسیار قابل توجهی خواهد کرد. رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر گفت: با افزایش درآمد در سازمان‌ها، برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی و عملی با هزینه حداقل و دعوت از اساتید برجسته می‌توان در ارتقاء و به‌روز کردن سطح علمی اعضای سازمان و در نتیجه تاثیر قابل قبول آن‌ها در مهندسی‌کردن فرآیند تولید  نقش‌‌آفرینی کرد. وی ادامه داد: در حال حاضر شرکت در دوره‌های آموزشی، هزینه زیادی برای اعضای جوان سازمان که اکثراً بیکار هستند دارد که منجر به عدم شرکت این عزیزان در دوره‌های مذکور می‌شود.

جذب سرمایه‌گذاران در عرصه تولیدات گلخانه‌ای

محمدباقر آقاجانلو، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی زنجان، هم با اشاره به نقش و جایگاه نظام مهندسی استان زنجان در بخش تولید اظهارداشت: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان در سال 1381 هم‌زمان با تأسیس سازمان در سایر نقاط کشور تأسیس شد و از ابتدای تأسیس، با همت پیشکسوتان حوزه کشاورزی استان، فعالیت‌های خود را با 314 نفر عضو آغاز کرد و طی سال‌های 1380 تا 1397، این تعداد به سه هزار و 508 نفر رسیده است که از این تعداد دوهزار و 977 نفر کارشناس، 499 نفر کارشناس ارشد و 39 نفر دارای مدرک دکترا هستند. آقاجانلو افزود: با توجه به وضعیت بحرانی آب در کشور، این سازمان جهت توسعه سیستم‌های آبیاری تحت فشار، از سال 1393 با سازمان جهاد کشاورزی استان همکاری داشته و با ساماندهی پیمانکاران، مشاوران و بهره‌برداران روند استفاده از این سیستم‌ها را تسهیل و تسریع کرده است. در راستای مهندسی‌سازی کشاورزی شرایطی مناسب برای آموزش‌ مهارتی و عملی مسئولان فنی و ناظران ایجاد شده است که منجر به آماده‌سازی 82 نفر نیروی کارآزموده در گرایش‌های گلخانه، دام، پرورش قارچ و طیور شده که آماده معرفی به فارم‌های تولیدی هستند. ضمناً تعدادی از این نفرات با توجه به کسب مهارت لازم راساً اقدام به ورود به عرصه تولید کرده‌اند. از طرفی ساماندهی ساخت‌و‌ساز و مهندسی فارم‌ها خصوصاً گلخانه‌ها به لحاظ طراحی فنی سازه صورت پذیرفته که شرایط مناسب تولید را فراهم کرده که علاوه بر افزایش عملکرد به دلیل افزایش کیفی ابزار تولید، عامل کسب درآمد فارغ‌التحصیلان شده است. وی افزود: سازمان استان در جهت جذب سرمایه‌گذاران در عرصه گلخانه اقدام به رأیزنی با برخی از واحدهای بزرگ صنعتی مانند شرکت پتروشیمی کرده تا این واحد‌ها را نسبت به ورود به این عرصه توجیه کند. در راستای ساماندهی واحد‌های سم‌فروشی بازدید دوره‌ای مستقل یا با هماهنگی سازمان جهاد کشاورزی استان انجام می‌پذیرد و دوره‌های آموزشی مستمر ویژه واحد‌های سم‌فروشی و مسئولان فنی این واحد‌ها به صورت مستمر انجام می‌گیرد. لازم به ذکر است علاوه برموارد فوق دفتر استاندارد در محل سازمان مستقر شده که وظیفه راهنمایی و ترغیب بهره‌برداران و کلینیک‌ها را جهت تولید محصول سالم برعهده دارد. رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی زنجان با اشاره به دستاوردهای این سازمان گفت: از جمله دستاوردهای این سازمان ایجاد استقلال مکانی و مالی است که شرایط مناسب را برای ارائه خدمات بهینه برای اعضاء و بهره‌برداران فراهم کرده است. در کنار تمام فعالیت‌ها همواره نقاط ضعف و قوت دیده می‌شود که نمی‌توان آن‌ها را در یک یا چند سطر محدود بیان کرد، ولی می‌توان این را به جرأت بیان کرد که انتخاب شورای جوان و پویا در دوره فعلی از نقاط قوت سازمان است در این میان وجود منابع درآمد محدود و نبود نقدینگی مناسب به عنوان نقطه ضعف سازمان به حساب می‌آید که با تشکیل واحدهایی از جمله R&D و استفاده از ایده‌های نو و ایجاد منابع در آمدی جدید، هم می‌توان مشکل برخی از فارم‌ها را رفع و هم در حاشیه آن کسب درآمد کرد. در آخر این‌که جهت افزایش بهره‌وری کیفی و کمی در عرصه کشاورزی نیاز به نفوذ هرچه بیش‌تر علم است که سازمان نظام مهندسی کشاورزی می‌تواند بهترین نقطه اتصال باشد.

لزوم حمایت مسئولان از سازمان نظام مهندسی کشاورزی

عباس خرمی، رئیس سازمان نظام مهندسی استان قم، نیز اظهارداشت: در حال حاضر سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی بزرگ‌ترین تشکل غیردولتی، فنی و تخصصی در بخش کشاورزی است که در سال 1380 بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی تشکیل شد و با هدف ساماندهی فارغ‌التحصیلان بخش کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست، ارتقا سطح دانش حرفه‌ای دانش‌آموختگان، حمایت از حقوق صنفی مهندسان کشاورزی در برابر اشخاص حقیقی و حقوقی، نظارت بر اجرای وظایف فنی و حرفه‌ای مهندسان و رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای اعضای سازمان، ایجاد زمینه اشتغال فارغ‌التحصیلان کشاورزی و... در حال فعالیت است. وی با اشاره به اهداف سازمان نظام مهندسی استان گفت: شرکت‌های مشاوره‌ای و پیمانکاری را ساماندهی و رتبه‌بندی کرده‌ایم و آموزش داده‌ایم و در حال حاضر 30 شرکت در این بخش فعالیت می‌کنند. اجرای پروژه‌های نوین آبیاری طی چهار سال گذشته در سطحی حدود 12 هزار هکتار توسط شرکت‌های مشاوره و پیمانکار آب و خاک زیر نظر سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی انجام شده که این اقدام تأثیر به‌سزایی در کاهش هدررفت آب و افزایش راندمان آبیاری داشته است. رئیس سازمان نظام مهندسی استان قم یادآور شد: در حال حاضر تربیت مدیران فنی و تخصصی جهت ارتقای سطح علمی و تخصصی واحدهای تولیدی و استقرار این مدیران فنی در واحدهای تولیدی در طی سال‌های 93 تاکنون انجام شده و هم‌اکنون در فارم‌های تولیدی (گلخانه، بخش دام و طیور و زراعت) حدود 130 مدیر فنی مشغول به کار هستند. وی افزود: اطلاع‌رسانی به فراخور مناسبت‌های مختلف، تولید محتوای رسانه‌ای از جمله مصاحبه، خبرسازی، گزارش‌های محتوایی، تولید محتوای علمی از جمله یادداشت‌ها و مقالات کاربردی و درج در جراید و خبرگزاری‌ها با استفاده از تخصص اعضاء، پوشش خبری رویدادهای سازمان و درج بیانیه در مناسبت‌ها، معرفی فعالیت‌های سازمان از طریق جراید، رادیوی استانی و سیمای مرکز قم، تهیه آرشیو صوتی و تصویری سازمان، راه‌اندازی وبسایت سازمان به صورت فعال و به‌روز با درج رویدادهای سازمان، نشر اخبار مرتبط با بخش کشاورزی در مصاحبه‌ها و مقالات علمی مفید و... و پاسخگویی آنلاین، درج فرم نظرخواهی و نظام پیشنهادات اعضاء، راه‌اندازی سامانه کاریابی جهت تسهیل در معرفی کارجویان فارغ‌التحصیل کشاورزی به کارفرمایان و راه‌اندازی کانال اطلاع‌رسانی از جمله اقداماتی است که انجام شده است. خرمی خاطرنشان کرد: از تمامی مسئولان انتظار داریم با عنایت به نیاز شدید بخش کشاورزی به مهندسی‌سازی فرآیند تولید جهت اجرای قوانین ابلاغی ازجمله قانون تأسیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، قانون افزایش بهره‌وری، قانون جامع دامپروری، قانون هوای پاک و... اقدام کنند. همچنین با نگاه ویژه‌ به امنیت غذایی و اشتغال مولد در این حوزه، سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی را حمایت کنند، چراکه این مهم می‌تواند در پیشبرد اهداف کلان و ملی این نهاد بسیار موثر باشد. گفتنی است رسیدن به اهداف و وظایف این سازمان ازجمله سازماندهی، نظارت و ارتقای توانمندی‌های شاغلان این بخش و ساماندهی اشتغال فارغ‌التحصیلان کشاورزی که از انتظارات اولیه تشکیل این سازمان بوده است، جز با اجرای قوانین و همکاری مسئولان امکان‌پذیر نیست.

افزایش راندمان بهره‌وری آب با مهندسی تولید

محسن کمال‌الدینی، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، نیز درباره اهم سیاست‌ها و برنامه‌های شورای مرکزی نظام مهندسی در دوره پنجم عنوان کرد: با توجه به نقش اساسی آب در پیدایش و رشد حیات و کشاورزی و با عنایت به سرمایه‌گذاری نسبتاً سنگین در اجرای سیستم‌های نوین آبیاری، تمامی برنامه‌ریزی‌های پایه جهت مدیریت و استفاده درست از منابع آب صورت گرفته است و با توجه به ماهیت سازمان نظام مهندسی کشاورزی که نظام‌مند و مهندسی‌کردن فرآیندها است، دبیرخانه‌ای تحت عنوان دبیرخانه آبیاری تحت فشار در سازمان نظام مهندسی براساس تفاهم‌نامه منعقده میان سازمان نظام مهندسی و مدیریت آب وخاک جهاد کشاورزی تشکیل شده و طی آن فرایند آبیاری تحت فشار از بازدید میدانی و اخذ استعلامات لازم و تشکیل پرونده توسط کارشناسان سازمان نظام مهندسی به این دبیرخانه محول شده که جهت انجام این امور حدود60 کارشناس آبیاری مشغول به کار شدند. وی ادامه داد: از دیگر وظایف آن ساماندهی شرکت‌های مشاور و مجریان و بررسی طرح‌های طراحی شده مشاورین در کمیته فنی سازمان نظام مهندسی است. همچنین با نظر به امکان قانونی دفاع از حقوق بهره‌برداران و دانش‌آموختگان نسبت به هم و امکان قانونی پیاده‌سازی نظام روند کار بین عوامل توسط سازمان نظام مهندسی، کمیته‌ای تخصصی مرکب از نماینده مشاوران و شرکت‌های مجری، نماینده مدیریت آب و خاک و نماینده‌ای از سازمان نظام مهندسی جهت پیگیری موضوع تشکیل شده است. کمال‌الدینی یادآور شد: کارگروه آب با موضوعیت شناسایی اندازه‌گیری دبی و حجم منابع آب استان در سازمان نظام مهندسی استان کرمان با حضور نمایندگان دانشگاه، سازمان آب منطقه‌ای، سازمان جهاد کشاورزی و دیگر عوامل تشکیل شده است. امید است با همکاری و مدیریت صحیح و بهره‌برداری از پتانسیل سازمان نظام مهندسی بتوانیم راندمان بهره‌وری آب را افزایش دهیم و مدیریتی صحیح بر این موضوع اعمال کنیم.

بیش از 3 هزار و 500 دانش‌آموخته کشاورزی عضو نظام مهندسی کشاورزی یزد هستند

محمدرضا خلف‌‌باغی، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، نیز اظهارداشت: آغاز به‌کار سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی از سال 80 با تصویب قانون تأسیس در مجلس شورای اسلامی فرصت جدیدی را برای نقش آفرینی مهندسان کشاورزی و ارائه خدمات به کشاورزان در راستای افزایش بهره‌وری در بخش کشاورزی فراهم کرد. وی ادامه داد: در این راستا سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی با اولویت تربیت نیروی متخصص به عنوان کارشناس، ناظر، پیمانکار، مشاور و مسئول فنی اقدامات موثری انجام داده، به‌طوری‌که کرد حضور این اعضاء در بخش کشاورزی غیرقابل انکار است. خلف باغی در ادامه با بیان این‌که توسعه گلخانه‌ها و فعالیت‌های دامپروری صنعتی در استان یزد از دستاوردهای این حرکت است، افزود: در حال حاضر بیش از 3500 دانش‌آموخته بخش کشاورزی عضو سازمان یزد هستند که بخش اعظمی از این اعضاء به‌طور مستقیم مشغول ارائه خدمات فنی مهندسی به بهره‌بردارانند. وی ادامه داد: یکی از اثرات حضور اعضاء، کاهش و مصرف بهینه نهاده‌های کشاورزی و افزایش تولید محصولات سالم در تولیدات استان است. افزایش 50 درصدی سطح زیر کشت گلخانه‌های استان در مدت هشت سال گذشته شاهدی بر این مدعا است، به‌طوری‌که سازه‌های گلخانه‌ای کم‌ترین خسارت را در طول این سالیان در مقایسه با دوران مشابه در مقابل حوادث طبیعی داشته‌اند. خلف باغی افزود: مزیت عمده استان یزد با توجه به همت بهره‌برداران و محدودیت‌های محیطی به‌ویژه آب، نیروی انسانی آن بوده است که با تلاش و همت خود توانسته‌اند چشم‌انداز روشنی را برای آینده ترسیم کنند. وی درباره نقاط قوت سازمان یادآور شد: مهم‌ترین نقطه قوت سازمان نظام مهندسی کشاورزی یزد، ساماندهی و نظم یافتن حضور اعضاء و فرآیند محور شدن خدمات بخش کشاورزی و شفافیت سازمان در پاسخگویی است. از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی سازمان نیز می‌توان به اشتغال اعضاء اشاره کرد که با توجه به عدم اجرایی شدن اصل 44 قانون اساسی و عدم واگذاری تصدی‌ها و حضور تفکری که همچنان به دولتی بودن وظایف اصرار دارد، به این معضل دامن می‌زند. وی یادآور شد: دولت‌مردان و مسئولان می‌بایست سازمان را به عنوان مشاور امین در جایگاه تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی به رسمیت بشناسند و حضور دانش‌آموختگان کشاورزی را فرصتی مغتنم برای ایفای نقش در تولید بدانند.

ساماندهی شبکه ارائه خدمات فنی و مهندسی دارای صلاحیت

شهرام شفیعی، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، هم با بیان این‌که نیروی انسانی به عنوان بزرگ‌ترین سرمایه و محور توسعه در جامعه محسوب می‌شود، اظهار داشت: میزان توسعه، بهره‌وری و رشد اقتصادی جوامع رابطه مستقیمی با نیروی انسانی آن دارد. از سوی دیگر نیاز روزافزون جوامع به مواد غذایی سالم و کافی، تولید محصولات کشاورزی باکیفیت و کمیت مطلوب را اجتناب‌ناپذیر می‌کمد که تنها راه آن با منابع محدود کنونی، افزایش ضریب نفوذ دانش در بخش کشاورزی است که سازمان استان در این راستا توانسته است نسبت به ساماندهی شبکه خدمات فنی و مهندسی دارای صلاحیت در گرایش‌های مختلف اقدام کند. وی با اشاره به سیاست‌ها و برنامه‌های سازمان نظام مهندسی کشاورزی افزود: اجرای طرح‌های واگذاری از سوی دستگاه‌های دولتی و تصدیگری‌ها از جمله صدور مجوز‌های واحد‌های تولید کشاورزی، نظارت بر تأسیس واحدهای تولیدی و نظارت فنی بر تولید محصولات و همچنین نظارت بر اجرای پروژه‌های انتقال آب، آبیاری‌های تحت فشار، آبخیزداری، آبخوانداری، ترسیب کربن، طرح‌های مقابله با بیابان‌زایی و آموزش بهره‌برداران، رفع تداخلات اراضی کشاورزی و ملی، ترویج کشاورزی حفاظتی و سایر موارد گامی است در جهت توسعه پایدار که این سازمان در راستای آن توانسته ایفای نقش کند.

توسعه روش‌های علمی و فنی در دستور کار قرار گرفته است

شهرام محمدی، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، نیز با اشاره به عملکرد این سازمان اظهارداشت: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل به تدریج در حال نهادینه شدن به عنوان یک سازمان مردم‌نهاد رسمی و اثرگذار است و توانسته بخش عمده‌ای از فعالیت‌های کارشناسی بخش کشاورزی استان را بر عهده بگیرد. وی افزود: نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی به عنوان یک سازمان دانش‌محور، اساساً در راستای ارتقای بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید تأسیس شده و فعالیت می‌کند؛ لذا هر زمان کارشناسان عضو سازمان در سطح استان وارد عرصه شده‌اند، توسعه روش‌های علمی و فنی در دستور کار قرار گرفته است؛ از فعالیت در طرح مهندسان ناظر مزرعه تا مدیریت فنی واحدهای تولیدی بخش کشاورزی. بحث مرتبط در این زمینه استفاده بهینه و مدیریت منابع آبی بوده است. البته در بحث توسعه سیستم‌های نوین آبیاری اعضای سازمان به‌طور هدفمند حدود سه سال با سازمان جهاد کشاورزی همکاری مستقیم داشته‌اند و موجب توسعه سطح این سیستم‌ها شده‌اند و در آینده نزدیک این همکاری‌ها قرار است تداوم یافته و تقویت شود. محمدی یادآور شد: واحدهای تولیدی بخش کشاورزی در طی فرآیند تولید و خدمات با مشکلات فنی، تخصصی و تکنیکال مواجه می‌شوند که منجر به افت و کاهش عملکرد و بازدهی می‌شود. در اغلب این مجموعه‌ها مشکلات فنی خارج از حوزه تخصصی آن‌ها بوده که باعث ایجاد مشکلاتی در روند فعالیت‌های کاری و مدیریتی آن‌ها می‌شود. بدون دانش و تجربه فنی و تخصصی، پیشرفته‌ترین امکانات و تجهیزات کارآیی خود را از دست می‌دهند؛ لذا سازمان همواره این آمادگی را داشته و دارد تا دانش و تخصص خود را در حوزه مهندسی فرآیند در اختیار واحدهای تولیدی قرار دهد. البته در این راستا بیش‌تر با استقرار مدیران فنی می‌توان گام‌های مناسبی را برداشت که از مدت‌ها پیش آغاز شده است؛ البته ترویج فرهنگ بهره‌گیری از دانش در بخش کشاورزی نیازمند تلاشی سخت و فراوان است، اما در حال فراگیر شدن است. رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل افزود: اشتغال دانش‌آموختگان مسأله بسیار مهم کشور است، اما به جرأت می‌توان گفت این موضوع در بخش کشاورزی کشور نه تنها نباید مسأله باشد، بلکه باید بخشی از راه‌حل مسائل اساسی کشور به ویژه در حوزه ارتقای بهره‌وری باشد. به نظر می‌رسد برنامه‌ریزی موثری در این ارتباط صورت نگرفته و نظام مهندسی و جهادکشاورزی باید فصل نوینی از حرکت به سمت اشتغال‌زایی تولید محور را آغاز کنند. محمدی افزود: در بحث توسعه گلخانه‌ها و کشت در فضای بسته استعدادها و تجارب مناطق مختلف کشور با یکدیگر متفاوت است. البته تفاوت اصلی را در تجارب گذشته ارزیابی می‌کنم. به نظر می‌رسد با برنامه‌ریزی‌های انجام شده باید شاهد توسعه کشت‌های گلخانه‌ای در استان اردبیل باشیم، اما به‌شدت مسأله بازاررسانی همچنان خودنمایی می‌کند که باید چاره‌اندیشی شود. در بحث سرمایه‌گذاری، در حوزه دامپروری گام‌های خوبی برداشته شده که باید منتظر نهایی شدن آن‌ها به ویژه در حوزه دام‌های پرتولید باشیم. صنعت مرغداری اردبیل هم در چند سال اخیر شاهد آغازهای خوبی بوده است. وی افزود: از دوره سوم که در سازمان نظام مهندسی مسئولیت داشتم، بر موضوع مانیتورینگ و آمایش صدور مجوز فروشندگی‌های سموم نباتی و عرضه سم براساس نسخه کلینیک‌ها تأکید داشتم. متأسفانه در این دو حوزه آن‌قدر کوتاهی و غفلت شد تا افزایش قیمت ارز در ماه‌های اخیر همه را به فکر پیمودن مسیری بیندازد که از سال‌ها قبل روی آن اصرار داشتیم. امروز سم‌فروشی‌ها در استان با نظارت مدیران فنی متخصص مدیریت می‌شوند و نقطه مختصات و پراکنش آن‌ها توسط سازمان احصاء و تهیه شده است. رئیس سازمان نظام مهندسی اردبیل یادآور شد: بخش کشاورزی برای مدت‌ها به صورت سنتی اداره شده و واحدهای توزیع نهاده نیز از این قاعده مستثنی نیستند. وی ادامه داد: در حال حاضر برای ارتقای بهره‌وری در بخش نیازمند دو فوریت هستیم؛ اول اجرای کامل و بدون تعارف قوانین موجود و دوم، تصویب قوانین محکم برای نظام‌مند کردن تولید کشاورزی و تمامی فعالیت‌های مرتبط. ما قوانین خیلی محکمی برای ورود دانش‌آموختگان جهت انتقال دانش به واحدهای تولیدی در اختیار نداریم. محمدی خاطرنشان کرد: راه‌اندازی دفاتر نمایندگی در همه شهرستان‌ها آغاز شده و تداوم معاینه فنی کمباین‌های برداشت غلات، به‌کارگیری مدیران فنی در واحدهای تولیدی، ساماندهی و رتبه‌بندی اعضای حقیقی و حقوقی و معرفی صاحبان صلاحیت در رشته‌های مختلف به جامعه، توسعه نگاه کارشناسی در بخش کشاوری، تهیه نقشه‌های اجرایی فنی برای واحدهای تولیدی بخش کشاورزی با نگاه کاهش هزینه‌های اجرایی، کاهش مصرف سوخت و... از جمله مهم‌ترین دستاوردهای سازمان از دوره سوم فعالیت‌ها بوده است. رئیس سازمان نظام مهندسی استان اردبیل با انتقاد از عملکرد بخش دولتی در این زمینه یادآور شد: ورود کارشناسان و ایجاد ارتباط مناسب آن‌ها با تولیدکنندگان نه تنها برنامه مناسبی ندارد، بلکه حداقل نرمش‌ها را هم نشان نمی‌دهد. البته اصرار و پیگیری سازمان در تغییر نگرش‌ها اثرگذار بوده، اما قابل اتکا نیست. وی یادآور شد: سازمان نظام مهندسی برای نظام بخشیدن به تولید باید ابتدا خود نظام یابد، سپس به سرعت وارد ریل‌گذاری توسعه فعالیت‌های خود از طریق مراجع قانون‌گذار شود. آن‌گاه باید برای توسعه مهارت‌ها تلاش کند و در ادامه از اتکای به دیگران باید استقلال یابد تا بتواند طنین صدای بخش کشاورزی باشد.

مشارکت در طرح توسعه سیستم‌های نوین آبیاری

محمد نعیمی هم با اشاره به عملکرد سازمان نظام مهندسی استان مرکزی اظهارداشت: در کنار سایر اموری که به شکل عمومی و هم‌راستا با سایر مأموریت‌ها سازمان نظام مهندسی استان مرکزی انجام شده و بسیار شاخص است، مشارکت در طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری است. رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی ادامه داد: در حال حاضر سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی در راستای راهبرد سازمانی خود و برای کمک به دولت در جهت افزایش بهره‌وری آب در بخش کشاورزی و افزایش کارآمدی طرح‌ها و پروژه‌های سرمایه‌گذاری در این حوزه، چهار اقدام اساسی را به شرح ذیل در دست اقدام دارد: 1- ساماندهی، ظرفیت‌سازی و توانمندسازی عوامل دخیل در اجرای پروژه‌ها (مهندسان مشاور، ناظر، پیمانکاران و فروشندگان لوازم و تجهیزات)؛ 2- مدیریت نظام ارجاع کار با تنظیم‏ روابط، مناسبات و مقررات میان متخصصان با سایر مراکز مرتبط اعم از بخش خصوصی و دولتی؛ 3- مدیریت، هماهنگی و نظارت بر فرآیند اجرای پروژه‌ها با ایفای نقش مشاور راهبردی برای دولت؛ 4- بهره‌برداری و نگهداری مطلوب از پروژه‌ها با پشتیبانی علمی، فنی و اطلاعاتی از بهره‌برداران از طریق راه‌اندازی مراکز تخصصی خدمات فنی پشتیبان آبیاری و انجام برخی امور تصدیگری حوزه دولت از جمله پروژه‌یابی، دادن مشاوره اولیه، تشکیل پرونده از طریق شبکه مراکز خدمات کشاورزی غیر دولتی مستقر در پهنه در سطح دهستان‌ها و ایجاد زیرساخت‌های قابل رهگیری و با دسترسی سهل‌تر در بستر الکترونیک.

برگزاری مستمر آزمون‌های مسئولان فنی واحدهای تولیدی

حسن نامجو، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی، نیز اظهار داشت: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی در تاریخ 10/04/1384 و پس از تقسیم استان خراسان بزرگ با سه پرسنل آغاز به کارکرد و در حال حاضر با 11 پرسنل تمام وقت و چهار پرسنل پاره وقت مشغول به فعالیت است. وی ادامه داد: در راستای تفاهم‌نامه منعقده با سازمان جهاد کشاورزی تمامی فرآیند تشکیل پرونده طرح‌های آب و خاک، انتخاب پیمانکار، استعلام خرید لوله و لوازم از طریق این سازمان انجام می‌شود که این کار باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های طرح و همچنین کاهش مصرف آب شده است. وی برگزاری مستمر آزمون‌های مسئولان فنی واحدهای تولیدی، آموزش دوره‌ای ناظران حوزه‌های مختلف و کنترل فعالیت ناظران و مسئولان فنی از طریق اخذ مستمر گزارش کار، تسهیل روند صدور پروانه تأسیس گلخانه، حذف بسیاری از استعلامات غیرضروری، ارائه مشاوره درباره نحوه و نوع کشت در گلخانه‌ها و... را از جمله برنامه‌های سازمان برشمرد. نامجو افزود: این سازمان مفتخر به کسب رتبه سوم کشوری از لحاظ مشارکت و همچنین فعال بودن اعضاء در انتخابات، کسب عنوان جوان‌ترین شورای استانی با میانگین 38 سال سن، کسب رتبه دوم شورای غیردولتی و کسب رتبه اول بیش‌ترین درصد آرا توسط این‌جانب (همزمان با استان کرمان) در کل کشور شده است. استفاده از نیروهای متخصص جوان به عنوان پرسنل و مشاوران سازمان نیز از جمله مهم‌ترین دستاوردهای این مجموعه است که در معدود استانی اتفاق افتاده است. وی با اشاره به نقاط قوت سازمان یادآور شد: گسترده‌شدن فعالیت‌های سازمان، همکاری و تعامل سازنده با ارگان‌ها و سازمان‌های مختلف استان و استفاده از نظرات تمام اعضاء و بهره‌برداران از جمله نقاط قوت ماست. همچنین تقویت نقاط قوت سازمان از طریق شناسایی بیش‌تر ظرفیت‌های موجود جهت تعامل با ادارات، سازمان‌ها و تشکل‌ها و اعتمادسازی بیش‌تر نزد سایر ارگان‌ها و همچنین استفاده از نظرات و انتقادات مثبت اعضاء و بهره‌برداران در دستور کار است.

سرعت عمل در صدور مجوزها و تکریم ارباب رجوع

حمیدرضا نصیری، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان، نیز گفت: جهت مدیریت مناسب منابع آب باید از سیستم‌های نوین آبیاری همراه با کنترل سطح کشت استفاده کرد. متأسفانه کشاورزان با استفاده از سیستم‌های آبیاری تحت فشار سطح زیر کشت خود را افزایش داده در نتیجه میزان برداشت از منابع آب کاهش پیدا نکرده است؛ لذا باید اقداماتی جهت تغییر ندادن سطح زیرکشت یا کشت محصولاتی که دوره رشد کوتاه‌تر یا نیاز آبی کم‌تری دارند، صورت پذیرد. نصیری در ادامه با اشاره به آموزش و به‌کارگیری ناظران و مسئولان فنی در بخش‌های مختلف تخصصی یادآور شد: در این راستا سازمان نظام مهندسی با معرفی کارشناسان به واحدهای تولیدی اعم از دام، طیور، شیلات و گلخانه و تعامل با سایر دستگاه‌ها همچون جهاد کشاورزی، توانسته در افزایش تولید و بهره‌وری موثر واقع شود. سایر مدیران این بخش نیز می‌توانند با بستر‌سازی مناسب و اجرای طرح‌های پایلوت مثل ناظران باغ‌ها در امر تولید و افزایش آن گام مهمی بردارند و باعث اشتغال‌زایی برای فارغ‌التحصیلان شوند. وی در جریان گذاشتن پرونده‌های راکد و مشکل‌دار مربوط به جهاد کشاورزی و شیلات، افزایش سطح علمی اعضای نظام مهندسی، سرعت عمل در صدور مجوزها، تکریم و تلاش در جهت تسریع امور ارباب رجوع را از جمله نقاط مثبت سازمان خود برشمرد و با اشاره به نقاط ضعف گفت: عدم وجود دستورالعمل فنی و اجرایی در بعضی از حوزه‌های تخصصی از جمله شیلات باعث کندی و سردرگمی کارشناسان ستادی و شهرستانی می‌شود که برای رفع این نقیصه باید تلاش کرد.

برنامه‌ریزی برای توسعه کشت گلخانه‌ای

علیرضا بزرگی، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی تهران، نیز با اشاره به اقدامات این سازمان گفت: یکی از مهم‌ترین اقدامات در حوزه توسعه کشت‌های گلخانه‌ای و ارائه برنامه‌ریزی لازم در این خصوص است که کل فرآیند قبل، حین و بعد از آن را مدیریت کردیم که منجر به کسب مقام نخست توسعه کشت‌ گلخانه‌ای در کشور شد. وی افزود: طی دوره چهار ساله برای هزار هکتار پروانه تأسیس صادر کردیم که 35 درصد آن‌ها به بهره‌برداری رسیده است و مابقی در شرف راه‌اندازی هستند. همچنین اصلاح، نوسازی و بازسازی گلخانه‌های فرسوده و غیرفنی در دستور کار قرار گرفت و توفیقات خوبی نیز حاصل شد. در همین راستا ارتباطات خوبی در سطح بین‌الملل داشتیم، به‌طوری‌که سه همایش و نمایشگاه بین‌المللی را با حضور فعالانی از کشورهای هلند، اسپانیا و ترکیه برگزار کردیم و بالغ بر پنج تور خارجی از کشورهای فعال در زمینه گلخانه داشتیم. همچنین هزار نفر روز آموزش‌ کشت گلخانه‌ای در چهار سال اخیر برای تمامی عوامل تولید، مشاور، پیمانکار، ناظر و مسئول فنی برگزار کردیم و حدود سه هزار نفر روز آموزش برای بهره‌برداران در حوزه گلخانه نیز در تمامی فرآیندهای تولید صورت پذیرفت. رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی تهران ادامه داد: در ارتباط با سیستم‌های آبیاری نوین با همکاری سازمان جهادکشاورزی مطالعه و شناسایی برای 20 هزار هکتار از اراضی استان تهران را انجام و حدود یک‌هزار و 500 نفر روز آموزش‌های مرتبط با بهره‌وری آب را در دستور کار قرار دادیم. معرفی ارقام کم‌آب‌بر در حوزه زراعت و ارائه آموزش به حدود یک‌هزار و 200 بهره‌بردار نیز از دیگر اقدمات موثر سازمان است. وی درباره توانمند‌سازی اعضاء اظهارداشت: نخستین گام در راستای توانمندسازی اعضای سازمان تعیین رتبه و صلاحیت آن‌ها است، ولی مهم‌تر از آن موضوع مهارت‌آموزی است که اعتقاد داریم مهندسان کشاورزی سفیران دانش در بخش کشاورزی هستند و ابتدا بایستی توانمند شوند و با توجه به ضعف سیستم آموزش عالی کشور همچنان این مهم متوجه سازمان است. در این راستا تفاهم‌نامه‌هایی با تشکل‌ها، واحدهای بهره‌برداری، شرکت‌های خدماتی فعال و شرکت‌های بازرگانی منعقد شد و هماهنگی برای حضور اعضاء در این واحدها صورت گرفت.

بزرگی یادآور شد: برای ایفای نقش در تولید محصول سالم و ساماندهی واحدهای فروشندگی سموم، با اتحادیه صنف مربوطه تفاهم‌نامه‌ای منعقد کردیم و به آموزش‌های لازم پرداختیم. همچنین با همکاری سه جانبه سازمان، پلیس و اتحادیه صنف مربوطه اقدام به برخورد با واحدهای متخلف کردیم. بزرگی در ادامه با بیان این‌که عمده‌ترین چالش پیش روی سازمان وضعیت آموزش دانش‌آموختگان بخش کشاورزی است، گفت: این آموزش‌ها تناسبی با بازار کار چه از نظر کمیت، جنسیت، رشته و محتوی ندارند و همچنان در انتظار اجرایی‌شدن مفاد 21 و 23 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی هستیم. رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی تهران یادآور شد: در حال حاضر عمده‌ترین نقطه قوت سازمان نظام مهندسی تهران برخورداری از حداکثر جامعه متخصصان در سطح کارشناسی ارشد و دکتری و چهره‌های شاخص و صاحب نام در عرصه کشاورزی است. همچنین نزدیکی به بازار مصرف محصولات کشاورزی فرصت فعالیت بیش‌تری برای اعضای ما فراهم کرده است. دسترسی به مراکز تحقیقاتی و نهادهای تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز هم فرصت‌های خوبی برای پیشبرد اهداف سازمان به وجود آورده است.

معرفی دانش‌آموختگان کشاورزی به واحدهای تولیدی دام

محمد کازرونی منفرد، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی گیلان، هم درباره پیشینه و تاریخچه مجموعه تحت مدیریت خود گفت: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان از سال 1381 به همراه سایر استان‌ها فعالیت خود را آغاز کرد. در بدو تأسیس با عنایت به عدم وجود امکانات مالی تمام تلاش شورای استان معطوف به ثبت نام اعضاء، مذاکره با دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی جهت کمک به سازمان برای تهیه امکانات اولیه به‌ویژه مکان مناسب و تجهیز آن برای خدمات‌رسانی مناسب و همچنین معرفی سازمان به نهادهای اجرایی بخش کشاورزی و منابع طبیعی استان بود. در پایان دور اول برای پیشبرد اهداف سازمان، دو واحد آپارتمان در منطقه‌ای مناسب جهت تسهیل مراجعه اعضاء به سازمان خریداری شد. در ادامه با تهیه و انعقاد تفاهم‌نامه‌های متعدد و دستورالعمل‌های لازم اداری و مالی درباره وظایف و برنامه‌های سازمان توسط نخستین شورای مرکزی، تمامی فعالیت‌های خود را معطوف به مذاکره با دستگاه‌های اجرایی درباره اجرای مفاد تفاهم‌نامه‌ها و سازماندهی اعضای سازمان (رتبه‌بندی و صدور پروانه اشتغال) برای معرفی آن‌ها جهت انجام فعالیت‌های مورد توافق با دستگاه‌های اجرایی کردیم. در اواخر دور دوم و اوایل دور سوم سازمان جایگاه خود را به‌عنوان یک بخش غیر دولتی قوی در بخش کشاورزی و منابع طبیعی استان تثبیت کرد. عمده فعالیت سازمان استان معطوف به برنامه‌ریزی لازم برای ثبت شرکت‌های خدمات مشاوره‌ای، فنی و مهندسی برای استفاده از نیروی انسانی متخصص جهت بهبود کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی بوده و در این راستا با کمک سازمان جهاد کشاورزی استان 95 شرکت فنی و مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی در 95 دهستان از 109 دهستان استان با تعداد پنج الی هفت کارشناس رشته‌های مختلف کشاورزی و منابع طبیعی استقرار داده شدند. سازمان جهاد کشاورزی استان به هر شرکت مبلغ 60 میلیون ریال اعتبار رایگان جهت خرید تجهیزات لازم پرداخت کرد که در آن زمان تحولی اساسی جهت مهندسی‌کردن فرآیند تولیدات کشاورزی محسوب می‌شد. متأسفانه همواره در این دوران و پس از آن تغییرات در مدیریت دستگاه‌های اجرایی و عدم اعتقاد بسیاری از آن‌ها به تفاهم‌نامه‌های منعقده سازمان با مدیران قبلی دستگاه مربوطه، مسئولان سازمان مرکزی را ناگزیر کرد برای ایجاد شرایط پایدار برای اجرای برنامه‌ها اقدامات اساسی خود را به تصویب قوانین لازم برای اجرای فعالیت‌های سازمان از طریق مجلس شورای اسلامی معطوف کنند که از جمله مهم‌ترین آن‌ها قانون نظام جامع دامپروری و قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی بود که تصویب این قوانین ضمن استحکام پایه‌های سازمان، شرایطی را در استان فراهم کرد تا با واگذاری فعالیت‌های صدور مجوزها در دوره‌های سوم و چهارم، برنامه‌ریزی لازم جهت استفاده از پتانسیل نیروهای متخصص در کل استان جهت بازدیدهای کارشناسی، نظارت، طرح‌نویسی و مدیریت فنی واحدهای تولیدی صورت پذیرد و فصلی جدید در برنامه‌ریزی‌های سازمان ایجاد شود. هم‌اکنون نیز فعالیت‌های سازمان در حوزه صدور مجوز واحدهای تولیدی و مهندسی‌کردن تولیدات کشاورزی در حال اجراست. در حال حاضر سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان دارای یک ساختمان اداری مستقل به مساحت 232 مترمربع با تجهیزات لازم در یکی از خیابان‌های خوب شهر رشت بوده و با 10 نفر نیروی انسانی تمام وقت اداره می‌شود. برای ارائه خدمات مناسب به بهره‌برداران بخش کشاورزی و منابع طبیعی 16 دفتر صدور مجوزها در 16 شهرستان استان گیلان که توسط بخش خصوصی اداره می‌شود، در حال فعالیت هستند. کازرونی درباره استفاده بهینه و مدیریت منابع آب یادآور شد: در ارتباط با مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی سازمان ما همواره پیش‌قدم بوده و در این خصوص در تاریخ چهارم دی ماه سال 1393 با برگزاری سمپوزیوم مدیریت مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی و سخنرانی اساتید برجسته در این زمینه، با حضور تمامی مدیران دستگاه‌های اجرایی دولتی و غیردولتی، اصحاب رسانه و روزنامه‌نگاران، تغییر نگاه و ضرورت استفاده از اصول و روش‌های نوین آبیاری را تبیین کرد. رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی گیلان با اشاره به ضرورت مهندسی کردن فرآیند تولید گفت: معرفی و حضور دانش‌آموختگان بخش کشاورزی در واحدهای تولیدی دام، طیور، آبزی‌پروری، گل و گیاه به عنوان مدیران فنی تولید، در افزایش کمی و کیفی محصولات کشاورزی واحدها اثر گذار بوده و بسیاری از واحدها خود متقاضی معرفی افراد کارشناس و باتجربه برای واحد خود هستند. کازرونی درباره توسعه کشت گلخانه‌ای افزود: سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، هماهنگی و تعیین ظرفیت‌های مربوط به ایجاد و توسعه واحدهای گلخانه‌ای طبق سیاست‌های ابلاغی در نظام گلخانه جزو وظایف قانونی معاونت بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی در استان‌ها است و سازمان نظام مهندسی وظیفه رعایت این سیاست‌ها و دستورالعمل‌ها و استانداردها را در فرآیند صدور مجوزها عهده‌دار است. با توجه به وظیفه این سازمان جهت همکاری برای بسترسازی و تعیین ظرفیت‌های مربوط به ایجاد و توسعه این واحدها از طریق برگزاری همایش‌ها، سمینارها و بازدیدهای تخصصی بر اساس سیاست‌ها و برنامه‌های معاونت بهبود تولیدات گیاهی، نسبت به اطلاع‌رسانی در زمینه ایجاد و سرمایه‌گذاری در این بخش در استان و شرایط صدور مجوزها اقدام کردیم. رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی گیلان در ادامه با اشاره به مهم‌ترین دستاوردهای مجموعه تحت مدیریت خود گفت: مهم‌ترین دستاورد سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی گیلان سازماندهی و ساماندهی دوهزار و 918 نفر از فارغ‌التحصیلان و 226 شرکت خدمات فنی و مهندسی در بخش کشاورزی و منابع طبیعی، برگزاری دوره‌های آموزشی جهت آموزش 219 هزار و 237 نفر روز برای اعضای سازمان جهت معرفی آن‌ها به بهره‌برداران بخش کشاورزی و منابع طبیعی جهت رسیدن به اهداف عالیه سازمان و از جمله کمک به افزایش کمی و کیفی تولیدات کشاورزی و حفظ و حمایت از منابع طبیعی محیط‌زیست، همچنین ارائه طرح‌های پایه‌ای برای حفظ و حمایت از تولیدات و بهره‌برداران بخش کشاورزی و منابع طبیعی است. اجرای طرح صدور پروانه اراضی زراعی و باغی برای بهره‌برداران بخش کشاورزی استان، طرح به‌کارگیری فارغ‌التحصیلان رشته محیط‌زیست به عنوان ناظر زیست‌محیطی جهت پایش و کنترل واحدهای صنعتی آلاینده استان و ارائه آن به نمایندگان مردم رشت در مجلس شورای اسلامی برای جلوگیری و کنترل ایجاد آلودگی واحدهای صنعتی استان و ساماندهی دانش‌آموختگان محیط زیست، طرح معاینه فنی کارخانجات شالی‌کوبی استان برای حمایت از بهره‌برداران برای جلوگیری از به‌هدر رفتن زحمات آن‌ها در کارخانجات شالیکوبی، برنامه عملیاتی تبصره 5 ماده 6 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی با تشکیل مراکز خدمات غیر دولتی در حوزه شرکت‌های چند منظوره کشاورزی برای مصرف بهینه کود و سموم کشاورزی در بخش کشاورزی استان گیلان، کمک به اشتغال پایدار حداقل 360 دانش‌آموخته کشاورزی، افزایش درآمد کشاورزان و حفظ و حمایت از محیط زیست، منابع طبیعی تجدید شونده و مصرف‌کنندگان محصولات کشاورزی از دیگر دستاوردهای ماست. رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی گیلان درباره نقاط قوت و ضعف عملکرد مجموعه تحت مدیریتی خود یادآور شد: نقاط قوت سازمان وجود کارشناسان باتجربه و بادانش در استان گیلان برای کمک به سازمان و معرفی طرح‌های ارزنده و کارآمد برای ارتقای بخش کشاورزی و منابع طبیعی استان است. بزرگ‌ترین نقطه ضعف نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان نیز کمبود منابع مالی است که باعث روزمرگی فعالیت‌های سازمان شده است. کمبود منابع مالی مانع استفاده بهینه از کارشناسان متخصص و باتجربه استان و تهیه طرح‌های ارزنده و کارآمد سازمان شده. گفتنی است ارائه این طرح‌ها می‌تواند بسیاری از مشکلات بخش کشاورزی و منابع طبیعی را مرتفع کند. متأسفانه بیش‌تر دستگاه‌های اجرایی بخش کشاورزی و منابع طبیعی استان در واگذاری امور به این سازمان و اعضای حقیقی و حقوقی آن همکاری نداشته و حتی در بسیاری از موارد قانون مصوب مجلس شورای اسلامی را نیز رعایت نمی‌کنند. به نظر می‌رسد تاکنون این سازمان نتوانسته به‌طور کامل از پتانسیل نمایندگان مجلس و استاندار گیلان جهت هدایت دستگاه‌های اجرایی استفاده کند که این مورد هم یکی از نقاط ضعف سازمان است. وی در پایان یادآور شد: روی زمین ماندن بخش عمده‌ای از قوانین حوزه کشاورزی و عدم برون‌سپاری وظایف قابل واگذاری دستگاه‌های اجرایی در حوزه کشاورزی گاهی فراتر از توان و رایزنی استان است؛ لذا می‌طلبد که با پیگیری مستمر سازمان مرکزی، قوانین برزمین مانده یا دستگاه‌هایی که همکاری لازم را ندارند، شناسایی و با مدیران عالی آن سازمان‌ها رایزنی شود تا اجرای بخشنامه‌ها و قوانین موضوعه جامه عمل بپوشد.

پیگیری اجرای قوانین موضوعه درباره سازمان نظام مهندسی

علی نوری‌پور، عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشاورزی، نیز درباره اهم سیاست‌ها و برنامه‌های شورا در دوره پنجم اظهارداشت: پیگیری اجرای قوانین موضوعه درباره سازمان نظام مهندسی، پیگیری واگذاری امور تصدیگری‌ها توسط دستگاه‌های دولتی ذی‌ربط، پیگیری سازماندهی دانش‌آموختگان محیط زیست در قالب طرح ناظرین محیط‌زیست، توانمندسازی دانش‌آموختگان در عرصه‌های عملی، پیگیری تصویب قوانین جدید در جهت مهندسی‌شدن تولید و سلامت مواد غذایی از مزرعه تا سفره از مهم‌ترین برنامه‌هاست. وی درباره جایگاه سازمان در بخش کشاورزی گفت: از زمان اجرای قانون افزایش بهره‌وری، بخش کشاورزی و منابع طبیعی رو به رشد است، اما هنوز هم به عنوان یک کلینیک تخصصی در عرصه‌های تصمیم‌سازی نقش کم‌رنگی دارد. نوری‌پور با اشاره به نقاط قوت سازمان یادآور شد: تعدد و تنوع رشته‌های کشاورزی عضو سازمان، جوان بودن اعضای سازمان، عملکرد قابل قبول سازمان در امور تصدی‌های واگذار شده در حوزه‌های دام، طیور، آبزیان، گلخانه، قارچ خوراکی، گیاه‌پزشکی و سایر حوزه‌ها، قوانینی همچون قانون تأسیس سازمان، قانون افزایش بهره‌وری و قانون نظام جامع دامپروری از مزیت‌ها و فرصت‌های پیش روی این سازمان است. عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی درباره نقاط ضعف نیز یادآور شد: عدم تخصیص منابع مالی و امکانات از طرف دولت، تعداد بالای دانش‌آموختگان بیکار، عدم توانمندی لازم دانش‌آموختگان، عدم اجرای قوانین توسط دستگاه‌های اجرایی و خلأ قانونی در برخی از موارد همچون محیط‌زیست از نقاط ضعف ماست.

مهم‌ترین نقش سازمان در بخش کشاورزی افزایش بهره‌وری در تولید است

مهدی تقی‌پور بروجنی، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان اصفهان، هم با اشاره به اهداف و وظایف این سازمان اظهار داشت: در حال حاضر آنچه حائز اهمیت است، این است که باید این ذهنیت را در بین اعضای سازمان و مخاطبان (دولت و بهره‌برداران) اصلاح کرد که سازمان صرفاً متعلق به مهندسان کشاورزی است. سازمان نظام مهندسی کشاورزی بنگاه کاریابی برای فارغ‌التحصیلان این بخش نیست، بلکه عبارت است از مجموعه قوانین، مقررات، آیین‌نامه‌ها، استانداردها، تشکل‌های مهندسی، حرفه‌ای و صنفی که در جهت رسیدن به اهداف مندرج در قانون تأسیس تلاش می‌کند؛ لذا باید به این نکته توجه کرد که این سازمان در مواجهه با مخاطبان خود در سه بخش بهره‌برداران، کارشناسان (اعضاء) و دولت دارای وظایفی برای همگرایی است. تقی‌پور یادآور شد: در حال حاضر سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان دارای 14 هزار و 348 عضو در 18 رشته تحصیلی کشاورزی است. وی درباره استفاده بهینه و مدیریت منابع آب گفت: بسیاری از صاحب‌نظراندر مورد وخامت وضعیت آب، ظهور خشک‌سالی‌ها و سایر قرائنی که بیانگر بحران آب و آبیاری در کشور و استان است، اتفاق نظر دارند. صرف نظر از این‌که وضعیت نگران‌کننده فعلی تا چه میزان به تغییرات اقلیمی یا سوء‌مدیریت‌های ناشی از توسعه آمایش نشده مربوط می‌شود، پرداختن به معضل و به‌ سامان کردن شرایط، الزام منطقه‌ای و ملی است. به تبع این مخاطره محیطی و طبیعی که به مرور شکل مزمن و فراگیر یافته، تأکید بر ضرورت توجه اساسی برای برون‌رفت از این فاجعه اکولوژیک، زیست‌محیطی و اقتصادی به صورت یک مطالبه عمومی درآمده است. رئیس سازمان نظام مهندسی استان اصفهان یادآور شد: لزوم توجه به این موضوع به عنوان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، منجر شد تا با توجه به رسالت علمی و فنی سازمان برای شناسایی دلایل ایجاد بحران آب در کشور و ارائه راهکارهای اجرایی برای کاهش مخاطرات این معضل به ویژه در بخش کشاورزی که بیش‌ترین سهم از منابع آبی کشور را به خود اختصاص داده است، کارگروه آب و آبیاری سازمان تشکیل شد تا بخش کشاورزی را یاری رساند. وی درباره اقدامات صورت گرفته در ارتباط با تولید مولد گفت: مهم‌ترین نقش سازمان در بخش کشاورزی افزایش بهره‌وری در تولید است. سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان تلاش کرده است تا با تربیت کارشناسان دارای مهارت کافی و معرفی ایشان به بهره‌برداران، در جهت افزایش بهره‌وری در واحدهای تولیدی و خدماتی بخش کشاورزی گام بردارد. تقی‌پور افزود: تدوین نظام ارجاع کار به اعضای سازمان شاغل در حرفه مهندسی از جمله مهندسان ناظر و مسئولان فنی اقدام دیگری بود که سازمان در جهت مهندسی‌کردن فرآیند تولید در بخش کشاورزی انجام داد. لزوم ایجاد تناسب موضوع و سطح کار ارجاع شده با تخصص و مهارت کارشناسان مهم‌ترین دلیل برای تدوین ‌سازکارهای ارجاع کار به اعضای سازمان بوده است.

وی یادآور شد: ذکر این نکته خالی از لطف نیست که استان اصفهان در حال حاضر به عنوان قطب تولید محصولات پروتئینی کشور مطرح است. کسب موفقیت‌هایی از جمله رتبه‌های نخست در تولید محصولاتی از جمله شیر، گوشت مرغ، تخم‌مرغ، گوشت بوقلمون و... بنا به تأکید تولیدکنندگان و تشکل‌های صنفی مربوطه مرهون حضور کارشناسان در واحدهای تولیدی و تلاش برای افزایش بهره‌وری بوده است. رئیس سازمان نظام مهندسی استان اصفهان با اشاره به نقاط قوت و ضعف عملکرد مجموعه تحت مدیریتی خود گفت: مهم‌ترین نقطه قوت سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، ظرفیت بالای نیروی تحصیل‌کرده، دارای دانش و جوان عضو سازمان است. همچنین قوانین، مقررات و ضوابط موجود، فضای بسیار مناسبی را برای ایفای نقش سازمان در بخش کشاورزی فراهم ساخته است. مهم‌ترین ضعف فارغ‌التحصیلان بخش کشاورزی هم عدم توانمندی لازم مهارتی بخش قابل توجهی از آنان است. از جمله نقاط ضعف نظام آموزش عالی کشور تکیه بر آموزش‌های تئوری و عدم توجه کافی به آموزش‌های عملی و مهارتی است که این ضعف در عمل و زمان حضور دانش‌آموختگان در عرصه و محیط کار کشاورزی بروز می‌کند.

مهندسی‌کردن تولید با استفاده از فارغ‌التحصیلان جوان و جویای علم

عباس وافره کوهستانی، رئیس نظام مهندسی کشاورزی جنوب کرمان، در مورد مجموعه تحت مدیریت خود گفت: نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی شعبه جنوب کرمان در سال 1395 با مساعدت شورای مرکزی و پیگیری‌های ریاست سازمان نظام مهندسی استان کرمان زیرنظر سازمان مرکزی مستقل شد، هرچند از سال 1386 با تأسیس سازمان نظام مهندسی استان کرمان به صورت شعبه شهرستانی فعالیت خود را آغاز کرده بود. وی در تشریح عملکرد این سازمان گفت: با تفاهم‌نامه‌هایی که با مدیریت آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان منعقد شده، تهیه و ترسیم نقشه‌های آبیاری تحت فشار و نیز GPS برآورد مصرف آب در هکتار جهت انواع زمین‌های مورد تقاضا انجام شده و ناظران آبیاری به تعداد20 نفر مشغول کار شدند. همچنین با استفاده از کارشناسان ناظر طرح‌های حفظ نباتات، آبیاری،‌ صنایع،‌ ناظران گلخانه‌ها و مجتمع‌های دامپروری سعی شده مهندسی‌کردن تولید با استفاده از فارغ‌التحصیلان جوان و جویای علم و دانش و تجربه محقق شود. در همین راستا سعی شده است با هماهنگی انجمن‌های علمی و تشکل‌های کشاورزی، خبرگان کشاورزی، شرکت‌های تعاونی گلخانه‌داران و دامپروری، اتاق بازرگانی و کشاورزان پیشرو جلساتی جهت آمادگی برای پذیرش فارغ‌التحصیلان برگزار شود و در کنار آن سعی شده با برگزاری دوره‌های آموزشی جهت بالا بردن توان علمی و عملی فارغ‌التحصیلان اقدام شود. وافره کوهستانی مهم‌ترین دستاورد مجموعه نظام مهندسی جنوب کرمان را استقلال آن طی این سال‌ها عنوان کرد و گفت: این امر باعث شده حدود چهار هزار نفر عضو با همکاری و مساعدت مسئول نظام مهندسی شمال استان کرمان و نیز شورای مرکزی و همکاران در سازمان مرکزی، با تعامل و استفاده از تجربیات سایر استان‌ها، تفاهم‌نامه‌هایی درباره توزیع حواله سوخت تراکتور و موتورپمپ، صدور پروانه صنایع کشاورزی و تشکیل پرونده و همکاری با کمیته امداد و بسیج سازندگی منعقد کنند که در اشتغال‌زایی برای اعضاء وکسب درآمد موثر بوده است.

تلاش در جهت استفاده بهینه از منابع محدود آبی استان و افزایش بهره‌وری واحدهای تولیدی

حمیدرضا جهان‌تیغ، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان سیستان و بلوچستان، نیز گفت: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از استان‌های پیشرو براساس ماده 7 قانون تأسیس و دستورالعمل ابلاغی مورخ 11/07/1380 مقام عالی وزارت جهاد کشاورزی با تشکیل نخستین مجمع عمومی و تعیین اعضای نخستین شورای استان طی فرآیند انتخابات قانونی در سال 1380 تشکیل شد و هم‌اکنون نیز با چهار هزار و 448 عضو حقیقی و116 عضو حقوقی در راستای وظایف و اهداف قانونی خود نقش موثری را در بخش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایفا می‌کند. جهان‌تیغ در پاسخ به این‌که در رابطه با استفاده بهینه و مدیریت منابع آب چه اقداماتی انجام داده‌اید، تصریح کرد: نظام مهندسی به موجب ماده3 قانون تأسیس خود موظف به انجام برنامه‌ریزی و تلاش در جهت پایداری محیط زیست و منابع پایه تجدید شونده برای دست‌یابی به توسعه پایدار است که در این راستا سازمان استان ضمن عضویت در شورای حفاظت آب به عنوان کارگروه سیاست‌گذار و تصمیم‌گیر درباره منابع آبی استان توانسته است زمینه‌ساز حضور دانش‌آموختگان و متخصصان به عنوان مسئولان فنی و مشاور در مزارع و عرصه‌های تولید برای ارتقاء توانایی‌ها و کارآمدی شاغلان بخش کشاورزی در کاربرد تکنولوژی‌های نوین مثل گلخانه‌ها باشد و همچنین با معرفی سالانه بیش از 50 نفر دانش‌آموخته رشته‌های آبیاری توانسته است کمک شایانی به استفاده بهینه از منابع محدود آبی استان و افزایش بهره‌وری واحدهای تولیدی کند. صدور مجوز توسعه و احداث بیش از سه‌هزار هکتار کشت گلخانه‌ای در استان نیز از اقدامات شاخص سازمان استان در توسعه تکنولوژی‌های نوین کشاورزی و استفاده بهینه از آب است. رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان سیستان و بلوچستان در مورد اقدامات خود در ارتباط با تولید مولد در کشور و مهندسی‌کردن فرآیند تولید گفت: اگر تعریف تولید مولد را تولیدی بدانیم که در آن بهره‌وری افزایش پیدا می‌کند، به این استراتژی خواهیم رسید که مسیر افزایش بهره‌وری انتقال دانش و تکنولوژی‌های نوین در عرصه‌های تولید و به عبارتی مهندسی کردن فرآیند تولید براساس اصول استاندارد و پایداری تولید خواهد بود. سازمان استان با ایجاد شبکه شرکت‌های خدمات مشاوره فنی مهندسی، مراکز خدمات گیاه‌پزشکی و خدمات غیردولتی کشاورزی موجبات افزایش ضریب نفوذ دانش و تولید دانش محور را فراهم آورده است. جهان‌تیغ در پاسخ به این‌که ارتباط با کارشناسان و فارغ‌التحصیلان از یک سو و تولید‌کنندگان و بهره‌برداران از سوی دیگر می‌تواند یک پل ارتباطی خوب برای رصد و پایش اشتغال فارغ‌التحصیلان و نیاز فنی واحد‌های تولیدی بخش کشاورزی باشد، در این راستا چه کرده‌اید، اظهار داشت: برقراری ارتباط موثر و مستمر با نهادهایی مانند خانه کشاورز، نظام صنفی کشاورزی، اتحادیه‌ها و اتاق بازرگانی؛ برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی مشترک بین کارشناسان و بهره‌برداران پیشرو؛ تشکیل کمیته بهره‌وری محصولی مانند کمیته بهره‌وری پسته با حضور مشترک بهره‌برداران پیشرو و اعضای صاحب‌نظر با هدف انجام برنامه‌ریزی‌های آموزشی برای ارتقای دانش بهره‌برداران و ارتقای بهره‌وری واحد‌های تولیدی؛ به‌کارگیری حدود 700 نفر کارشناس ناظر محصولی با همکاری سازمان جهاد کشاورزی و دستگاه‌های تابعه برای نظارت و حضور در مزارع و واحد‌های تولیدی از جمله اقدامات بوده که موجب آشنایی کارشناسان با بهره‌برداران و نیازهای آنان شده است. وی در پاسخ به این‌که مهم‌ترین دستاوردهای مجموعه شما چیست، اظهار داشت: تبیین نقش و جایگاه سازمان به عنوان بزرگ‌ترین تشکل تخصصی کشاورزی و منابع طبیعی استان در ارکان سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری استان؛ عضویت و حضور موثر در کارگروه‌های تخصصی ذیل شورای برنامه‌ریزی استان؛ صدور پروانه اشتغال برای نزدیک به 70 درصد اعضاء؛ همکاری موثر در تدوین برنامه احیای تالاب هامون و کمک در تسریع صدور مجوز واحدهای پرورش آبزیان در قفس از جمله دستاوردهای ماست.

گزارش از نادیا صمدی

انتهای پیام/