علی شریعتی مقدم در گفتوگو با «روستانیوز» اظهار داشت: سازمان تعاون روستایی یکی از میراثهای اقتصاد دستوری است که در تاریخ ریشه دارد و از بخشهایی در اقتصاد کشاورزی است که از سمت دولت امکان دخالت در آن براساس اساسنامه آن وجود دارد، اما این کار نکات مثبت و منفی هم دارد. حمایت از تولیدکنندگان و روستاییان از مهمترین وظایف این سازمان است تا آنها بتوانند جایگاه خود را پیدا کنند و بیتوجهی به آن عوارض زیادی ازجمله حاشیهنشینی، بیکاری و بهخطر افتادن امنیت غذایی و اجتماعی را بهدنبال دارد. به همین دلیل باید توجه ویژهای به این موضوع داشته باشیم.
عقبماندگی دانش کشاورزی
شریعتی مقدم با اشاره به اینکه دانش کشاورزی پیشرفت نکرده، اضافه کرد: در برخی از مناطق تولیدکنندگان شاخصی داریم که الگو و نمونه هستند و میزان و کیفیت تولیدشان چندین برابر از متوسط تولید کشور بالاتر است. راندمان کیفیت محصولات آنها گاهی هشت برابر بیشتر از حد متوسط است، اما باوجوداین، گرفتار بینظمی در تولید محصولات کشاورزی هستیم. موضوعاتی مثل خردهمالکی، عدم اجرای آمایش سرزمین، عدم سرمایهگذاری درست در این حوزه و مواردی از این دست باعث شده در کشور ما کشاورزی معیشتی باشد و تولیدات کشاورزی ما، جز در موارد معدود، موفقیت جامع و کافی نداشته باشد و زنجیرههای ارزش محصولات کشاورزی تکمیل نشود. این بینظمی اقتصادی را میتوان در صادرات هم دید و امروز شاهد بروز مشکلاتی در بحث سم و کود و نبود و گرانی این نهادهها هستیم.
بهگفته رئیس هیئتمدیره صندوق توسعه صادرات زعفران، در حوزه خوراک دام و طیور، تولید جوجه، مرغ و صادرات و واردات هم با مشکلات عدیدهای روبهرو هستیم که سازمان تعاون روستایی میتواند نقشآفرینی مهمی در این حوزه داشته باشد، اما از سوی دیگر باید ببینیم این سازمان چقدر امکانات و قدرت برای این کار دارد و تا چه میزان تحت تأثیر فشارهای اقتصادی قرار میگیرد.
ضرورت پوستاندازی سازمان تعاون روستایی
وی ادامه داد: قطعاً شکوفایی اقتصاد کشاورزی ما نیاز دارد که حوزههایی مثل تعاون روستایی و سازمانهای همرده پوستاندازی کنند و حوزههای جدیدی مطابق با آنچه امروز در دنیا مبتنی بر ترویج بازار است، تشکیل شود. برنامهریزی دقیق برای پیشبرد بخش کشاورزی ضروری است. در این برنامهریزی باید موضوعات مختلفی ازجمله اینکه چقدر تولید داشته باشیم، در کجا تولید کنیم، چه زمانی پول را به تولیدکننده بدهیم و از چه منابعی تأمین کنیم، گنجانده شود، زیرا این اتفاق میتواند به توسعه بازار محصولات کشاورزی کمک کند. اینها بهعنوان مأموریت یا عملکرد سازمان تعاون روستایی در اساسنامه آن آمده است، اما آنچه در عمل میبینیم چیز دیگری است.
شریعتی مقدم افزود: کشور ما خاستگاه فرهنگ کشاورزی است. جشن نوروز برای این بوده که بدانند چه محصولی را در آن سال کشت کنند که بهرهوری بیشتری داشته باشد. باید برپایه همین فرهنگ کشاورزی در کشور که تا حدی نادیده گرفته میشود، عمل کنیم. با این شیوه میتوانیم بهسمت مزیتها در این حوزه پیش برویم و برای آنها ساختارهای جدید ایجاد کنیم؛ مثلاً کشورهای بزرگ صادراتی و بازیگران بزرگ این عرصه را بشناسیم و سرمایهگذاری در این بخش را تقویت کنیم. در این زمان است که این سازمان میتواند بهعنوان بازوی کمکی به کمک دولت بیاید و در سیاستگذاری و در هموار کردن راه اقتصادی در جاهایی که به شبکه کشاورزی کمک شود، نقش ایفا کند و به زنجیرههای ارزش وصل شود. در این صورت بازارهای صادراتی در کنار تولیدکنندگان و صادرکنندگان قرار میگیرند.
بهگفته وی، این اهداف در صورتی محقق میشود که از یک موضع اقتصاد دستوری انجام نشود و ساختار عملکرد آن تغییر کند؛ در این صورت میتوانیم شاهد تحول سازمانی و در نهایت حوزه کشاورزی باشیم.