فواید روغن گلرنگ
1- منبع سالمی از اسیدهای چرب است: روغن گلرنگ منبعی غنی از اسیدهای چرب اشباعنشده ازجمله چربیهای تکغیراشباع و چندغیراشباع است. اسیدهای چرب اشباعنشده بهطور کلی چربیهای خوب تلقی شده و بدن به این دست از چربیها نیاز دارد. چربیهای موجود و رژیم غذایی مانند چربیهای موجود در روغن گلرنگ برای تنظیم هورمونها و حافظه ضروری هستند. همچنین بدن برای جذب ویتامینهای محلول در چربی A، D،E و K به این چربیها نیاز دارد. خوردن مقدار کمی از این روغن با غذا به احساس سیری نیز کمک میکند. چربیهای موسوم به «چربیهای بد» در روغن گلرنگ کمتر از روغنهای زیتون، آووکادو و آفتابگردان است. رژیم غذایی حاوی روغن با چربیهای خوب بالا و چربیها به پایین فواید زیادی ازجمله کاهش التهابات و بهبود سلامت قلب دارد. دو نوع روغن گلرنگ وجود دارد: با اولئیک بالا و با لینولئیک بالا که هر دو حاوی اسیدهای چرب غیراشباعند، روغن گلرنگ با اولئیک بالا مانند روغن زیتون حاوی چربیهای غیراشباع بوده و گزینهای مناسب برای پختوپز در دمای بالا بهحساب میآید. روغن گلرنگ با لینولئیک بالا مقادیر بیشتر از چربیهای غیراشباع دارد، اما نباید گرم شود و گزینهای مناسب برای استفاده در سسهای سالاد بهشمار میرود.
2- سطح قند خون را بهبود میبخشد: بررسیهای سیستماتیک مطالعات سال ۲۰۱۶ نشان میدهد رژیم غذایی حاوی چربیهای غیراشباع میتواند کنترل قند خون افراد را بهبود بخشد؛ این مطالعه نشان میدهد استفاده از اسیدهای چرب غیراشباع بهویژه چربیهای چندغیراشباع بهجای برخی از منابع کربوهیدرات یا چربیهای اشباع، تأثیری مثبت بر میزان قند خون و همچنین مقاومت به انسولین و ترشح آن دارد. یک مطالعه دیگر در سال ۲۰۱۱ نشان میدهد مصرف روزانه هشت گرم روغن گلرنگ بهمدت چهار ماه میتواند به کاهش التهابات کمک کند. همچنین در برخی افراد مبتلا به دیابت نوع دو به کاهش قند خون منجر میشود. لازم به ذکر است که شرکتکنندگان این مطالعه همگی زنان مبتلا به دیابت نوع دو، چاقی و بعد از یائسگی بودند. محققان مصرف این دست از چربیها را در کنار درمان دیابت برای کاهش عوارض ناشی از این بیماری توصیه میکنند.
3- با کاهش کلسترول، سلامت قلب را افزایش میدهد: همان مطالعه سال ۲۰۱۱ نشان میدهد پس از چهار ماه مصرف مداوم روغن گلرنگ، میزان کلسترول خون افراد بهشدت کاهش یافته است. این نتایج مهر تأییدی بر نظریه انجمن قلب آمریکا مبنی بر کاهش LDL یا «کلسترول بد» در خون با مصرف چربیهای غیراشباع است. روغن گلرنگ با کاهش کلسترول که عاملی خطرناک برای بیماریهای قلبی است، به سلامت قلب کمک میکند. چربیهای غیراشباع روغن گلرنگ همچنین میتواند با کاهش چسبندگی پلاکتها خون را رقیقتر کند. این امر به جلوگیری از لختهشدن خون و سکتههای قلبی و مغزی کمک میکند. این روغن با کمک به سستشدن رگها در کاهش فشار خون نیز مؤثر است.
4- با التهابات مبارزه میکند: روغن گلرنگ خواص ضدالتهابی دارد. براساس یک مطالعه درمورد تغذیه بالینی، روغن گلرنگ و اسیدهای چرب غیراشباع موجود در آن نشانگر التهاب را بهبود میبخشند. که این امر به مبارزه و درمان چندین بیماری ازجمله دیابت و بیماریهای قلبی کمک میکند.
۵- خشکی پوست را تسکین میدهد: استفاده از روغن گلرنگ بهصورت موضعی بر پوست خشک یا ملتهب میتواند باعث تسکین پوست و صاف و نرمشدن آن شود. استفاده از این روغن در محصولات آرایشی و مراقبت از پوست رایج است. این روغن حاوی ویتامین E است که مادهای مهم در محصولات پوستی بهشمار میرود، و فواید بسیاری برای پوست دارد. برخی از تحقیقات نشان میدهد ویتامین Eپوست را از رادیکالهای آزاد که مولکولهای مضر بوده، باعث آسیب به سلولهای بدن شده و به اثرات ناشی از نور خورشید و بیماریهای پوستی کمک میکنند، محافظت میکند. توجه داشته باشید که بهتر است پیش از استفاده از روغن گلرنگ روی پوست آزمایش حساسیت را انجام دهید. به این صورت که ابتدا یک قطره از روغن را روی پوست بازو ریخته و تا ۲۴ ساعت صبر کنید. درصورتیکه هیچ واکنشی رخ نداد میتوانید از این روغن استفاده کنید.
۶- برای پختوپز در دماهای بالا مناسب است: همه روغنها نمیتوانند برای سرخکردن استفاده شوند؛ چراکه دمای بسیار بالا در بیشتر روغنها باعث ایجاد رادیکالهای آزاد میشود. روغن گلرنگ با اولئیک بالا میتواند در دماهای بالا استفاده شود. درواقع نقطه دود این روغن از بسیاری از روغنهای دیگر ازجمله روغن ذرت، روغن کانولا، روغن زیتون و روغن کنجد است. همچنین روغن گلرنگ طعم ملایمتری نسبت به روغنهای دیگر ازجمله روغن زیتون و روغن نارگیل دارد که باعث میشود انتخابی عالی برای سرخکردن و پختوپز مواد غذایی باشد. از سوی دیگر روغن گلرنگ چندغیراشباع نباید گرم شود. این نوع روغن را باید برای جلوگیری از فاسدشدن در یخچال نگهداری کرد و میتوان از آن در سالادها و سبزیجات بخارپز استفاده کرد.
7- برای کاهش وزن مناسب است: اگرچه روغن گلرنگ با ۱۲۰ کالری در هر قاشق غذاخوری پرکالری محسوب شده و بهطور مستقیم بر کاهش چربی و وزن تأثیر ندارد، اما اضافهکردن مقدار کمی از این روغن علاوهبر خوشعطر و طعم کردن غذا با تعادل قند خون و کمک به احساس سیری میتواند اثرات مثبتی در مدیریت وزن داشته باشد. هنگام تلاش برای کمکردن وزن بهتر است مصرف روغن را به مقادیر توصیهشده محدود کنید و بر خوردن غذاهای کامل مانند میوهها، سبزیجات، غلات و دانههای کامل و منابع پروتئین تمرکز کنید. اما بهطور کلی هر شخص بهمیزان معینی از روغن و رژیم غذایی روزانه خود احتیاج دارد که برای سنین بین ۱۹ تا ۳۰ در زنان شش و در مردان هفت قاشق غذاخوری و در سنین بالای ۳۰ در زنان پنج و در مردان شش قاشق چایخوری برآورد شده است. البته بهیاد داشته باشید چربیهایی که بهطور طبیعی در آجیلها، دانهها، ماهی، سسها و غذاها یافت میشود نیز در این میزان تأثیر دارند. درصورت مصرف روزانه روغن گلرنگ به همان مقدار توصیهشده معمولاً هیچگونه عوارض جانبی ناشی از آن در افراد دیده نمیشود، اما همانطور که روغن گلرنگ باعث رقیقشدن خون میشود میتواند سرعت انعقاد خون را بکاهد که خطر خونریزی را در افرادی که تحت عمل جراحی هستند یا افرادی که اختلالات خونریزی دارند، افزایش میدهد.