ندا کنجکاو نیک-به گزارش روستانیوز، از سوی دیگر با توجه به اشتغال‌آفرینی بخش کشاورزی و همچنین تولید ثروت، این بخش از سوی دولت‌ها نیز مورد توجه قرار می‌گیرد و از آن‌جا که حفظ این ثروت و سرمایه‌گذاری صورت گرفته به واسطه در معرض ریسک بودن بسیار حائز اهمیت است، فعالان این حوزه به‌عنوان بخش خصوصی و دولت‌ها به واسطه قابل توجه بودن خسارات راهکارهای ویژه‌ای از جمله بیمه محصولات کشاورزی را در خصوص حفظ و مراقبت از محصولات کشاورزی پیشنهاد کرده‌اند؛ راهکاری که ضمن دادن آرامش خاطر به کشاورزان، به تأمین امنیت غذایی کشور کمک می‌کند. در همین راستا صندوق بیمه کشاورزی با برنامه‌ریزی و هوشمندی نسبت به تأمین امنیت غذایی کشور حرکت می‌کند.
در ادامه با توجه به اهمیت برنامه‌های بیمه کشاورزی در راستای تأمین امنیت غذایی، «روستانیوز» با دکتر نیازعلی ابراهیمی پاک، عضو هیئت‌مدیره صندوق بیمه کشاورزی، در مورد اهم دستاوردها و برنامه‌های این صندوق به گفت‌وگو پرداخته است که ماحصل آن در ادامه می‌آید.
جناب دکتر، برنامه‌های صندوق بیمه کشاورزی برای سال زراعی جاری در حوزه‌های مختلف را تشریح کنید.
بر اساس قانون، صندوق بیمه کشاورزی ایران موظف است که قبل از شروع سال زراعی که از اول مهرماه هرسال شروع می‌شود، تعرفه‌های بیمه‌ای خود را در زیربخش‌های زراعی، باغی، دام، طیور، آبزیان، منابع طبیعی، عوامل تولید و غیره را در اداره کل‌های فنی تدوین کند و در هیئت مدیره و کمیته فنی و نهایت در مجمع عمومی صندوق به تصویب برساند و قبل از شروع سال زراعی در سامانه جامع بیمه کشاورزی بارگذاری کند، به‌گونه‌ای که اول مهر هرسال هر کشاورزی وارد شد، بتواند بیمه‌نامه خود را برای سال جدید دریافت کند.
در سال گذشته برای محصولات مختلف طرح‌های بیمه‌ای متعدد داشتیم و در سال جدید به‌منظور سهولت دسترسی کشاورزان به نمایندگی بیمه، طرح‌های بیمه‌ای به دو گروه بیمه پایه و بیمه جامع تبدیل شد.
در طرح بیمه پایه عمدتاً خطراتی تحت پوشش قرار می‌گیرند که فاجعه‌آمیز بوده و موجب خسارت سنگین به تولیدکنندگان می‌شوند، به‌گونه‌ای که هیچ محصولی برداشت نمی‌شود؛ مثل فاجعه سیل، سرما و یا خشک‌سالی فراگیر شدید.
در طرح بیمه‌های جامع تمام خطرات احتمالی که احتمال دارد در یک منطقه برای یک محصول اتفاق بیفتد، در نظر گرفته‌شده است و کشاورزان مخیرند با توجه به توان خود نوع طرح بیمه‌ای را انتخاب کنند. علاوه بر آن طرح بیمه آتش‌سوزی برای محصولاتی که قابل آتش گرفتن باشد هم طراحی و در سامانه بارگذاری شده است.
از اقدامات مهم بیمه کشاورزی در سال جاری ارزیابی ماهواره‌ای خسارت محصول گندم در 11استان است. در این روش ارزیابی بر اساس کمک‌گرفتن از علوم زمین‌آماری و اطلاعات ماهواره‌ای، میزان خسارت وارده به تک‌تک مزارع زارعان دقیقاً محاسبه می‌شود و غرامت پرداختی بر اساس میزان خسارت هر فرد بیمه‌گذار است که با این کار رضایت کشاورزان نیز بالا می‌رود.
یکی دیگر از اقدامات مهم صندوق بیمه در سال زراعی 1400-1401 همراهی با سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی در جهت رونق تولید است. در این راستا یک اقدام مهم همراهی صندوق با طرح جهش تولید در دیم‌زارها است که این طرح در سال گذشته در سطحی حدود 600هزار هکتار از اراضی دیم اتفاق افتاد و در سال جاری برای دو میلیون و 600هزار هکتار قرار است انجام شود. در این طرح قرار بر آن است که تمام سطوح طرح جهش تولید تحت پوشش بیمه قرار گیرد. در این طرح ستاد اجرایی حضرت امام(ره) به کمک کشاورزان آمده و به ازای هر هکتار معادل 25هزار تومان حق بیمه کشاورزان را پرداخت می‌کند و باقی‌مانده حق بیمه را خود کشاورزان پرداخت می‌کنند.
طرح بعدی که صندوق بیمه کشاورزی از آن حمایت می‌کند، طرح کشت قراردادی است که جزو سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی است و کشت قراردادی گندم آبی و کلزای آبی در سطح 20درصد از اراضی آبی گندم و کلزا اجرا می‌شود. درکشت قراردادی قرار شده کسانی که طرف قرارداد هستند، بیمه‌نامه دریافت کنند و امتیازی که قائل شده‌اند این است که به‌حق بیمه سهم کشاورز 15 تا 20درصد تخفیف تعلق می‌گیرد. این طرح در حال حاضر قرار است در سطح 15استان کشور عملیاتی شود.
از اقدامات مهم دیگر صندوق بیمه کشاورزی به‌منظور جلب رضایت بیمه‌گذاران افزایش تعهد بیمه‌گری بود. همان‌طور که اطلاع دارید، در سال جاری قیمت محصولات کشاورزی افزایش قابل‌توجهی داشته و برای جلب رضایت بیمه‌گذاران، صندوق بیمه کشاورزی میزان تعهدات خود را نسبت به سال گذشته تا 70درصد بالابرده که امید است رضایت نسبی ایجاد شود.
در مورد میزان پرداخت غرامت به کشاورزان در سال زراعی قبل و نحوه پرداخت آن توضیح دهید.
با توجه به این‌که در سال زراعی 1399-1400 ایران دچار خشک‌سالی شدیدی شده که سابقه 50 الی 60ساله داشت؛ لذا تأثیر خشک‌سالی بر بخش کشاورزی ایران بسیار زیاد بود؛ مخصوصاً در بخش زراعت که با محاسبه انجام‌شده میزان خسارت خشک‌سالی بر بخش زراعت که عمدتاً گندم، جو و غیره است، بیش از 38هزار میلیارد تومان بود و این مقدار سرمایه‌ای بود که از جیب مردم، دولت و سرمایه ملی رفت.
در سال زراعی 1399-1400 به دلیل خشک‌سالی بی‌سابقه‌ای که در ایران اتفاق افتاد، خسارت شدیدی به تولید محصولات کشاورزی وارد شد. در سال زراعی مذکور خسارت ناشی از عوامل خطر مخصوصاً خشک‌سالی بر بیمه‌نامه‌های صادره و کشاورزان طرف قرارداد بیمه کشاورزی حدود سه‌هزار و 800میلیارد تومان بوده که متأسفانه تا به حال یک‌هزار میلیارد تومان آن پرداخت‌شده و مابقی به دلیل عدم تأمین مالی از طرف دولت، هنوز پرداخت‌نشده است.
در مورد بیمه دام و طیور توضیح دهید.
یکی از اقدامات صندوق بیمه کشاورزی جاری‌کردن بیمه اجباری دام و آبزیان است و طبق قانون برنامه ششم و دستورالعمل مربوطه از سال زراعی 1397-1398 بیمه اجباری دام و آبزیان شروع و این قانون باعث شده که میزان بیمه‌پذیری دام در سال زراعی به 24میلیون رأس برسد و امسال هم پیش‌بینی می‌شود که به حدود 32میلیون رأس برسد و هدف‌گذاری شده که میزان بیمه‌پذیری به 100درصد هم برسد.
بیمه در بخش آبزیان به چه نحوی انجام می‌شود؟
یکی از اقدامات در رابطه بیمه‌پذیری آبزیان، بیمه از مبدأ تولید یا واردات آبزیان بود. در این طرح تمامی اّبزیان از مبدأ تولید یا واردات بیمه و سپس به مراکز تکثیر و یا تولید انتقال داده می‌شوند. امیدوارم با اجرای طرح بیمه اجباری دام و آبزیان، تمام دام و آبزیان کشور بیمه شوند.
سهم اعتبارات دولتی صندوق بیمه کشاورزی در سال زراعی جاری چقدر است؟
بر اساس قانون بودجه سالانه کشور، میزان اعتبار صندوق در سال 1400 برابر با سه‌هزار و 354میلیارد تومان است که دولت موظف است به‌طور کامل این مبلغ را پرداخت کند، لیکن با توجه به خسارت سنگینی که در سال جاری به کشاورزان واردشده، صندوق بیش از سه‌هزار و 800میلیارد تومان بدهکار است و دولت هم تابه‌حال 600میلیارد تومان معادل 18درصد این مبلغ را پرداخت کرده که لازم است که دولت حق‌وحقوق کشاورزان را پرداخت کند. امیدوارم دولت محترم مساعدت کرده و به تعهد خود مقابل مردم عمل کند.
برنامه‌های شما برای افزایش ضریب نفوذ بیمه چیست؟
در چند سال اخیر گام‌های بلندی در جهت افزایش ضریب نفوذ بیمه کشاورزی برداشته شده، به‌گونه‌ای که تمامی طیور تحت پوشش 100درصدی بیمه قرار گرفته‌اند. در بخش دام ضریب نفوذ بیمه از 15 به 25درصد، در محصولات زراعی از 15 به 30درصد و در محصولات باغی از 18 به 26درصد افزایش یافته و این ارقام در حال افزایش به 35درصد در محصولات دامی، 40درصد در محصولات زراعی و 30درصد در محصولات باغی است. افزایش پله‌ای این ضرایب نشان‌دهنده فرهنگ‌سازی جهت جلب نظر فعالان بخش کشاورزی به بیمه است.
در سالهای اخیر فناوری اطلاعات در بیمه کشاورزی چه کاربردی داشته است؟
صندوق بیمه کشاورزی ایران خود را به آخرین فناوری اطلاعات (سامانه جامع بیمه کشاورزی) مجهز کرده است. این سامانه قادر به صدور بیمه‌نامه، ارزیابی خسارت و بررسی فنولوژی گیاهان در سطح کشور به‌صورت برخط است. این سامانه به تکنولوژی سنجش از راه دور نیز مجهز شده و با استفاده از این تکنولوژی شاخص‌های گیاهی که در تعیین خسارت وارده می‌توانند مؤثر واقع شوند، اندازه‌گیری می‌شود. فناوری پیشرفته این سامانه مدیران و کاربران را قادر می‌سازد که به‌صورت دقیق و برخط تمام عملیات بیمه‌گری از صدور بیمه‌نامه تا ارزیابی خسارت و پرداخت غرامت را رصد کنند.
برنامه‌های صندوق بیمه کشاورزی برای تحقق شعار سال چیست؟
بیمه کشاورزی به‌عنوان پشتیبان تولید محصول و تولیدکننده است. بیمه کشاورزی به تولیدکننده اطمینان خاطر می‌دهد که از او و تولیدش حمایت می‌کند که این امر به رونق تولید و تحقق شعار سال می‌انجامد.
صندوق بیمه برای ترویج فرهنگ بیمه چه کرده است؟
متأسفانه بیمه کشاورزی مانند بیمه‌های تجاری هنوز جای خود را در سطح کشور باز نکرده و لازم است که در جهت توسعه بیمه کشاورزی فرهنگ‌سازی شود. بر این اساس یک‌سری فعالیت‌های ترویجی اطلاع‌رسانی از طرف صندوق تعریف‌شده است که از طریق نمایندگی‌های صندوق در سطح کشور بین کشاورزان اجرا می‌شود.