وی افزود: درحالحاضر ۲۰۰ هزار هکتار از زمینهای کشاورزی در معرض خطر قرار دارند که تاکنون در ۳۸ هزار هکتار مبارزه جدی انجام شده و خطر از بین رفته است. درگاهی ادامه داد: این آفات که ملخ صحرایی نام دارند از آفات بسیار خطرناکی است که اگر کنترل نشوند امنیت غذایی را تهدید میکنند. هماکنون ملخهایی که از عربستان وارد کشور شدهاند به شش استان جنوبی، یعنی بوشهر، سیستانوبلوچستان، هرمزگان، فارس، خوزستان و کرمان رسیدهاند. رئیس سازمان حفظ نباتات با اشاره به اینکه وظیفه مبارزه با ملخ بهعهده دولت است، بیان کرد: هماکنون در این شش استان اعلام آمادهباش و اقدامات برای دفع آفت انجام شده است؛ ولی اعتبار لازم برای قوت گرفتن این فعالیتها که بالغبر ۱۰ میلیارد تومان است باید تأمین شود. درگاهی اضافه کرد: درحالحاضر این مشکل کنترل شده و در صورت تأمین اعتبار و اقدامات صورت گرفته این آفت با حداقل خسارت دفع میشود و جای نگرانی نیست. وی ادامه داد: تاکنون آسیبی جدی به زمینهای کشاورزی وارد نشده، ولی مبارزه با این آفت باید گسترش یابد؛ چراکه ۱۲۵ هزار میلیارد تومان ارزش ریالی محصولاتی است که در خطر قرار دارند که در برابر این رقم مبلغ مورد نیاز برای مبارزه با این آفت بسیار ناچیز است و پیشبینی میشود که در صورت انجام حمایتهای لازم تا آخر تیرماه این آفت دفع شود. این مقام مسئول تصریح کرد: به نظر میآید عربستان وظایف ذاتی خود را در قبال مبارزه با این آفت را انجام نداده و در همین رابطه برای بررسی این موضوع اعتراض خود را به فائو ارائه کرده است. گفتنی است، سازمان غذا و خواربار جهانی به چند کشور ازجمله ایران درباره خطر حمله ملخها هشدار داد. سازمان غذا و خواربار جهانی ملل متحد، «فائو» طبق گزارشی که در وبسایت این سازمان قرار داده شد، اعلام کرد که گروهی از کشورها در خطر حمله ملخهای بیابانی قرار دارند؛ این مسأله بهمعنای آن است که این کشورها میبایست اقدامهای پیشگیرانه و محافظتی از مزارع را در دستور کار قرار دهند. کشورهای ایران، سودان و عربستان سعودی از این جمله این کشورها هستند.
تلاش برای نابودی ملخ صحرایی
مدیرکل مبارزه با آفات عمومی و همگانی سازمان حفظ نباتات کشور با بیان اینکه معمولاً هر پنج تا شش سال شاهد حمله جمعیت محدود ملخها به ایران بودهایم، گفت: با ورود یک موج ملخ به سواحل جنوبی موج بعدی نیز به فاصله یک هفته تا ۱۰روز تکرار شده و این موج ورود ملخها تا پایان خردادماه ادامه دارد. سعید معین افزود: تلاش میشود تا با سمپاشی از تخمریزی این ملخها جلوگیری شود؛ اما معمولاً با سمپاشی تا ۹۵ درصد جمعیت این ملخها تلف شده و پنج تا ۱۰درصد تخمها باقی میماند که با رصد این حشرات از طریق جیپیاس مابقی ملخها نیز سمپاشی شده و از بین میروند. وی افزود: طبق اطلاعات فائو، از اواخر فروردین و اردیبهشت با تراکمهای بسیار بالاتری از هجوم ملخها نسبت به آنچه تاکنون شاهد بودهایم مواجه خواهیم شد. معین با بیان اینکه این نوع ملخ با پرواز از شبهجزیره عربستان و بیش از ۴۰۰ کیلومتر حرکت از روی دریا راهی ایران میشود، گفت: در میان گونههای گوناگون ملخ، تنها این نوع ملخ قادر است با سرعت ۱۵ تا ۲۰ کیلومتر روزانه ۱۰ تا ۱۲ساعت پرواز کند؛ اما اوج مهارت این حشرات آن است که به هنگام وزش باد موافق، خود را در مسیر باد رها کرده و با ثابت کردن بال خود (گلایدر کردن) میتوانند در ساعت بسته به سرعت باد، از ۵۰۰ تا دوهزار کیلومتر مسافت را طی کنند. معین افزود: پیشبینی فائو آن است که از اواخر فروردین و اردیبهشتماه امسال با تراکمهای بسیار بالاتری از هجوم ملخها به ایران نسبت به آنچه تاکنون شاهد بودهایم، مواجه خواهیم شد. علت آن است که ۲۰ دسته ملخ در ساحل دریای سرخ عربستان تا یمن مستقر هستند و طبق تعریف فائو هر دسته بین ۲۰ تا ۱۵۰میلیون ملخ را شامل میشود. (بهطور متوسط ۵۰ میلیون ملخ) علاوهبر آن در مناطق مرکزی عربستان نیز هفت تا هشت دسته ملخ مستقر است که طبق اطلاعاتی که فائو در بولتنهایی که هر ۱۵روز یکبار میفرستند اعلام کرده، از نظر تراکم به همان میزان ملخهای ساحل دریای سرخ در عربستان است. ملخ صحرایی مهاجم به ایران با نام علمی (شیستو سرکا گریگاریا) در شرق آفریقا و کشورهای سودان، اتیوپی و اریتره زندگی میکند. این نوع ملخ پس از رسیدن به دوره پنجم رشد و تغذیه خود به رنگ قهوهای درمیآید و بدنش دارای چربی فراوانی است. معین افزود: این نوع ملخ که بدنش در سنین یک تا پنج انباشته از چربی است و رنگ قهوهای دارد، بهدلیل آمادهشدن برای جفتگیری و تخمریزی باید این چربی را از طریق پرواز طولانی بسوزاند.
شبکههای پیشآگاهی مبارزه با آفت ملخ در کرمان فعال شده است
محمدرضا پورخاتون، معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان، گفت: شبکههای پیشآگاهی و مبارزه با آفت ملخهای صحرایی در کرمان فعال شده است. پورخاتون افزود: ملخهای صحرایی ازجمله آفاتی هستند که کشورهای مختلف را گرفتار میکند. وی با اشاره به اینکه جمعیت ملخها در عربستان و یمن بهدلیل مشکلات مواجه با آن کنترل نشده است، تصریح کرد: این مهم موجب سرایت جمعیت زیادی از ملخها به سایر کشورها میشود. پورخاتون تأکید کرد: سال گذشته در راستای مبارزه با ملخهای صحرایی در استان کرمان با هماهنگی خوب دستگاههای اجرایی و مدیریتی مناسب، اتفاقات خوبی رقم خورد. وی افزود: مبارزه با ملخهای صحرایی بهعنوان آفت مزارع طی سال گذشته در استان کرمان با موفقیت انجام شد. پورخاتون با اشاره به اینکه هماکنون باغها و مزارع از نظر وجود آفت ملخ صحرایی مورد بررسی قرار میگیرند، تصریح کرد: در صورت افزایش جمعیت ملخهای صحرایی از حد مجاز مبارزه شیمیایی علیه این آفت انجام میشود. معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان تأکید کرد: امکان هجوم و تشدید جمعیت ملخ صحرایی از اردیبهشت سال جاری در مزارع استان کرمان وجود دارد. وی گفت: آمادگی مقابله با ملخ صحرایی در مزارع در استان کرمان ایجاد شده است. سال گذشته استان کرمان در مبارزه با افت ملخ صحرایی عملکرد مثبتی را در کارنامه خود ثبت کرد.
مرحله دوم مهاجرت ملخها در قشم مشاهده نشد
مالک یزدانپناه، مدیرجهاد کشاورزی قشم، افزود: احتمال میرود در اثر بارش باران ملخها مهاجرت کرده یا مخفی شوند که با گرمتر شدن هوا نتیجه قطعی اعلام میشود. وی ادامه داد: رصد جزیره ادامه دارد و بازدیدهای لازم انجام میشود و نتایج آن به اطلاع مردم میرسد. مدیرجهاد کشاورزی قشم تصریح کرد: هفته گذشته، قشم از مرحله اول حمله ملخها در امان ماند و اگرچه تعداد محدودی ملخ در حوالی روستای باسعیدو مشاهده شد؛ اما به مرحله بحران نرسید. بیش از 500 هکتار زمین در شهرستان قشم زیر فعالیتهای کشاورزی، شیلات و امور دامی قرار دارد و ششهزار و 620 بهرهبردار در این بخش فعال هستند. شهرستان قشم شامل جزیرههای قشم، هنگام و لارک با 150 هزار نفر جمعیت در میان آبهای خلیج فارس از توابع استان هرمزگان است.
هجوم ملخهای صحرایی به حاجیآباد
رئیس جهاد کشاورزی شهرستان حاجیآباد از هجوم ملخهای صحرایی به حاجیآباد خبر داد و گفت: ملخهای صحرایی در هشتهزار و ۵۰۰ هکتار از زمینهای این شهرستان ردیابی شدند. مهدی عباسپور از هجوم ملخهای صحرایی به زمینهای کشاورزی و مراتع شهرستان حاجیآباد خبر داد و گفت: طرح ردیابی ملخهای صحرایی در هشتهزار و ۵۰۰ هکتار از زمینهای این شهرستان اجرا شد. وی با بیان این مطلب افزود: پس از شناسایی و مبارزه با ملخهای صحرایی در مناطق کلوچان، گردکان، زمین سیاه، شهدادی، تلقلعه و طاشکوئیه آغاز شد. رئیس جهاد کشاورزی شهرستان حاجیآباد خاطرنشان کرد: این مبارزه سمپاشی با سموم دلتا مترین در ۴۰۰ هکتار از زمینها با سمپاشهای توربینی پشت تراکتوری انجام شد. عباسپور بیان کرد: مشاهده ملخهای صحرایی در شهرستان حاجیآباد از حدود 10 روز پیش آغاز شد و در صورت مشاهده این ملخها دوباره طرح سمپاشی اجرا میشود.
به گزارش «روسنا» خبرهای روزهای اخیر حاکی از آن است که دستههای چند صدمیلیونی ملخهای پرنده با پرواز از شبه جزیره عربستان به جنوب ایران بهویژه به استان هرمزگان آمدهاند؛ مسئولان سازمان حفظ نباتات در تلاش هستند تا از ورود آنها به اراضی کشاورزی خودداری کنند. بارش شدید باران در هفتههای گذشته در مناطق مختلف کشورمان جاذبه ایران را برای حضور این موجودات افزایش داده است.
گزارش از رضا کلانی