خسرو فروغان در گفتوگو با «روستانیوز» افزود: برندسازی در بازارهای جهانی میتواند نمودی از کالاهای یک کشور باشد و اطمینان خاطر را به خریدار داخلی و خارجی بدهد، اما براساس قوانین بینالمللی حفظ برند و رعایت حقوق آن به عملکرد دو طرف بستگی دارد؛ یعنی اگر برندی را در داخل ثبت میکنیم و قصد صادرات آن را داریم، باید برند موردنظر را در کشور مقصد هم ثبت کنیم؛ برای مثال اگر برندی خاص در کشور ما فعالیت و حتی محصولش را تولید میکند، تحت لیسانس آن کشور است. درواقع این برند شاخصه کالای ما در بازار جهانی است.
وی ادامه داد: البته در داخل ایران هم قوانینی برای جلوگیری از سوءاستفاده وجود دارد و افرادی که این اقدام را کردهاند، با آنها برخورد میشود، اما در این زمینه تضاد قوانین وجود دارد. پیشنهاد دادیم که تمام کالاها طبق قانون مبارزه با قاچاق شناسه تولید داشته باشند و در گمرک آزمایش و راستیآزمایی شوند تا جلوی تخلفات گرفته شود. گاهی صادرکنندگان بهدلیل بازگشت ارز حاصل از صادرات از کارتهای دیگری استفاده میکنند، اما اگر قانون بهدرستی اجرا شود و تولیدکنندگان ملزم به ثبت فاکتور خریدوفروش و ثبت شناسه تولید شوند، تولیدکنندگان و صادرکنندگان بهدلیل بازگشت ارز امنیت خاطری برایشان بهوجود خواهد آمد.
فروغان اضافه کرد: تمام مواردی که به آن اشاره شد، پیشنیاز برندسازی و حفظ جایگاه کالاهایمان در کشورهای خارجی است. درواقع پیشنیازها حاشیه امنی را برای برندسازی ایجاد میکند و بعد از آن است که باید به فکر کسب بازارهای جهانی باشیم؛ برای مثال برخی کالاهای فرآوریشده و غذایی ما در کشور عراق که مهمترین کشور هدف صادراتی ماست، جایگاه بسیار خوبی دارد و حتی پس از تعطیلی برخی کارخانههای ما کالاهایی که جایگزین شدند، از برندهای مشابه استفاده کردند تا بر مردم تأثیر بگذارند. درواقع برندها مرغوبیت، اصالت و کیفیت کالا را نشان میدهند.
وی با بیان اینکه در بخش محصولات کشاورزی نتوانستهایم برندسازی درستی کنیم، گفت: محصولات کشاورزی ما بهصورت فله صادر میشود و برای اینکه بتوانیم در این عرصه موفق باشیم، باید صنایع تکمیلی را مجهز کنیم. همه برندهای شناختهشده دنیا به صنایع تکمیلی و بستهبندی مناسب مجهزند و توانستهاند شاکله زیبایی را برای محصولات خود تعریف کنند.
صادرات فلهای محصولات کشاورزی به دلیل عدم رعایت برندسازی
فروغان افزود: صادرات فلهای محصولات کشاورزی به عدم رعایت برندسازی منجر شده و به همین دلیل کالاهای کشاورزی ما با قیمت پایینتری صادر میشود یا گاهی میبینیم کشورهای دیگر آن را میخرند و به نام خود صادر میکنند؛ درصورتیکه اگر از صنایع تکمیلی حمایت شود و این محصولات کشاورزی با بستهبندی و برند خاص وارد بازارهای جهانی شود، قطعاً ارزآوری بیشتری برای کشور خواهد داشت.
عضو کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق ایران با اشاره به نقش برندینگ در کیفیت محصولات گفت: یکی از مشکلاتی که ما در صادرات محصولات کشاورزی داریم، عدم رعایت استانداردهای کشورهای هدف است؛ برای مثال وقتی گوجهفرنگی یا سیب صادر میشود، کشور هدف آن را بهدلیل استفاده از کود و سموم شیمیایی عودت میدهد. درواقع حرکت بهسمت برندسازی باعث میشود استانداردهای لازم هم رعایت شود و دیگر چنین مشکلاتی نداشته باشیم.
فروغان با بیان اینکه اتاق ایران نقش مشاور و تسهیلکننده را در این زمینه دارد، افزود: صادرکنندگان ما عموماً تاجر نیستند؛ برخی کشاورزند یا افرادی هستند که بهصورت فله از کشاورزهای مختلف محصول میخرند و اقدام به صادرات میکنند. در اتاق بازرگانی بارها سمینارهای آموزشی در این زمینه با حضور این افراد تشکیل شده است. دولت هم در زمینه صادرات کمک میکند، اما درمورد ایجاد برند تاکنون اقدام مهمی صورت نگرفته است. درصورتیکه برندسازی محصولات کشاورزی در مناطق مختلف منافع بالایی برای ذینفعان خواهد داشت و به فروش فلهای و ارزان محصولات ایرانی پایان میدهد.