تورج سعیدی اظهار داشت: از نظر تعداد بیمه‌نامه 25درصد نسبت به سال گذشته رشد داریم و یک‌میلیون و 853هزار و 298بیمه‌نامه را در تمام حوزه‌ها صادر کردیم و میزان رشد بیمه‌شدگان نیز 21درصد از نظر تعداد بیمه‌شده است.
وی در گفت‌وگو با «روستانیوز» به بیان توضیحاتی درباره نقش فناوری اطلاعات در صنعت بیمه، روند رو به رشد بیمه کشاورزی از سال92 تاکنون، شیوه‌های نوین به‌کار گرفته شده در صنعت بیمه و... پرداخت که در ادامه مشروح این مصاحبه را می‌خوانید.
جناب سعیدی، درباره نقش فناوری اطلاعات و کاربرد آن در بیمه کشاورزی توضیح دهید.
برای بررسی نقش فناوری اطلاعات در صنعت بیمه کشاورزی ابتدا باید به بیان توضیحاتی درباره فناوری اطلاعات بپردازیم؛ به‌صورت آکادمیک به کلیه شیوه‌ها و دانشی که داده‌ها را دریافت، ذخیره و پردازش می‌کند و به تبادل، تحلیل و نتیجه‌گیری می‌پردازد، فناوری اطلاعات اطلاق می‌شود. نقش فناوری اطلاعات در صندوق بیمه کشاورزی به‌عنوان یک سازمان مهم مسأله‌ای بسیار کاربردی است. تقریباً در تمام سازمان‌ها، واحد فناوری اطلاعات را می‌بینیم، اما به‌کار گرفتن فناوری اطلاعات اگر با دانش صحیحی همراه نباشد، به‌جای این‌که فناوری اطلاعات در خدمت ما باشد، ما در خدمت فناوری اطلاعات خواهیم بود. چه بسا با سازمان‌هایی هم برخورد کرده باشیم که ساختار فناوری اطلاعات و زیرساخت لازم را در اختیار داشته و هزینه‌های زیادی هم در این زمینه دارند، اما خروجی این ساختار تأثیری در بهره‌وری، کارآیی و اقدامات این سازمان ندارد.
در مورد سامانه جامع بیمه کشاورزی، نحوه عملکرد و خدمات‌دهی آن توضیح دهید.
مدیریت صحیح فناوری اطلاعات باعث می‌شود که این فناوری پدیده‌ای تحت‌عنوان تحول دیجیتال را در سازمان به‌وجود بیاورد. این تحول دیجیتال اثر خود را در شیوه‌ها و رفتار یک تشکیلات نشان می‌دهد. در صندوق بیمه کشاورزی این اتفاق افتاده است و فناوری‌های نوین مبتنی بر دانش‌های مختلف در یک بستر به‌کار گرفته می‌شود. به این صورت که اطلاعات در سامانه جامع صندوق بیمه جمع‌آوری، آنالیز و مبادله و سپس به‌کار گرفته می‌شوند تا مأموریت بیمه کشاورزی به بهترین شکل ممکن انجام شود. این اقدامات در بخش‌های مختلفی مثل سنجش از راه دور، کشاورزی، هواشناسی، گیاه‌شناسی، IOT، تأثیر دانش و فناوری اطلاعات در تسریع و تکمیل امور و اقدامات است. در حوزه نرم‌افزاری نیز ایجاد یک سامانه جامع است که تمام این اقدامات را در خود می‌تواند تجمیع کند و آن تعریفی را که از فناوری اطلاعات داشتیم به منصه ظهور برساند.
در سال 95، سامانه جامع بیمه کشاورزی را طراحی و صدور بیمه‌نامه را کاملاً دیجیتالی نمودیم. با صدور بیمه‌نامه به‌صورت دیجیتالی، تمامی خطاهای قبلی‌به دلیل ارتباط با سایت‌های مرجع به صفر رسانده شد و مبنای معتبر بودن بیمه‌نامه، صحت در خوداظهاری بیمه‌گذار است. سایر بخش‌های بیمه‌نامه که قراردادی است، برمبنای هوش مصنوعی و ماشین کار می‌کند. تسریع در صدور بیمه‌نامه، تسهیل استفاده از بیمه‌نامه‌ها و دسترسی‌های آسان از طریق سایر اپلیکیشن‌های صدور بیمه‌نامه باعث شده که تفاوت اساسی و بسیار فاحشی نسبت به سال92 داشته باشیم. یکی از کارهایی که در بیمه کشاورزی جایش خالی بود، این بود که بتوانیم برای محصولات مختلف و همچنین برای کشاورزان مختلف تعرفه مختص خودشان را تعریف کنیم که این اقدام نیز انجام شد. سامانه جامع صندوق بیمه کشاورزی از لحاظ کارآیی 100درصد اجرایی است و در آخرین سطح تکنولوژی خود در سطح دانش روز قرار دارد. همچنین این سامانه صفر تا 100 عملیات بیمه‌گری را انجام می‌دهد و تمام عملیات بیمه‌گری در درون این سامانه انجام می‌شود.
وضعیت بیمه کشاورزی در ابتدای دولت تدبیر و امید چگونه بود و اکنون چگونه است؟
در سال92 بسیاری از اقدامات و مأموریت‌های بیمه کشاورزی مبتنی‌بر چند ساختار اساسی بود؛ مأموریت صندوق بیمه کشاورزی ارائه بیمه به متقاضیان، ارائه خدمات پس از فروش بیمه‌نامه و انجام تعهدات این قرارداد به مشتری است. صدور بیمه‌نامه در سه بخش قبل از تحول دیجیتالی که در صندوق بیمه کشاورزی اتفاق افتاد (تا قبل از سال99) انجام می‌شد؛ یک بستر، بستر سنتی فرم‌های بیمه و صدور دفتری بیمه‌نامه کشاورزی بود. یک بخش، در یک نرم‌افزار بسیاری ابتدایی تحت پی سی انجام می‌شد که در همین فرم‌های کاغذی تایپ و در سیستم وارد می‌شد و بخش دیگر که نسبتاً پیشرفته‌تر بود، در قالب سابکا و در بستر وب فعالیت می‌کرد. هیچ‌کدام از این سه ساختار نمی‌توانستند فناوری اطلاعات و دانش‌های روز مثل خدمات ماهواره‌ای و دانش سنجش از راه دور یا سایر اطلاعات را با عملیات خود تلفیق و پردازش کنند و بیمه را با این دیدگاه و سیستم جلو ببرند. در بخش خدمات پس از فروش در سال92 برای درخواست غرامت یا اعلام خسارت از طرف بیمه‌گذار مراجعه حضوری و درخواست کتبی لازم بود و باید در دفاتر شعب درخواست خود را ثبت می‌کردند تا رسیدگی شود، اما امروز با فناوری آی‌تی و با تلفن همراه و شماره‌گیری کد دستوری می‌توانند درخواست رسیدگی، اعلام خسارت، پیگیری و... را انجام دهند. فرد با استفاده از پرتال مشتری می‌تواند از سوابق خود مطلع شود؛ ضمن این‌که در کنار این دو مرحله با استفاده از سایر خدماتی که می‌گیریم، صحت، سرعت، دقت، تشخیص وقوع خسارت‌ها و اندازه‌گیری خسارت‌ها را افزایش داده‌ایم و به حد استاندارد رسانده‌ایم.
رشد بیمه کشاورزی در این سال‌ها چگونه بوده است؟
وضعیت بیمه کشاورزی در این سال‌ها با طراحی سامانه جامع بیمه کشاورزی رو به رشد بوده است. در سامانه جامع مقایسه عملکرد را داریم که در پنج‌سال گذشته تا سال‌جاری نقطه به نقطه وضعیت فعالیت ما را براساس درخواستی که صورت گرفته، داده است. با استفاده از این سامانه آمار مقایسه‌ای به تفکیک روز و سال مشخص است. در بخش آبزیان از نظر تعداد بیمه‌نامه صادر شده دارای 54درصد رشد با دوهزار و 507 بیمه‌نامه هستیم. در بخش آبزیان در سال‌های گذشته، یعنی سال‌های 94 و 95 میزان 353بیمه‌نامه، در سال96 تعداد 267، در سال97 تعداد 421، در سال98 تعداد 614، در سال99 تعداد یک‌هزار و 627 و امسال نیز دوهزار و 507بیمه‌نامه داریم که رشد 54درصدی نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد.
میزان پوشش بیمه‌نامه کشاورزی در بخش‌های مختلف به چند درصد رسیده است؟
برای بیان میزان پوشش باید ابتدا تعریف از پوشش را اعلام کنیم؛ یعنی چه مقدار از وضعیت موجود را بیمه کرده‌ایم. برای ارائه آمار پوشش یا نفوذ ابتدا باید آمار رسمی پتانسیل بالفعل تولید را داشته باشیم.اما به‌صورت کلی از نظر تعداد بیمه‌نامه 25درصد نسبت به سال گذشته رشد داریم و یک‌میلیون و 853هزار و 298بیمه‌نامه را در تمام حوزه‌ها صادر کردیم. میزان رشد بیمه‌شدگان نیز 21درصد از نظر تعداد بیمه‌شده است. این صندوق از نظر تعداد محصولات زیرپوشش بیمه در مقیاس جهانی در جایگاه دوم جهانی قرار دارد؛ لذا صندوق بیمه محصولات کشاورزی ایران از نظر پوشش تعداد عوامل خطر بی‌نظیر است. در برخی حوزه‌های کشاورزی همچون صنعت طیور بیمه فراگیر و شاخص است.
تحول دیجیتال و استفاده از فناوری اطلاعات چه کمکی به رشد صنعت بیمه کرده است؟
تحول دیجیتال و آی‌تی به ما کمک کرد که نسبت به شرایط شناخت داشته باشیم و موانع را برطرف کنیم؛ علاوه‌بر این باعث خلاقیت، شکوفایی و افزایش تنوع روش‌های بیمه‌ای شده است. تا قبل از این سیستم، به بعضی مدل‌های بیمه‌ای مدرن در دنیا نمی‌توانستیم ورود کنیم، اما اکنون با آوردن این دانش و تحولات می‌توانیم به هر قسمتی ورود و هر نوع بیمه‌نامه‌ای را صادر کنیم.
سامانه جامع بیمه کشاورزی با کدام سازمان‌ها و ارگان‌ها همکاری دارد؟
سامانه ما در بخشی با سازمان‌های مرجع به‌صورت خودکار در ارتباط است. یکی از گسترده‌ترین ارتباطات این سامانه با بانک کشاورزی است؛ علاوه‌بر این با پنجره واحد وزارت جهاد کشاورزی نیز ارتباط داریم که اطلاعات، آمار و ارقام مورد نظرمان را از پنجره واحد دریافت می‌کنیم و یک‌سری از اطلاعات را نیز ارائه می‌دهیم. با سازمان‌های دامپزشکی، هواشناسی و ثبت احوال نیز ارتباط داریم. همچنین به‌صورت سالانه با سازمان آمار و وزارت کشور نیز ارتباط داریم.
درباره ارتباط سامانه جامع بیمه کشاورزی با شرکت‌های دانش‌بنیان توضیح دهید. آیا از پتانسیل آن‌ها تاکنون استفاده کرده‌اید؟
درحال‌حاضر با سه شرکت دانش‌بنیان قرارداد بسته‌ایم و با دو شرکت دیگر نیز در آستانه انعقاد قرارداد هستیم. برای ارائه خدماتی که برپایه دانش‌های مختلف ازجمله هواشناسی مجازی، سنجش از دور خصوصیات گیاهی برای تشخیص برآورد خسارت، تعیین میزان خسارت و تعیین مناطق همگن تولید در کشور است، به این ارتباطات نیاز داریم.
مهم‌ترین مشکلات برای به‌کارگیری فناوری اطلاعات در حوزه کشاورزی چیست؟
درحال‌حاضر مشکلاتی وجود دارد، اما این مشکلات از نوع لاینحل نیست. در کشور وقتی کار بیمه محصولات کشاورزی برمبنای فناوری اطلاعات شروع شد، بیم بسیاری داشتیم که وقتی وارد این حوزه می‌شویم، دانش و توان اداره این موضوع را نداشته باشیم، اما مهم‌ترین و زیربنایی‌ترین کار برای استفاده از فناوری اطلاعات در بیمه کشاورزی دانش‌های مرتبط و به‌روز کشاورزی، اقلیم‌شناسی، سنجش از دور، آی‌تی است که در این زمینه مشکلی نداریم. اما انتظارات و باورهایی که در سال‌های اخیر نسبت به این موضوع پیدا شده، این است که زود به نتایج بزرگی برسیم، درحالی‌که باید کمی صبر کنیم که نتایج بیش‌تر و ارزشمندتری را به‌دست بیاوریم و در اختیار صنعت بیمه کشور بگذاریم. علاوه‌بر این‌که ما با تحول فناوری اطلاعات در این حوزه روبه‌رو بودیم. آمارها نشان می‌دهد که توانسته‌ایم به‌صورت دقیق‌تر، شفاف‌تر، کارآمدتر و موثرتر از خسارت‌دیدگان کشاورزی حمایت کنیم که این موضوع بسیار مهمی است. در روش‌های دستورالعملی بیمه‌های قبل قدرت تشخیص و تفکیک خسارت‌دیدگان از هم به‌صورت واقعی معلوم نبود؛ البته در تمام کشورها که این تکنولوژی را ندارند، با این روش انجام می‌شود که به‌صورت جمعی و گروهی خسارت‌ها ارزیابی و قضاوت می‌شود؛ یعنی می‌گفتند در این منطقه خسارت به‌صورت تخمینی 30درصد بوده است و به تمام بیمه‌گذاران با این شیوه خسارت پرداخت می‌کردند، اما درحال‌حاضر وارد یک مرحله تازه شده‌ایم و وقوع حادثه، شدت وقوع و میزان خسارت ناشی از سرما، گرما و سایر عوامل را تشخیص می‌دهیم و اندازه‌گیری می‌کنیم و مقدار خسارت را دقیق برآورد می‌کنیم. ابتدای کار تصور می‌شد کسانی که آسیب ندیده باشند از بیمه زده بشوند، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که کشاورزان از این بیمه استقبال کرده‌اند و تعداد بیمه‌گذاران هر سال رو به افزایش است.
گزارش اززهرا قاسمی