به گفته صادرکنندگان، برخی دلالان و واسطه‌ها باعث شده‌اند فلفل دلمه‌ای رنگی که سال گذشته کیلویی هفت تا ۱۴هزار تومان خریداری و برای صادرات آماده می‌شد، امسال با رشد ۳۰۰درصدی به کیلویی ۴۵هزار تومان برسد و دیگر توجیه اقتصادی برای صادرات نداشته باشد؛ موضوعی که در شرایط فعلی که کشور به ارزآوری نیاز دارد، این مهم را مختل می‌کند. کارشناسان می‌گویند جدای از کیفیت، قیمت محصول هم باید با بازار کشور مقصد همخوانی داشته باشد، در غیر این‌صورت کشور هدف شریک دیگری برای تأمین بازار خود انتخاب خواهد کرد.

سورتینگ‌داران، عامل افزایش قیمت فلفل دلمه‌ای رنگی
در همین ارتباط یکی از صادرکنندگان فلفل دلمه‌ای رنگی به روسیه با گلایه از این‌که صادرکنندگان بی‌تجربه نظم بازار را به‌هم زده‌اند، گفت: صادرکننده باید هویت و شناسنامه این کار را داشته باشد، ولی بسیاری از کسانی که اسم خود را صادرکننده گذاشته‌اند، تجربه و شناختی از بازار هدف ندارند و همین باعث می‌شود قیمت‌ها شکسته شود و به سایر صادرکنندگان هم آسیب برسد.
رضا انصاری در گفت‌وگو با «روستانیوز» با بیان این‌که امسال شاهد اخلال در بازار صادرات فلفل دلمه‌ای رنگی هستیم، افزود: فلفه دلمه‌ای رنگی مصرف داخلی زیادی ندارد و بخش اعظم آن صادر می‌شود. از سال گذشته‌ شاهد هستیم عده‌ای وارد بازار شده‌اند که محصولات گلخانه‌ها را با قیمت‌های بالا خریداری می‌کنند و همین موضوع باعث شده فلفل دلمه‌ای در ایران قیمت بیش‌تری از بازار جهانی داشته باشد. امسال قیمت فلفل دلمه‌ای رنگی به کیلویی ۴۵هزار تومان رسیده، در حالی که سال قبل بالاترین قیمت آن ۲۰هزار تومان بود.
وی ادامه داد: اصفهان، کرمان و یزد از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فلفل دلمه‌ای رنگی در کشور هستند، اما اصفهان مرکز این محصول شده، به طوری که سورتینگ‌دارهای اصفهان این روزها نقش دلال را ایفا می‌کنند، به‌طوری که محصولات استان‌های دیگر را هم خریداری می‌کنند و با قیمت‌های بالا می‌فروشند. می‌توان گفت اداره‌کنندگان بازار این محصول در اصفهان هستند؛ افرادی که باعث شده‌اند قیمت‌ها بالا برود و صادرات متوقف شود.
انصاری اضافه کرد: بالاترین قیمت فلفل دلمه‌ای ۸۰سنت تا یک دلار است و همین افزایش قیمت داخلی که توسط چند سورتینگ‌دار انجام می‌شود، باعث ضربه‌خوردن به صادرات این محصول شده است.
وی افزود: کشاورز سوبسید و بذر دولتی دریافت می‌کند و در واقع بخشی از هزینه‌های کشاورزی بر دوش دولت است، اما می‌بینیم که عمده سود به جیب دلالان می‌رود. متأسفانه شبکه‌ای درست شده که بدون توجه به عواقب کار به صورت هماهنگ عمل می‌کنند و نظارتی هم بر این موضوع نیست.
این صادرکننده ادامه داد: سورتینگ‌داران و دلال‌ها با اطلاع از این‌که صادرکنندگان با کشور روسیه قرارداد دارند و اگر به تعهد خود عمل نکنند، مجبورند جریمه‌های زیادی بپردازند، محصول را به هر قیمتی که می‌خواهند به ما می‌فروشند و حتی فاکتور و پیش فاکتور هم نمی‌دهند و قیمت را به روز تسویه می‌کنند. در این صورت صادرکننده مجبور است که محصول را بخرد، چون از یک طرف نسبت به کشور مقصد تعهد دارد و از طرف دیگر از برگشت پول خود بعد از فسخ مطمئن نیست.
انصاری در پاسخ به این‌که چرا صادرکنندگان با گلخانه‌داران وارد تعامل نمی‌شوند تا واسطه‌ها حذف شوند، گفت: دلال‌ها از سال گذشته با تمام ظرفیت‌ها قرارداد بسته‌اند. 

نمی‌توان دلال‌ها و واسطه‌ها را حذف کرد
یکی از گلخانه‌داران نجف‌آباد اصفهان هم که فلفل دلمه‌ای رنگی کشت می‌کند، با بیان این‌که نمی‌توان دلال‌ها و واسطه‌ها را حذف کرد، در رابطه با نحوه تعامل با سورتینگ‌داران و صادرکنندگان گفت: حدو چهارسال است که با شرکتی که کار سورت و صادرات انجام می‌دهد، کار می‌کنیم و محصول خود را به این شرکت می‌فروشیم و قیمت را توسط همکاران با توجه به هزینه تولید و رصد قیمت بازار هدف تعیین می‌کنیم؛ البته باید بگویم پول را هم به صورت نقد دریافت می‌کنیم، چرا که مجبوریم نهاده‌ها را به صورت نقدی خریداری کنیم.
علی پاکدل در گفت‌وگو با «روستانیوز» در رابطه با افزایش قیمت این محصول نسبت به سال گذشته اظهار داشت: قیمت نهاده‌ها مانند کود، سم و.. به شدت افزایش داشته است و هیچ حمایتی از گلخانه‌داران صورت نمی‌گیرد. سال گذشته یک کیسه کود نواتک را ۹۸هزار تومان می‌خریدم، اما اکنون بیش از یک میلیون تومان قیمت دارد، یعنی ۱۰برابر شده و طبیعی است که در این شرایط قیمت کالای نهایی هم افزایش پیدا می‌کند و اگر به جز این باشد، گلخانه‌دار تولید نمی‌کند.
وی ادامه داد: قیمت محصول تابعی از قیمت بازار مصرف، هزینه تولید، بازارهای صادرات و بسته‌بندی است و این نیست که ما از خود قیمتی تعیین کنیم.
پاکدل اضافه کرد: گاهی شاهد دلالی در بازار فلفل دلمه‌ای رنگی هم هستیم، اما نمی‌شود واسطه‌ها را حذف کرد. این‌طور هم نیست که تمام سورتینگ‌داران دلال باشند. حداقل افرادی که با ما کار می‌کنند این‌گونه نیستند. 
این گلخانه‌دار در پاسخ به این‌که آیا با صادرکننده یا سورتینگ‌داری برای فروش محصول خود از قبل قرارداد می‌بیندید یا خیر، گفت: با توجه به این‌که هرسال میزان تولید فرق دارد، نمی‌توانم این کار را انجام دهم، چرا که شاید نتوانم به تعهد خود عمل کنم.

برخی سورتینگ‌داران عامل به‌هم خوردن بازار هستند
زهرا رضایی هم که در حوزه سورت فعالیت دارد، برخی از سورتینگ‌داران را عامل اصلی به‌هم خوردن بازار و افزایش قیمت‌ها دانست و گفت: برخی از افراد که در این حوزه فعال هستند، دانش و اطلاع کافی ندارند و نمی‌دانند که با این رقابت که برای خرید محصول با قیمت بالا دارند، ممکن است به صادرات کشور در بلندمدت ضربه وارد کنند.
وی در گفت‌وگو با «روستانیوز» ادامه داد: متأسفانه نهاد خاصی بر قیمت‌ها نظارت ندارد، در حالی که بازار هدف باید کشش قیمت فعلی ما را داشته باشد.
رضایی افزود: برخی از سورتینگ‌داران اگر مشتری داشته باشند، تمام بازار را به‌هم می‌ریزند و با قیمت بالا محصول را می‌خرند. کشاورزان نیز با هم در تماس هستند و اگر یک نفر با قیمت بالا محصولش را بفروشد، بقیه زیر قیمت نمی‌فروشند، در صورتی که اگر یک ماه محصول خریداری نشود، بازار به تعادل می‌رسد.

کوتاه‌شدن دست واسطه‌ها با تأمین زنجیره ارزش
رئیس نظام نظام صنفی کشاورزی هم با اشاره به نقش تشکل‌ها در قیمت‌گذاری محصولات گفت: نبود زنجیره ارزش در کشور عامل اصلی تفاوت چشمگیر قیمت از مبدأ تا مقصد است و با ایجاد زنجیره ارزش در کشور مطمئن باشید بخش کشاورزی با متولی‌شدن وزارت جهاد کشاورزی و کمک تشکل‌ها می‌تواند قیمت‌ها را مدیریت کند تا دست واسطه‌گران و دلالان از بازار کوتاه شود.
محمدشفیع ملک‌زاده در گفت‌وگو با «روستانیوز» افزود: نبود برنامه مدون و سوءمدیریت در بازار محصولات کشاورزی زمینه را برای اختلاف قیمت‌ فاحش از مزرعه تا بازار رقم می‌زند که این امر اجحاف در حق فعالان اصلی این بازار به ویژه تولیدکنندگان است.
وی ادامه داد: تعیین قیمت باید براساس هزینه‌های واقعی تولید و میزان تورم باشد تا هیچ یک از طرفین ضرر نکنند که تشکل‌ها می‌توانند این ارتباط را شکل دهند، اما تاکنون هیچ‌گاه از ظرفیت آن‌ها به درستی استفاده نشده تا به عنوان پل ارتباطی بین بخش‌های مختلف عمل کنند.

گزارش از زهرا اشرف زاده