عنایتالله بیابانی در گفت وگو با «روستانیوز» اظهار داشت: اگر بخواهیم محصول را از باغ به مراکز فروش ببریم، یکی از مهم ترین مواردی که باید به آن اهمیت بدهیم، بحث حمل ونقل است؛ درواقع این مقوله میتواند روی ارزشگذاری و قیمت محصول تأثیرگذار باشد.
او با اشاره به این که وقتی محصولی را از باغ میگیریم، اولین مشکل این است که چگونه آن را حمل کنیم، اضافه کرد: از همان ابتدا که کار تولید شروع میشود، حمل ونقل اهمیت پیدا میکند و به همین دلیل قطعاً در قیمت تمام شده محصول تأثیرگذار است.
قائم مقام دبیر کل خانه کشاورز با اشاره به این که قیمت تمام شده محصول به طور مستقیم به هزینه حملونقل آن وابسته است، خاطرنشان کرد: در حمل محصول از مزرعه تا مراکز فروش، هزینه حمل و نقل در هر مرحله، قیمت کالا را در مرحله بعد بالاتر می برد. در کل یکی از دلایل گران شدن میوه و محصولات کشاورزی، هزینه حمل ونقل آن است.
به اعتقاد بیابانی، یکی از مسائل بسیار حائز اهمیت در بخش کشاورزی این است که حمل ونقل در آن باید بهگونهای باشد که موادغذایی فاسد نشوند. همچنین رساندن به موقع محصول، نوع خودرو و وسایلی که برای حمل محصولات تعبیه میشود نیز بسیار بااهمیت است.
بخش اعظم حمل ونقل محصولات کشاورزی با ناوگان جادهای است
وی با اشاره به این که بخش اعظم حمل ونقل محصولات کشاورزی در کشور ما توسط ناوگان جادهای صورت میگیرد، افزود: شاید بحث جابه جایی این محصولات در داخل مرزهای کشور قابل توجیه باشد، اما وقتی بحث صادرات مطرح میشود، این موضوع اهمیت بیش تری پیدا میکند، زیرا نوع حمل ونقل و بستهبندی محصولات نقش مستقیمی در افزایش کیفیت محصولات غذایی داشته و درنهایت منجر به افزایش میزان تقاضا میشود. همچنین باید به این نکته تأکید داشت که هم موضوع بستهبندی و هم حمل ونقل در کشور ما باید اصلاح تا شرایط برای صادرات مهیا شود.
قائم مقام دبیرکل خانه کشاورز در ادامه با اشاره به این که برای رسیدن به نقطه مطلوب به اصلاح قوانین نیاز است، بیان کرد: گاهی برای صادرات ناچاریم از کامیونهای کانتینردار استفاده کنیم تا محصولات را به مقصد صادراتی برسانیم، اما گاهی برخی قوانین دست وپاگیر سبب تأخیر زمانی برای رسیدن محصول به مقصد میشود که این موضوع میتواند سبب هدررفتن محصولات شده و بازرگانانی که با زحمت بازاری را در آن سوی مرزها پیدا کردهاند، آن را از دست بدهند.
بیابانی استفاده از حمل ونقل هوایی را یکی از راهکارهای افزایش توان جابه جایی موادغذایی عنوان و اضافه کرد: بسیاری از موادغذایی فسادپذیرند و به سرعت خراب میشوند. این در حالی است که میتوان امکاناتی را ایجاد کرد تا این مواد بدون مشکل جابه جا و صادر شوند. درحال حاضر در بسیاری از پارکینگهای هوایی، هواپیماهای بدون استفاده وجود دارد که میتواند در اختیار بخش کشاورزی قرار گیرد و به این طریق از هدررفت محصولات کشاورزی کاسته شود، زیرا کشاورزی تنها بخشی است که در دوران کنونی و در شرایط تحریم میتواند ارزآور باشد. اگر امکانات مناسب در اختیار این بخش قرار گیرد، میتواند نقش به سزایی در ارزآوری داشته باشد.
کاهش ضایعات محصولات کشاورزی با حملونقل هوایی
وی با اشاره به این که میتوان بازارهای کشورهای همسایه را با تولیدات داخلی در دست گرفت، عنوان کرد: اگر دوباره پروازهای حمل محصولات غذایی از سر گرفته شود، میتوان هم بار بیش تری منتقل و هم از هدررفت این محصولات جلوگیری کرد، چراکه در حمل ونقلهای جادهای ممکن است خودروهای حمل کالا ساعتها در گمرک متوقف شوند و در اثر گرمای هوا محصولات از بین بروند. نکته حائز اهمیت این که محصولات خوبی در داخل کشور تولید میشود، اما عدم صادرات درست ارزش آن را از بین میبرد. بسیاری از کارشناسان، صادرات را تنها مربوط به کالاهای صنعتی میدانند. این در حالی است که در بخش صنعتی گردش مالی ممکن است چندصد هزار دلار باشد، در حالی که بخش کشاورزی میتواند رتبه اول ارزآوری را کسب کند. به همین دلیل منافع ملی ایجاب میکند که در این بخش بازنگری داشته باشیم. در این صورت میتوانیم بگوییم درآمدهای ارزی ما در بخش کشاورزی باعث شکوفایی می شود.
قائم مقام دبیرکل خانه کشاورز با تأکید بر این که درست شدن حمل ونقل میتواند صنایع تبدیلی ما را سروسامان بدهد، ادامه داد: در کشور ما محصولات کشاورزی زیادی تولید میشود که میتوان مازاد آنها را صادر کرد و حتی اگر به صورت تازه امکان صادراتشان وجود ندارد، میتوان آن ها را بهصورت آب میوه و کنسانتره به کشورهای همسایه صادر کرد.
بیابانی تأکید کرد: موضوع مهم دیگر این است که برای نگهداری این بستهبندیها، انبارهای مکانیزه نداریم. با توجه به تنوع آب و هوایی ایران، این یکی از الزامهای کار در بخش کشاورزی است، اما ما از داشتن حتی یک سردخانه یا انبار خوب هم محروم هستیم. مشکلات در بخش حمل ونقل کشاورزی بسیار فراوان است و هرکدام از آنها منشأ مشکلات ریزودرشت دیگر است.
او اضافه کرد: موضوع مهم دیگر این است که هیچ رقم دقیقی از میزان هدررفت محصولات کشاورزی در روند حمل، انبارداری یا بستهبندی وجود ندارد؛ البته اغراق نکردهایم اگر بگوییم اصلاً هیچ آماری در این باره وجود ندارد.