همچنین ارزش افزوده بالای تولید در بازارهای جهانی سبب شد تا ایران نیز تولید این محصول باارزش را در دستورکار صنعت زنبورداری قرار دهد، به‌طوری‌که سال گذشته بیش از سه تن ژل رویال در کشور تولید شد. این ماده که از گذشته‌های دور به‌عنوان اکسیر جوانی و مایه حیات در طب باستان استفاده می‌شد، اکنون نیز در کشورهای پیشرفته جهان استفاده طبی از آن بر پایه تحقیقات دانشمندان در دانشگاه‌ها و موسسه‌های تحقیقاتی معتبر رایج است. ژل رویال لیمویی‌رنگ است و حالتی شبیه ژله دارد. این ماده سرشار از انواع ویتامین‌ها، پروتئین‌ها، اسیدهای آمینه و آنتی‌اکسیدان‌هاست و می‌تواند به‌عنوان یک مکمل غذایی و همچنین داروی ارگانیک مصرف شود.
عضو هیئت علمی بخش تحقیقات زنبور عسل موسسه تحقیقات علوم دامی کشور درباره ژل رویال و خواص آن می‌گوید: ژل رویال ترشحی شیرمانند از زنبورهای عسل کارگر است که به پرورش و رشد زنبور ملکه کمک می‌کند. این ژل از ناحیه فوقانی سر زنبور به‌دست می‌آید و از خانه‌های کندو استخراج می‌شود. زمانی که لارو زنبورها تولید می‌شود، زنبورهای کارگر به آن‌ها ژل رویال می‌دهند تا تقویت شوند و در روزهای آغاز زندگی خود، جان سالم به‌در ببرند. بعد از سه تا چهارروز، لاروها دیگر از ژل رویال استفاده نمی‌کنند. اما ملکه تا آخر عمر خود از این ژل بهره‌مند است.
ناصر تاج‌آبادی در گفت‌وگو با روستانیوز می‌افزاید: ژل رویال حاوی آب، قند، چربی، ویتامین، املاح و اسیدهای آمینه است و ارزش دارویی زیادی دارد. کاهش چربی خون، تنظیم هورمون‌ها، کمک به باروری و تسریع در بهبودی ناتوانی جنسی، کمک به رشد استخوان، محرک رشد، اشتهاآوری، رفع سختی رگ‌ها، ضد قارچ، بهبودی روماتیسم مفصلی، درمان افسردگی، افزایش‌دهنده مقاومت بدن در مقابله با عفونت‌ها و جلوگیری از پیری زودرس ازجمله مواردی است که باعث شده این ژل منحصربه‌فرد باشد.
وی ادامه می‌دهد: فرآوری ژل رویال به‌صورت قرص، کپسول، کرم، لوازم آرایشی و... است. لازم به ذکر است تمام دستگاه‌های فرآوری آن در کشور توسط متخصصان داخلی ساخته شده و هزینه بالایی هم ندارد. این دستگاه‌ها نیاز تولید ژل رویال داخل را تأمین می‌کند.
تاج‌آبادی اضافه می‌کند: حدود ۸۵ هزار زنبوردار در کشور فعالیت می‌کنند و سالانه حدود ۹۰ هزار تن عسل تولید می‌کنند. سال گذشته بیش از یک‌هزار و ۵۰۰ تن عسل به کشورهای خارجی صادر کردیم. میزان ارزآوری این محصول برای کشور در سال گذشته بیش از ۹ میلیون دلار بوده است. درصورتی‌که اگر بتوانیم تمام فرآورده‌های زنبور را تولید صادر کنیم، ارزآوری این حشره چندین برابر خواهد شد؛ بنابراین تمام تلاش ما بر این بوده که زنبورداری را از تک‌محصولی بودن خارج کنیم.
مربی و مدرس دوره‌های آموزشی تولید انبوه ژل رویال درباره میزان استقبال زنبورداران و اطلاع آن‌ها از ژل رویال می‌گوید: توجه به تولید محصولات جانبی عسل مثل ژل رویال، گرده، بره‌موم و زهر در چند سال اخیر رواج یافته است؛ درصورتی‌که تا پیش از این زنبورداران بیش‌تر بر تولید صرف عسل متمرکز بودند، اما وقتی با این حوزه‌ها آشنا شدند و نتیجه مطلوب آن را دیدند، از تولید محصولات استقبال کردند.
وی می‌افزاید: تولید ژل رویال نیز از چهار سال گذشته رواج یافت و تا پیش از آن کم‌ترزنبورداری به تولید این محصول می‌پرداخت، اما در همین زمان کوتاه با کمک محققان و با روش‌های نوین توانستیم به‌ازای هر کندو یک کیلو ژل رویال تولید کنیم؛ به‌طوری‌که سال گذشته سه‌هزار و ۴۰۰ کیلوگرم ژل رویال در کشور تولید شد.
تاج‌آبادی به برگزاری حدود ۱۰۰ دوره آموزشی تولید ژل رویال در کشور اشاره کرده و ادامه می‌دهد: به‌منظور آشناسازی زنبورداران با نحوه تولید این محصول دوره‌های آموزشی و ترویجی خوبی در کل کشور برگزار می‌شود و با توجه به سوددهی بالا، زنبورداران استقبال خوبی از این محصول کرده‌اند. این دوره‌های آموزشی در تمام استان‌ها برگزار شده و برگزاری دوره‌های جدید نیز برنامه‌ریزی شده است.
وی در پاسخ به این‌که آیا این محصول از سوی صندوق توسعه زنبورداری خرید تضمینی می‌شود یا خیر می‌گوید: صندوق برای فروشگاه اکسیر خود اقدام به خرید ژل رویال می‌کند، اما به‌دلیل این‌که میزان تولید بالاست، امکان خرید تمام تولیدا را ندارد.
تاج‌آبادی ادامه می‌دهد: هم‌اکنون هر گرم از این ژل در بازار بین ۱۰ تا ۲۵ هزار تومان به فروش می‌رسد و از لحاظ اقتصادی برای زنبورداران بسیار به‌صرفه است. از طرفی کشورهای دیگر نیز تمایل بسیاری به ژل ساخت ایران دارند. چین یکی از کشورهای تولید کننده ژل رویال است که می‌تواند از هر کندو ۱۰ کیلوگرم از این ماده ارزشمند را استحصال کند که با تولیدات کشور ما قابل مقایسه نیست، اما کشورهای دیگر به خرید تولیدات ما رغبت دارند؛ چراکه کیفیت آن بسیار بهتر از ژل رویال چینی است.
عضو هیئت علمی بخش تحقیقات زنبور عسل موسسه تحقیقات علوم دامی کشور می‌گوید: عرصه زنبورداری و تولیدات و فرآورده‌های آن می‌تواند در اقتصاد کشور بسیار مفید باشد؛ ازهمین‌رو باید استعدادهای کشور در این زمینه فعال شود. ایران در تولید عسل در دنیا رتبه سوم و چهارم را دارد، اما باید در دیگر تولیدات زنبور عسل نیز با فناوری برتر پیش برویم؛ چراکه صرفه اقتصادی فوق‌العاده‌ای دارد. ضروری است روی محصولات کندو به‌صورت علمی کار شود و استفاده از تولیدات کندو صنعتی کاربردی شود تا شاهد ارزش افزوده مناسبی برای کشور باشیم.
گزارش از زهرا اشرف‌زاده