در کشور ما نیز بسیاری از پروژههای بزرگ کشتوصنعت بهویژه در خوزستان و برخی کارخانههای تبدیلی با سرمایهگذاری خارجی انجام شد. از اوایل دهه 80 در زمان تصدی حجتی بر کرسی وزارت جهاد کشاورزی تلاشهایی برای جذب سرمایهگذاران اروپایی برای پروژههایی همچون ماهی در قفس سرعت گرفت، اما در مجموع همچنان بخش کشاورزی و دام ایران در انتهای لیست بهرهگیری از تسهیلات بانکهای خارجی بودهاست. اکنون این سوال پیش میآید که آیا در چند دهه اخیر کشاورز یا دامپرور ایرانی موفق به اخذ تسهیلات مالی خارجی شده؟ البته برخی کارخانههای صنایع غذایی و صادرکنندگان ممکن است تسهیلاتی در قالب السی و مانند آن دریافت کرده باشند، اما همانطور که بخش کشاورزی کشور حدود هشتدرصد تسهیلات بانکهای ایران را دریافت میکند، درمورد استفاده از منابع خارجی هم توفیق این بخش ناچیز بوده، درحالیکه بهره وامهای خارجی بسیار پایین است و بانکهایی مثل بانک توسعه اسلامی و برخی بانکهای آسیایی خدمات مالی خوبی را ارائه میکنند. با توجه به اینکه مشکل اصلی کشاورزی ایران کمبود منابع مالی است، درصورتیکه سرمایههای کمبهرهای از این طریق تحصیل شود، بسیار مفید خواهد بود. البته پرواضح است که کشاورزان و بهرهبرداران خردهپا توانی برای این کار ندارند. جذب تسهیلات باید توسط تشکیلات وابسته به دولت، مثل بانک کشاورزی، سازمان نظام مهندسی کشاورزی، اتحادیهها، تعاونیهای بزرگ و... انجام شود و سپس در پروژههای کشاورزی تزریق یا در بین بهرهبرداران توزیع و اقساط مربوطه جمعآوری و مستهلک شود. درخصوص جذب منابع مالی خارجی سازمان نظام مهندسی کشاورزی (با توجه به تجارب ریاست فعلی آن) میتواند پیشقدم شده و با نظر به اینکه دفتری را هم در اینخصوص تشکیل داده، این سازمان میتواند همایشی را برای بررسی راهکارهای موجود ترتیب دهد.
مجید ذوالفقاری - کارشناس و تحلیلگر بخش کشاورزی