به گزارش روستانیوز به نقل از ایسنا، فریبا رضایی، شرایط و نحوه بازیافت زباله در استان را غیرقابل قبول توصیف و اظهار کرد: بازیافت در کردستان شامل ضایعات فلزی و پلاستیکی است که ضایعات پلاستیکی در فرآیند "خُردایش"، تفکیک رنگ و شستشو به تیکه های خُرد شده ماده خام وسایل پلاستیکی تبدیل می شود و یا چند واحدی هم تبدیل به کیسه های زباله یا تولید دمپایی و ظروف پلاستیکی می شود که این نیز شامل 100 درصد ضایعات پلاستیکی نمی شود.
وی با بیان اینکه ما "پت زنده" که ماده اصلی ضایعات پلاستیکی است را به خارج از استان می فرستیم، افزود: متاسفانه این عملیات خام فروشی محسوب می شود و این در حالی است که ما می توانیم با حمایت از فرآیند تولید و تولیدکننده، در ایجاد اشتغال و اعطای تسهیلات به واحدهای بازیافتی از رونق تولید لوازم جنس پلاستیک نقش داشته باشیم.
مدیرکل محیط زیست استان کردستان تاکید کرد: مدیران می توانند از این امر برای ارزش افزوده بیشتر این اقلام و انجام 100 درصدی بازیافت در داخل استان حمایت کنند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر می توان گفت که عملیات بازیافت، فقط 20 درصد فرآیند تولید را طی می کند و محصول نهایی ایجاد می شود، ادامه داد: تبدیل زباله به گرانول و خورده های پلاستیک، تا نیمه فرآیند بازیافت پیش می رود، بازیافت کامل به گونه ای است که ماده و محصولی که یکبار مورد استفاده قرار گرفته است، بتواند با طی کردن فرآیند بازیافت به محصول جدید قابل استفاده تبدیل شود، که در حال حاضر 20 درصد این فرآیند شامل اقلام پسماندهای خشک قابل بازیافت در کردستان می شود.
رضایی عنوان کرد: در حال حاضر در استان کردستان بسته به فصول سرد و گرم سال، یک هزار و 100 الی 150 تن در روز، و حدود 385 هزار تن در سال پسماند عادی تولید می شود که شامل پسماند عالی و خشک قابل بازیافت است.
وی بیان کرد: بر اساس آنالیز صورت گرفته توسط شهرداری ها در راستای ورودی روزانه زباله به سایت های دفع پسماند، مشخص شد که سنندج 380 تن، سقز 160 تن، مریوان 143 تن، قروه 64 تن، بیجار 40 تن، بانه 123 تن، دهگلان25، کامیاران 65، دیواندره 40 و سروآباد 7 تن در روز زباله تولید می کند، که این میزان کشش دارد و می تواند 10 الی 12 تن تفاوت داشته باشد.
مدیرکل محیط زیست استان کردستان، بیشترین میزان دفع پسماند را مربوط به شهرستان سنندج با 500 هزار نفر جمعیت و تولید روزانه 380 تن زباله و کمترین میزان تولید زباله را نیز مربوط به شهرستان سروآباد با 7 تن ذکر کرد.
وی سرانه تولید زباله شهری را 934 گرم در روز اعلام کرد و افزود: تولید زباله روستایی استان براساس الگوی مصرفی که با الگوی شهر متفاوت است، 400 گرم در روز می باشد.
رضایی، با اعلام اینکه، تعداد بیمارستان های استان 17 عدد است و 923 تن در سال پسماند پزشکی تولید می کنند ادامه داد: تعداد مراکز پزشکی درمانی استان یک هزا ر و 623 عدد است که 113 تن در سال پسماند پزشکی تولید می کنند و میزان پسماند شیمیایی و دارویی استان نیز 9 هزار و 672 کیلو در سال است.
سرگردانی پسماندهای صنعتی در کردستان
وی میزان پسماند صنعتی استان را 628 هزار و 43 تن در سال اعلام کرد و گفت: متاسفانه کردستان جایگاه مشخصی برای دپوی پسماندهای صنعتی ندارد و این چالشی بسیار مهم برای استان است که تا کنون تمهیداتی برای آن اندیشیده نشده است و واحدهای صنعتی و به ویژه سازمان صنعت و معدن استان تا کنون نتوانسته جایگاه مشخصی را برای دفع پسماندهای صنعتی راه اندازی کنند.
مدیرکل محیط زیست استان کردستان، بیان کرد: بازیافت پسماندهای صنعتی ایده آل ماست که شامل پسماند حاصل از پروسه ها و سنتزهای موادغذایی کشاورزی، نساجی و چای سلولزی و دارویی، کانی فلزی و غیر فلزی و الکترونیک و ماشین سازی است.
وی افزود: همچنین خاک و نخاله پسماندهای ناشی از ساخت و تخریب نیز جزو پسماندهای صنعتی به شمار می رود که ایجاد سایتی از سوی شهرداری سنندج برای دفع این پسماندها اقدامی مناسب در این راستا بوده است.
مکان یابی سایت های دفع پسماند شهری، اهم چالش های محیط زیست کردستان
رضایی، اهم چالش های محیط زیست استان را در حوزه بحث مکان یابی سایت های دفع پسماند شهری ذکر کرد و گفت: اگرچه رویکرد سازمان محیط زیست، سازمان شهرداری ها و دهیاری های کل کشور تجمیع نقاط دفع زباله است و ما نیز بر اساس آن حرکت کردیم و استان را به پنج زون مشخص تقسیم بندی کردیم و مقرر شد که در هر زون، یک عدد سیستم و فرآیند امحاء پسماند راه اندازی شود تا بتواند تمام نقاط شهری و روستایی را در زون مشخص شده پوشش دهد، اما متاسفانه کمبود اعتبارات این اجازه را نداد که حتی مطالعات تکمیل شود و ما به علم این قضیه ناچار شدیم که از یک هزار و 700 روستای استان 1000 روستا را تحت نظر محیط زیست استان مکان یابی کنیم.
وی تصریح کرد: اکنون هر روستا و یا دو سه روستا به صورت جمعی، دارای جایگاه دفع زباله با کف بتن و حصار کشی شده هستند و به طور کلی، جایگاه زباله های روستایی که مکان یابی شده اند از وضعیت بهتری نسبت به جایگاه های زباله شهری برخوردارند.
رضایی افزود: اگر چه روستاهای بخش مرکزی شهرستان ها زباله را به سایت دفع پسماند شهری مرکز شهرستان می برند و به طور مثال کامیاران 17 روستا را پذیرش می کند و این مهم علی رغم وجود مشکل در بحث نقل و انتقال در راستای تجمیع مرکز دفن زباله حرکت می کند، اما بخشداری ها باید با شهرداری های مرکز شهرستان رایزنی کنند و خودشان هزینه نقل و انتقال را به عهده گرفته و به شهرداری های مرکز شهرستان شهریه پرداخت کنند تا هر روستا یک جایگاه دفن زباله نداشته باشد.
وی تصریح کرد: علی رغم اینکه محیط زیست استان نیز در این زمینه تا کنون هزار روستا را مکان یابی کرده است، اما جایگاه های دفع زباله های روستایی باید تعطیل شود چرا که روستاها به لحاظ جغرافیایی و طبیعی آسیب پذیرند و توانایی و کشش حجم زیاد روزانه زباله را ندارند.
مدیرکل محیط زیست استان کردستان، بدترین وضعیت دفع زباله استان را مربوط به شهرستان های دیواندره و سنندج ذکر کرد و گفت: بانه را نمی توان جزو بدترین ها در نظر گرفت چرا که در حال حاضر فرآیند بازیافت دارد و تفکیک پسماندها بر روی نخاله و به صورت مکانیزه انجام می شود و این اقدام خوبی است اما مکان آن به دلیل نزدیکی به جاده نا مناسب است.
مکان یابی سایت های دفع پسماند در سنندج اشتباه است
وی مکان یابی سایت های دفع پسماند در سنندج و دیواندره را اشتباه و نامناسب داست و اظهار کرد: راضی به جابه جایی مکان سایت دفع زباله در نیستیم، بلکه تمهیدات احداث لند فیل بهداشتی یا چاله زباله که واجد شرایط بهداشتی اصولی فنی و مهندسی است باید در این مکان فراهم شود.
رضایی در ادامه عنوان کرد: شهرداری سنندج نیازمند لند فیل بهداشتی است و این مهم حاصل نمی شود مگر اینکه همتی برای حل تمامی مشکلات سایت وجود داشته باشد در غیر این صورت مردم در معرض آسیب و خطرات بهداشتی جبران ناپذیر هستند.
وی تصریح کرد: در حال حاضر شیرابه توسط یک شرکت مشاوره ای به دلیل اینکه آبگیری سد ژاوه دچار مشکل نشود، هدایت می شود و این لطفی است که این شرکت را در حق سایت پسماند شهر سنندج انجام می دهد.
وی گفت: درختکاری و ایجاد فضای سبز در محوطه، بتن کردن کف محوطه کمپوست و زباله، ارتقا کارخانه کمپوست، ارتقای کیفیت و غنی سازی کود کمپوست تولیدی و بهبود مارکتینگ کمپوست و تبلیغ برای آن، ارائه رایگان به کشاورزان و گلخانه ها برای استفاده از جمله انتظارات و پیشنهادات محیط زیست استان برای بهبود وضعیت سایت پسماند سنندج است.
مدیرکل محیط زیست استان کردستان، عنوان کرد: متاسفانه ظرف چند سال اخیر این سایت هیچ اقدام خاصی صرف اینکه به مکانی برای جداسازی زباله تر و خشک تبدیل شده انجام نداده است.
مردم استان کردستان، باید الگوی مصرف خود را تغییر دهند
وی در ادامه اظهار کرد: شهرستان سنندج در مقایسه با شهرهایی که از تکنولوژی های مدیریت پسماند بهره می برند و تفکیک زباله شهری دارند، پاک محسوب نمی شود و سطح قابل قبولی ندارد بر همین اساس، مردم استان کردستان، باید الگوی مصرف خود را تغییر دهند.
رضایی با بیان اینکه طی چن سال اخیر، حجمه ای در حوزه ضروف یکبار مصرف به وجود آمد که اکنون حتی در مهمانی ها از این ظروف که مضرات بهداشتی زیادی دارد استفاده می شود، افزود: مصرف غذای داغ در ظرف یکبار مصرف واکنش شیمایی نشان می دهد و موجب بیماری می شود، چراکه اکثر ظروف مورد استفاده واجد شرایط استاندارد بوده و از مواد بایو و ارگانیک تهیه نشده اند و منشا سرطان ها هستند.
وی تصریح کرد: بعد بدتر قضیه این است که جایگاه دفع پسماند شهری ما ظرفیت حجم بالای پسماند خشک بازیافی قاطی بامواد آلی به این جایگاه را ندارد، در این صورت حجم زباله افزایش یافته و مدیریت آن نیز برای شهرداری ها سخت می شود، لذا مردم برای سلامتی خود و حفظ محیط زیست باید این عادت ناشایست و ناصواب خود را که طی یک دهه اخیر مرسوم شد و به نوعی نشانه تشریفات و تجدد است کنار گذاشته و به استفاده از ظروف چینی و آلومینیومی و مسی روی آورند.
استفاده از کیسه های پارچه ای به جای کیسه های پلاستیکی
مدیرکل محیط زیست استان کردستان، با اشاره به اینکه، امسال تیرماه روز جهانی نه به کیسه های پلاستیکی نام گذاری شد، افزود: باید در فروشگاه های زنجیره ای و حتی سوپر مارکت ها قانونی وضع شود که مردم بتوانند از کیسه های پارچه ای به جای کیسه های پلاستیکی استفاده کنند و سازمان صنعت و معدن و تجارت در این راستا می تواند اثر بخش اقدام کند.
وی بیان کرد: امسال محیط زیست به عنوان دستگاه نظارتی و تصمیم ساز در این زمینه در نظر دارد این موضوع را به دستگاه های اجرایی مربوطه پیشنهاد و عملیاتی کند.
رضایی سیاست دیگر برای کاهش پلاستیک به عنوان بزرگترین چالش دنیای امروز در سراسر جهان را، توزیع کیسه زباله خشک و تر توسط شرکت هایی که بحث خدمات شهری را برعهده می گیرند عنوان کرد و گفت: در این راستا شهرداری نیز باید با برنامه ریزی طی روزهای مشخص به جمع آوری زباله های خشک و تر اقدام کند.
وی با بیان اینکه این طرح باید به صورت پایلوت در چند محله متمکن شهری اجرا شود، خاطرنشان کرد: شرکت های مذکور باید کیسه های پلاستیکی تفکیک زباله را با آرم مخصوص خود تهیه و برای توزیع به فروشگاه ها بدهند تا مردم استفاده کنند.