عبدالله رضیان افزود: اثرگذاری این اقدام در کنترل تورم، بحث دیگری است و حتی ممکن است خود این عمل دارای آثار تورمی باشد. به همین دلیل حذف چهار صفر از پول ملی یک ریسک است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار داشت: هنوز هم این لایحه به مجلس نیامده است و با توجه به شرایط سخت اقتصادی که کشور در آن قرار دارد، ممکن است نمایندگان این کار را به مصلحت کشور ندانند.
وی درباره نظر مجلس در خصوص این لایحه گفت: بعید میدانم که این لایحه رأی بیاورد. چون فعلاً اولویت مجلس چیزهای دیگری است.
حذف صفرها بدون اصلاحات اقتصادی ثمربخش نیست
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران با اشاره به طرح مجدد موضوع حذف صفر از پول ملی، گفت: اجرای این طرح اگرچه امور حسابداری را آسانتر میکند، اما بدون اصلاحات اقتصادی ثمربخش نیست.
مسعود خوانساری با بیان اینکه طبق ماده ۱۹۱ قانون مالیاتها، تشخیص بخشودگی مالیاتی برعهده ممیزان مالیاتی است که سال گذشته در خصوص آن، شکایات زیادی داشتیم، گفت: با پیگیری معاون اول رئیسجمهور، سازمان امور مالیاتی بخشنامهای صادر کرد که برمبنای آن، 100 درصد بخشودگی برای افرادی که تا تاریخ مشخصی مالیات خود را پرداخت کردهاند، در نظر گرفته شده است.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران افزود: حذف چهار صفر از پول ملی که از سوی دولت وارد فاز جدیدی شده است، میتواند نتایج مثبتی را بههمراه داشته باشد، چراکه درحالحاضر ریال در معاملات و گفتوگوهای اقتصادی، مطرح نیست و محاسبات را نیز مشکل کرده است و با این صفرهای زیاد، بسیاری از فرآیندهای حسابداری نیز با معضل مواجه شده است.
وی تصریح کرد: اگر قرار باشد تورمهای بالای ۳۰ درصد در سال داشته باشیم، هر سه سال یک صفر به پول ملی اضافه میشود و باز باید هر چند سال یکبار، این صفرها حذف شود؛ پس باید همزمان اصلاح ساختار اقتصادی نیز صورت گیرد.
گردشدن پولها بار تورمی دارد
مشاور معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری نیز درباره موضوع حذف چهار صفر از پول ملی گفت: ما درحال همسوشدن با دستورات پیشنهادگونه صندوق بینالمللی پول هستیم، درحالیکه این کار اولویت کشور نیست.
محسن صیقلی مشاور معاونت علمی فناوری ریاستجمهوری با تأکید بر اینکه حذف چهار صفر از پول ملی بر شاخصهای کلان اقتصاد کشور اثری نخواهد گذاشت، گفت: این اقدام در شرایطی میتواند اثرگذار باشد که ساختارهای اقتصادی مثل اصلاح سیستمهای بانکی، تولید، مباحث مالیاتی و گمرکی هم رونق اقتصادی داشته باشند؛ اما با حذف اسمی چند صفر از پول ملی، باوجود تجربیات متفاوت دیگرکشورها داشتهاند، هیچ اثر اقتصادی نخواهد داشت.
وی افزود: خود دولت نیز اعلام کرده است که این کار هیچ اثری روی تورم نخواهد داشت و فقط ظاهری است. در ۵۰ کشور دنیا که این سیاست عملی شده، از آن بهعنوان اسمگذاری یا تجدید اسم یاد میکنند که در برخی کشورها موفق عمل شده و در برخی از کشورها که زیرساختهای لازم را نداشتهاند، همچون زیمبابوه، ناموفق بوده است.
این اقتصاددان تصریح کرد: این پیشنهادی است که معمولاً صندوق بینالمللی پول به کشورها میدهد و با شعار «آسانشدن زندگی» از آن یاد میکنند.
وی ادامه داد: در کشور ما نیز زمانیکه جنگ تمام شد و دلارهای نفتی سرازیر شدند، این صندوق چنین پیشنهادی را داد، اما تا سال ۹۵ مسکوت بود تا اینکه هیئت دولت مصوب کرد و لایحهای را به بانک مرکزی داد، ولی باز هم این لایحه به مجلس نرفت.
صیقلی خاطرنشان کرد: تنها خاصیتی که دولت و رئیس کل بانک مرکزی بر آن قائل شدهاند، حذف کاهش هزینه نشر اسکناس و اثر روانی است که مردم ارز کشور را در برابر ارزهای کشورهای دیگر پایین میبینند. اما بهنظر میرسد غرور ملی در میزان تولید است و نه اینکه اسماً چهار صفر حذف شود و بگوییم غرورمان بالا میرود و ما در مقابل دلار میتوانیم تومان داشته باشیم.
وی متذکر شد: وقتی که پول کوچک میشود، با گردکردن پولها، ممکن است تورم ایجاد شود. مشاور معاونت علمی فناوری ریاستجمهوری اثرگذاری مثبت حذف چهار صفر از پول ملی را نیازمند زیرساختهای لازم دانست و گفت: در بورس کشور سهام یکدلاری و نیمدلاری نداریم، حالا اگر چهار تا صفر را هم برداریم، چه نتیجهای دربرخواهد داشت؟ سهام یکی از بانکهای کشور ۴۰ ریال تا یک تومانی است و اگر چهار صفر را برداریم، این سهامها را چه کنیم؟ آیا اصلا آمادگی این موضوع را داریم؟
مشاور معاونت علمی فناوری ریاستجمهوری اظهار داشت: گفته میشود با این کار چرخش نقدینگی میتواند خلق شود و مردم معاملاتشان را سریع انجام میدهند، ولی مشکل مردم ما معاملات نیست. وقتی پول نیست و اقتصاد رونق نداشته باشد، اینکه بتوانند بهراحتی مبادله کنند، اثر خاص ندارد. اولویت کشور بهنظر بسیاری از سیاستمداران و اقتصاددانان این نیست و مسائل و مشکلات مهمتر از این وجود دارد و بهتر است انرژی خود را روی آنها بگذاریم.
تبدیل ریال به تومان اقدام خوبی است
حمید تهرانفر، مدیرعامل بانک کارآفرین، نیز با بیان اینکه حذف چهار صفر از پول ملی اگر با دقت نظر و بهصورت تمام عیار اجرا شود، میتواند آثار مثبتی برای اقتصاد کشور داشته باشد، اظهار داشت: ریال امروزه کاربرد خود را از دست داده و مردم در زندگی روزمره از تومان استفاده میکنند؛ بنابراین تبدیل ریال به تومان اقدام خوبی است که با زندگی روزمره مردم هم تطابق دارد.
وی افزود: حذف چهار صفر در بسیاری از کشورها نمونههای مشابهی دارد و حتی بیشتر از چهار صفر هم از پول ملی این کشورها کم شده است. این کار امور حسابداری را روان میکند، اما در این زمینه بحثی مطرح است که باید ابتدا ثباتی را در نرخ تورم ایجاد کنیم و پس از ایجاد ثبات، گام بعدی را برداریم.
معاون اسبق بانک مرکزی خاطرنشان کرد: با اجرای این طرح در فضای فعلی که رکود تورمی در کشور حاکم است و در آینده نزدیک نیز با توجه به موج فزاینده نقدینگی شاید بهسادگی نتوانیم افسار تورم را در اختیار خود بگیریم، ممکن است یکی دو سال آینده شرایط به وضعیت فعلی بازگردد و کارکرد خود را از دست بدهد.
تهرانفر ادامه داد: تصمیم بهینه در این زمینه این است که ابتدا تمام ارکان دولت و حاکمیت به بانک مرکزی کمک کنند تا ابتدا اسب سرکش تورم را در اختیار بگیرد و زمانیکه بر تورم مسلط شدیم، حذف صفر را در دستور کار قرار دهیم.
مدیرعامل بانک کارآفرین تأکید کرد: اکنون شرایط ثبات برقرار نیست و ممکن است با حذف چهار صفر برخی اتفاقات پیشبینینشده رخ دهد، مثلاً ممکن است برای ارقام زیر یکهزار تومان تورمی را شاهد باشیم که نارضایتیهایی را ایجاد و طرح را از مسیر اصلی منحرف کند.
وی تصریح کرد: این طرح اکنون نیز اثرات مثبتی خواهد داشت، اما با توجه به اینکه نمیتوان تورم را کنترل کرد، ممکن است این طرح قبل از اجرای کامل انتقاداتی را در پی داشته باشد که اصل کار را مخدوش کند.
مسئولان مراقب تورم باشند
یک کارشناس اقتصادی نیز با اشاره به تجارب موفق و ناموفق دنیا در این زمینه، گفت: اجرای این طرح در کشور در این شرایط ریسک بزرگی است و مسئولان باید مراقب باشند با اجرای این سیاست، تورم چندینبرابر نشود.
سجاد برخورداری، با بیان اینکه حذف صفر اعتماد ازدسترفته پول ملی را دوباره برمیگرداند، اظهار کرد: اجرای نامناسب این طرح میتواند نتایج و تبعات منفی را هم درپی داشته باشد که از آن جمله میتوان به تورم اشاره کرد.
وی با بیان اینکه همیشه قیمتها بهسمت بالا گرد میشوند، افزود: اگر دولت این شرایط را بهدرستی مدیریت نکند، به بیثباتی اقتصاد، رشد قیمت و... منجر میشود.
این عضو هیئتعلمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران با بیان اینکه تصمیمگیری دراینباره حالت آمادهباش دارد، گفت: نحوه اجرای این طرح دستیابی به محاسن و معایب آن را متفاوت میکند.
برخورداری با اشاره به نداشتن ثبات تورم در شرایط کنونی، در ادامه وضعیت اقتصادی را برای انجام این کار مناسب ندانست و گفت: اجرای این طرح در این شرایط ریسک بزرگی است.
وی با بیان اینکه مسئولان باید مراقب باشند با اجرای این طرح، تورم چندین برابر نشود، خاطرنشان کرد: دولت باید در ابتدا ارزیابی و برآورد دقیقی از توان اجرایی خود داشته باشد و با استفاده از تجارب موفق و ناموفق دنیا دست به اجرای آن بزند تا بتواند انتظارات جامعه را با خود همسو کند؛ چون در غیر اینصورت احتمال شکست طرح وجود دارد.
بدهی دولت، علت اصلی رشد نقدینگی
این اقتصاددان رشد نقدینگی را از علل تورم در جامعه برشمرد و افزود: بدهی دولت از علل اصلی رشد نقدینگی در کشور است.
برخورداری با اشاره به وجود ناترازیهایی در سیستم بانکی کشور که میتواند اثرات منفی را در اجرای این طرح داشته باشد، تصریح کرد: برای دورزدن تحریمها هم باید بر اقتصاد داخلی متمرکز شد، ولی طی پنج سال گذشته بهمعنای واقعی از تولیدکننده داخلی حمایت نشده است.
وی با اعتقاد به اینکه بخش خصوصی میتواند بهراحتی تحریمها را دور بزند، گفت: باید بیشتر به بخش خصوصی بها داده شود.
این عضو هیئتعلمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران با تأکید مجدد بر اینکه دو تجربه موفق و ناموفق از اجرای این طرح در دنیا وجود دارد، یادآور شد: باید همه موارد بهخوبی رصد شود تا حین اجرا با مشکلی مواجه نشویم. ازجمله این موارد میتوان به اصلاحات بانکی، مالیاتی، رصد دقیق بازار، جلوگیری از دخالت دولت در قیمتگذاری و... اشاره کرد.
برخورداری یادآور شد که از مهمترین آثار مثبت این اقدام، بحث حسابداری فعالیت اقتصادی، کاهش هزینه چاپ و اجرای سیاستهای اقتصادی است.
دولت بهجای حذف 4 صفر از پول ملی، جلوی افزایش نرخ تورم را بگیرد
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه پیامنور شهرکرد نیز درباره تبعات حذف صفر از پول ملی گفت: حذف چهار صفر از پول ملی تأثیری در ارزش واقعی پول ندارد و تنها محاسبات را تسریع میکند.
پروانه کمالی اظهار کرد: حذف صفر از پول ملی تأثیری بر رشد اقتصادی، تورم، ساختار بانکی و... ندارد و ممکن است نرخ تورم کشور افزایش یابد؛ زیرا قیمت برخی کالاها بهسمت بالا گرد میشود و این امر نرخ تورم را افزایش میدهد؛ از طرفی تغییر در شکل اسکناسها و مسکوکات بار مالی بههمراه دارد.
کمالی گفت: حذف چهار صفر در شرایطی که دورنمای مثبتی از عملکرد اقتصادی نداشته باشیم، تأثیری در افزایش رفاه و شکوفایی اقتصادی ندارند.
وی ادامه داد: طرح حذف صفرهای پول ملی کاری بیهوده است و در شرایط فعلی نهتنها تأثیری بر متغیرهای حقیقی اقتصاد ندارد، بلکه در شرایط بحرانی حاضر، باری به دوش دولت برای تأمین بودجه این سیاست خواهد بود.
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه پیامنور شهرکرد خاطرنشان کرد: دولت باید بهجای حذف چهار صفر از پول ملی جلوی افزایش نرخ تورم را میگرفت؛ شاید این امری برای کشور راهگشا بود.
بهگزارش روستانیوز، تصمیم حذف چهار صفر با هدف حفظ کارآیی پول ملی، تسهیل و بازیابی نقش ابزارهای پرداخت نقد در تبادلات پولی داخلی و هماهنگی با آنچه در فرهنگ و عرف جامعه درباره واحد پول ملی رواج یافته است، اتخاذ شد. کاهش هزینه چاپ و نشر اسکناس و سکوک و رفع مشکلاتی ازجمله استفاده از ارقام بزرگ در مبادلات ساده روزمره، معضلات شمارش و حمل حجم بالای اسکناس و سکه و خارجشدن مسکوکات از چرخه مبادلات اقتصادی کشور، از دیگر اهداف لایحه یادشده است. تغییر واحد پول ملی و حذف صفر از آن، همواره در چند سال اخیر مطرح بوده است، بهطوریکه در 11 دیماه 97 بار دیگر موضوع حذف صفر از پول ملی مطرح شد و در نهایت در تاریخ 9 مردادماه هیئت دولت حذف چهار صفر از پول ملی را تصویب کرد.
گزارش از پروین حیدری