مهدی تقوی در گفت‌وگو با «پایگاه خبری روستانیوز» افزود: در زمان‌های قدیم اسکناس‌ها پنج‌تومانی، دوتومانی و حتی یک‌تومانی بود و امور مردم با همان اسکناس‌ها می‌گذشت، چون گرانی تا این حد نبود و تورمی وجود نداشت. حال اگر قرار باشد اسکناس‌هایی را که الان در جریان است، کنار بگذارند یا بسوزانند، به‌نوعی تحمیل هزینه به اقتصاد کشور است.
تقوی تصریح کرد: از نظر اقتصادی پول ملی و صفرهایش مسأله ما نیست، چراکه شاهدیم همگی حقوقمان را با همین اسکناس‌های فعلی می‌گیریم و مشکلی هم در خرج‌کردن آن نداریم. از سوی دیگر در سیستم پولی کشور چک‌پول نیز داریم که عموم مردم مبادلاتشان را با این چک‌پول‌ها انجام می‌دهند و دچار اشکال هم نمی‌شوند؛ یعنی وقتی برای خرید می‌رویم، این دغدغه را نداریم که چگونه پرداخت کنیم؛ بنابراین مشکل ما صفرها نیست.
باوجود کارت‌های اعتباری، حذف صفر ضرورت ندارد
این کارشناس اقتصادی افزود: علاوه‌براین، حذف صفر هزینه‌هایی برای کشور دارد، چون جنس اسکناس از کاغذ خاصی است و برای حذف صفرها باید اسکناس‌های قدیمی را بسوزانند و به‌جایش اسکناس‌های جدید با صفرهای کم‌تر چاپ کنند که این کار هزینه سنگینی به اقتصاد کشور تحمیل می‌کند.
تقوی تأکید کرد: حذف صفر از پول ملی موضوع جدیدی نیست و مدت‌هاست مطرح می‌شود، اما از نظر اقتصاددان‌ها این امر اصلاً مسأله قابل توجهی نیست.
وی ادامه داد: در کشورهایی که با تورم بسیار بالا روبه‌رو هستند و ممکن است ارزش پول ملی آن‌ها به‌شدت پایین بیاید، ممکن است این اقدام انجام شود؛ آن هم عمدتاً به این دلیل که برای انجام معاملات و خریدهای روزمره‌شان مشکل حمل‌ونقل دارند، اما الان ما کم‌تر با خودمان اسکناس حمل می‌کنیم و اغلب کارت‌های اعتباری داریم که استفاده از آن‌ها علاوه‌بر این‌که حجم اسکناس در گردش را به‌شدت کم کرده، اکثر خریدها و معاملات مردم نیز با آن انجام می‌شود. پس این مسأله آن‌چنان مطرح نیست که بخواهیم صفرها را حذف کنیم و اسکناس جدید چاپ کنیم.
این کارشناس اقتصادی در پایان گفت: باز هم تأکید می‌کنم که حذف صفر مسأله حیاتی برای اقتصاد نیست و هیچ اثر منفی یا مثبتی بر اقتصاد کشورمان نمی‌گذارد.
صرفه‌جویی در هزینه‌های ضرب سکه و چاپ اسکناس
یک کارشناس بازار ارز نیز در این‌باره به «پایگاه خبری روستانیوز» گفت: این اقدام تأثیر فراگیری ندارد، از این لحاظ که از نگاه اقتصاد کلاسیک در هزینه‌های چاپ پول، مثل ضرب سکه صرفه‌جویی می‌شود؛ مثلاً وقتی قرار باشد سکه دوهزار تومانی بزنند، باعث می‌شود که از ضرب سکه‌های خرد بیش‌تر مثل سکه‌های۵۰۰ یا ۲۰۰ تومانی، جلوگیری شود. در این شرایط سکه دو هزارتومانی در مقایسه با سکه‌های خرد معادل به‌لحاظ ارزشی، وزن کم‌تری دارد. درباره اسکناس‌ها نیز وضعیت همین‌گونه است که این خود نوعی صرفه‌جویی است.
میثم رادپور افزود: اگر خاطرتان باشد، زمانی سکه‌ها را آب و از فلزش استفاده می‌کردند؛ بنابراین حداقل تأثیر حذف صفر این است که در ضرب سکه یا هزینه چاپ اسکناس صرفه‌جویی اندکی می‌شود، چون اسکناس‌ها به‌تدریج درشت‌تر و این پول‌خردها از دور خارج می‌شود.
رادپور در پاسخ به این سؤال که آیا انجام این کار الزامی دارد یا خیر، گفت: به‌نظر من نباید برای این کار اهمیت جدی قائل باشیم، چراکه حذف صفر تفاوتی در کدهای پولی، بهره‌وری اقتصاد و نیز در واقعیت اقتصادی ایجاد نمی‌کند، اما شاید بتوان گفت این کار آثاری روانی ایجاد خواهد کرد. به‌هرحال عادت کرده‌ایم با یک واحد پولی مشخص کار کنیم و وقتی قرار است این واحد پولی تغییر کند و صفرهایی از آن حذف شود، کارکردن با این واحد پولی جدید ممکن است نوعی آزار رفتاری به‌وجود آورد. همچنین ممکن است نگرش مردم به این واحد پولی جدید و مقایسه‌ای که با واحد پول قدیم می‌کنند، آثار روانی به‌دنبال داشته باشد، اگرچه انتظار نداریم این آثار خیلی فراگیر باشد.
تغییری در حد تغییر شکل واحد پول ملی
این کارشناس بازار ارز افزود: از سوی دیگر این اقدام در معاملات تجاری سهولت ایجاد می‌کند؛ مثلاً مشکلات تبدیل واحد ریال به تومان یا صفرهای زیادی که در حسابداری برخی شرکت‌های بزرگی که با اعداد و ارقام بسیار بزرگ سروکار دارند، از این طریق تسهیل می‌شود.
رادپور افزود: واقعیت این است که آثار این کار چندان فراگیر و قابل‌توجه نیست. البته نه فقط در این حوزه، بلکه در هر جنس و شکلی از پول (ازجمله در بازار سهام که برگه سهام نوعی پول محسوب می‌شود) همین‌گونه است و وقتی خرد یا حتی ادغام می‌شود، تأثیر چندانی ندارد؛ یا مثلاً اگر سهام یک شرکت را تجزیه کنیم و یک سهم را به دو سهم تبدیل کنیم، از نظر اقتصادی اثر مشخصی ندارد. اگرچه ممکن است به‌لحاظ رفتاری در آن مقطع آثاری مشاهده شود، اما انتظار نداریم این آثار چندان فراگیر باشد. همچنین برخی شرکت‌ها سهامشان را ادغام می‌کنند و هر پنج سهم را به یک سهم تبدیل می‌کنند که این کار عمدتاً به‌دلیل صرفه‌جویی و راحتی است، اما در عمل می‌بینیم تنها کاری که این کار انجام می‌دهد؛ پنج‌برابرشدن قیمت سهم جدید نسبت به سهم قبلی است.
رادپور در پایان خاطرنشان کرد: حذف صفر از پول ملی کشورمان درحال‌حاضر فقط یک تغییر شکل واحد پول محسوب می‌شود و به‌لحاظ اقتصادی ارزش‌ها جابه‌جا نمی‌شود. به‌عبارت دیگر این کار از نظر اقتصاد کلاسیک هیچ توجیهی ندارد و هیچ اثری بر متغیرهای اقتصادی نمی‌گذارد.
به‌گزارش «پایگاه خبری روستانیوز»، با توجه به تورم بالا در کشور و پایین‌آمدن ارزش پول ملی، بانک مرکزی پیشنهاد حذف چهار صفر از پول ملی را داده است که به‌گفته بسیاری از کارشناسان امر و اقتصاددانان این اقدام هیچ تأثیری بر متغیرهای اقتصادی نمی‌گذارد و صرفاً هزینه‌هایی را به کشور تحمیل می‌کند. از سوی دیگر برخی کارشناسان معتقدند الان زمان این کار نیست، چراکه این سیاست زمانی اعمال می‌شود که کشور مورد نظر با تورم و کاهش شدید ارزش پول ملی خود مواجه است، به‌طوری‌که حتی مردم در حمل‌ونقل پول برای انجام امور روزمره خود دچار مشکل می‌شوند.
گزارش: یاسمن بلوردی
پایان گزارش/