علی عسکری در گفتوگو با «روسنا» به پرورش و تولید زالو اشاره کرد و افزود: تولید و پرورش زالو را از حدود 9 سال پیش آغاز کردم. در آن زمان فاز تحقیقاتی و توجیه اقتصادی آن بررسی شد و به همین دلیل وارد فاز تجاری شدیم.
وی با اشاره به اینکه برخی از دولتها از طب سنتی حمایت زیادی میکردند، ادامه داد: در زمان تصدیگری طریقت بر وزارت بهداشت و درمان، معاونتی به عنوان طب مکمل در دل این وزارتخانه شکل گرفت، اما در دوره قاضیزاده هاشمی این معاونت منحل و استفاده از طب سنتی به فراموشی سپرده شد.
این فعال پرورش زالو با اشاره به اینکه زالو از خانواده کرم است، ادامه داد: بر روی بدن زالو اندام جنسی نر و ماده وجود دارد. این موجود نمیتواند خودش باروری داشته باشد، اما نکته این است که زالوها پس از جفتگیری هر دو تخمریزی میکنند و تخمهایی به نام «کوکول» میگذارند. هر زالو بین هشت تا 10 کوکول تخمریزی میکند. از هر کوکول نیز 10 تا 20 عدد لارو خارج میشود که باید این لاروها تغذیه کنند تا زالو شوند و این پروسهای هشت تا 9 ماهه میطلبد.
عسکری با اشاره به اینکه وقتی وزن هر زالو به یک گرم و طول آن به هشت سانتیمتر رسید، میتواند در اختیار اطباء قرار گیرد، گفت: برای اینکه زالوها مورد استفاده قرار گیرند، نباید وزن و سایز آنها از میزان خاصی بیشتر باشد.
وی درباره قیمت زالو گفت: تا قبل از تورم و افزایش قیمتها، تولید هر زالو برای تولیدکننده یکهزار تومان تمام میشد، اما در حال حاضر قیمت تمامشده هر زالو دو هزار و 500 تومان است.
این متخصص خاکشناسی با تأکید بر اینکه براساس مصوبه سازمان دامپزشکی که در سال 1391 به تصویب رسید، شرایط سختی برای صدور پروانه زالو مشخص شده است، ادامه داد: در واقع پروانه بهرهبرداری که برخی از آن استفاده میکنند، ضمانت فروش زالو نیست. بسیاری از افراد پروانه ندارند، اما از آنجا که نظارت کلی وجود ندارد، آمار مشخصی درباره تعداد زالوهای تولید شده هم موجود نیست، اما باید گفت سالانه حدود 40 میلیون عدد زالو در اختیار پزشکان طب سنتی قرار میگیرد.
این متخصص خاکشناسی عمر مفید زالو را 10 تا 11 سال عنوان کرد و ادامه داد: زالوها در دو سالگی به سن بلوغ میرسند و سه تا چهار سال نیز قدرت جنسی دارند.
عسکری افزود: زالودرمانی یک درمان یکبار مصرف است. در برخی از کشورها زالوها شناسنامه دارند، اما در ایران اینطور نیست. در واقع وقتی کسی به مطب پزشکان طب سنتی مراجعه میکند و زالودرمانی انجام میدهد، باید زالوی مصرف شده را دور بیندازند و این نشان میدهد زالویی که برای درمان شما استفاده شده، برای دیگری استفاده نمیشود.
وی با تأکید بر اینکه هر چقدر سایز زالو بیشتر شود، دلیلی بر سالم بودن آن نیست، ادامه داد: اگر سایز زالو از یک میزانی بیشتر باشد، آنزیمهایش اثر نامطلوب خواهند گذاشت. برای زالودرمانی از زالوهای زیر یک سال و در واقع 9 ماه تا یک سال استفاده میشود، زیرا آنزیم زالو است که نقش درمانی دارد و ربطی به اندازه زالو ندارد. در بعضی از جاها توصیه میشود که از زالوهای پنج یا شش سانتیمتری استفاده شود که باید برای آن استاندارد مشخصی تعیین شود.
این متخصص خاکشناسی در ادامه خاطرنشان کرد: در شمال کشور بهترین ژن زالو تولید میشود و به همین دلیل بحث قاچاق آنها نیز مطرح است؛ البته از کشورهای اطراف نیز زالوهایی به صورت قاچاق به کشور وارد میشود و به عنوان زالوی ایرانی به فروش میرود که از این کار نیز باید جلوگیری شود.
عسکری روش شکار زالو را نیز جالب دانست و گفت: زالوها در شب از محل زندگی خود بیرون میآیند و بیشتر آنها نیز در شالیزارها زندگی میکنند، به همین دلیل برای آنکه این زالوها را شکار کنند، با لباس مخصوص داخل شالیزار میروند و زمانی که زالوها به لباس میچسبند، دیگر قادر نیستند از آن جدا شوند و به همین طریق شکار میشوند.
این فعال حوزه پرورش زالو در ادامه افزود زالودرمانی از روزگاران گذشته در دنیا شناخته شده بوده و آثار تاریخی نشان میدهد که چینیها بیشترین استفاده را از زالودرمانی میکردند، اما از زمان ابن سینا این روش درمان در ایران نیز باب شد. ابن سینا در کتاب «قانون» خود از زالودرمانی یاد کرده و گفته است: از زالوهایی باید استفاده کرد که در زیستگاههای قورباغه یافت میشوند.
عسکری تأکید کرد: از آنجا که بحث زالودرمانی بسیار تخصصی است، تنها چهار نفر در کل ایران پروانه پرورش زالو را دارند، اما با این حال بیش از ۵۰۰ کارگاه پرورش زالو به صورت غیرقانونی در حال فعالیت هستند. وی با تأکید بر اینکه نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی متولی اعطای پروانه پرورش زالو است، ادامه داد: برای فعالیت در این شاخه باید از همین راه اقدام کرد و بعد از تأیید شیلات استان، طبق نامهها و استعلاماتی که سازمان نظام مهندسی انجام میدهد، میتوان از نظام دامپزشکی مجوز فعالیت دریافت کرد.
این فعال حوزه پرورش زالو گفت: دریافت پروانه مراحل مختلفی دارد، اما سخت نیست و فقط باید شرایطش را داشته باشید؛ مثلاً باید تحصیلاتت لیسانس مرتبط یا فوقلیسانس غیرمرتبط با سابقه کار باشد یا متراژ کارگاه طبق استانداردهای سازمان بوده و حریم و فاصله کارگاه پرورش زالو از دامپزشکی، مرغداریها و منازل مسکونی رعایت شود.
به گزارش «روسنا»، زالودرمانی یکی از فعالیتهایی است که علاوه بر حوزه درمان میتواند در بحث اشتغالزایی نیز بسیار موثر باشد، اما به دلیل عدم توجه به این نوع درمان، زالودرمانی مغفول مانده است، درحالی که فعالانه حوزه پرورش زالو معتقدند که کارگاههای زیرزمینی برای پرورش زالو تشکیل شده است که میتواند این صنعت را با چالش روبهرو کند، زیرا عدم آگاهی از نوع زالو و درمانی که میتواند انجام دهد، اقبال به سمت زالو درمانی را کاهش میدهد.
گزارش از ملیحه محمودخواه