دبیر انجمن تولیدگنندگان جوجه یک‌روزه با بیان این مطلب به «روسنا» گفت: باوجود تورم 40 درصدی در فروردین‌ماه شاهد افت قیمت مرغ تا 40 درصد شدیم و جوجه یک‌روزه هم بالای 50 درصد افت قیمت داشت.
غلامعلی فارغی افزود: درحال‌حاضر جوجه یک‌روزه به قیمت یکهزار و 550 تا یکهزار و 750 تومان که میانگین آن یکهزار و 650 تومان است، به فروش می‌رسد؛ درحالی‌که قیمت تمام‌شده آن بین دوهزار و 500 تا دوهزار و 600 تومان است. با این قیمت ما روی هر جوجه یک‌روزه دانه‌ای 900 تومان ضرر می‌کنیم. به گفته وی، مرغداران مرغ مادر در ماه حدود 80 تا 90 و مرغداران گوشتی هم حدود 250 میلیارد تومان ضرر می‌کنند.
مازاد تولید، دلیل نوسان قیمت
فارغی درباره میزان تولید سالانه جوجه یک‌روزه گفت: در سال گذشته میزان تولید جوجه یک‌روزه یک‌میلیارد و 300 میلیون قطعه بود؛ اما امسال به یک‌میلیارد و 400 میلیون قطعه افزایش پیدا کرد.
دبیر انجمن تولیدکنندگان جوجه یک‌روزه به نوسانات قیمت در بازار هم اشاره و تصریح کرد: عواملی که باعث نوسانات قیمت در هر مقطعی می‌شود، متفاوت است. در شرایط فعلی دلیل نوسانات قیمت مازاد تولید است. درحال‌حاضر نیاز کشور حداکثر 110 میلیون جوجه در ماه است؛ اما شاهد تولید 125 میلیون قطعه جوجه هستیم که در خردادماه این میزان تولید به 131 میلیون قطعه هم می‌رسد.
وی علاوه بر عامل مازاد تولید، پایین آمدن قدرت خرید مردم را دومین عامل دانست و گفت: با این نرخ تورم و افزایش چشمگیر قیمت‌ها مردم قدرت خرید ندارند. ترس روانی حاکم در جامعه و احتیاط در هزینه‌کردن هم سومین عامل نوسان قیمت است.
6 ماه زمان می‌برد تا مازاد تولید جوجه یک‌روزه کم شود
فارغی در ادامه درباره کاهش میزان تولید جوجه یک‌روزه نیز گفت: صنعت مرغداری به این صورت نیست که به یک‌باره بتوان ترمز آن را کشید و تولید را متوقف کرد. خط ترمز ما بستگی به نوع محصول است؛ به‌عنوان مثال، اگر بخواهیم تولید جوجه یک‌روزه را کم کنیم، این اقدام شش‌ماه زمان می‌برد تا تولید را به میزان نیاز جامعه برسانیم. مگر این‌که با تصمیمات مقطعی، مثل جمع‌آوری تخم‌مرغ و کاهش سن بتوانیم در کوتاه‌مدت تولید را کاهش دهیم. اگر براساس برنامه‌ریزی به‌دنبال کاهش تولید برای جوجه یک‌روزه باشیم، بین شش تا هفت‌ماه زمان می‌برد و در بخش مرغ گوشتی نیز بین دو تا سه‌ماه طول می‌کشد تا خط تولید را کم کنیم.
تصمیم‌گیری نادرست، عامل بروز مازاد تولید
دبیر انجمن جوجه یک‌روزه با بیان این‌که نوسان قیمت از سال گذشته پیش‌بینی می‌شد، اظهار کرد: از سال گذشته مازاد تولید و نوسانات قیمتی را پیش‌بینی کرده بودیم و حتی راهکار جلوگیری از بروز مشکلات را به معاونت امور دام اعلام کردیم؛ اما متأسفانه کشور دچار یک عارضه به‌نام عدم تصمیم‌گیری شده است. این عارضه باعث می‌شود تصمیمات به‌موقع و درست گرفته نشود تا کشور با خسارت بزرگی روبه‌رو شود. اگر در بهمن‌ماه به‌موقع تصمیم‌گیری می‌شد، اکنون این مشکلات را نداشتیم.
تولید باید برحسب نیاز جامعه باشد
فارغی در پاسخ به این پرسش که سال گذشته چه راهکارهایی برای عدم بروز نوسانات قیمتی داشتید، اظهار کرد: نخستین راهکار ما این بود که تولید برحسب نیاز جامعه باشد. در سال گذشته در ماه‌های آذر و دی با هدف تأمین مرغ شب عید و جلوگیری از گرانی این محصول، تولید جوجه یک‌روزه بالا بود؛ اما این روند باید در ماه بهمن کاهش پیدا می‌کرد و تولید جوجه یک‌روزه به روال عادی برمی‌گشت. در واقع راهکار ما این بود که تولید به میزان نیاز جامعه باشد؛ اما مسئولان به‌دلیل این‌که نگران بودند با کمبود مرغ در شب عید مواجه شوند، این موضوع را نپذیرفتند.
ستاد تنظیم بازار سریعاً قیمت را اصلاح کند
وی در پاسخ به این پرسش که در شرایط فعلی چه اقدامی باید انجام داد تا بازار مرغ تنظیم شود، گفت: برای تنظیم بازار مرغ باید چند راهکار تلفیقی را کنار هم قرار دهیم. ابتدا باید دخایر استراتژیک مرغداران را تأمین کرد؛ به این معنی که منافع سرمایه‌گذار و امنیت وی حفظ شود. دوم این‌که غذای مردم تأمین شود تا مصرف‌کننده با افزایش قیمت روبه‌رو نشود.
به گفته فارغی، برای دست‌یابی به این هدف باید چند کار اساسی را مدنظر قرار داد؛ نخست، ستاد تنظیم بازار به‌سرعت قیمت را اصلاح کند و دلیل آن هم این است که شرکت پشتیبانی امور دام به‌عنوان مباشر، کار خرید و ذخیره‌سازی انبار مرغ را برعهده دارد. این شرکت مرغ را دوهزار تومان پایین‌تر از نرخی که اعلام شده خریداری می‌کند و در نخستین قدم مرغدار ضرر می‌کند.
فارغی ادامه داد: با توجه به این‌که شرکت پشتیبانی قادر به اصلاح قیمت نیست، اگر ستاد تنظیم بازار قیمت‌ها را اصلاح کند، در قدم اول مرغدار دچار ضرر مالی نمی‌شود. درحال‌حاضر قیمت مرغ براساس واقعیت موجود در بازار کیلویی 13 هزار و 500 تا 14 هزار تومان است که شرکت پشتیبانی آن را بین 12 تا 13هزار و 500 تومان خریداری می‌کند که در واقع قیمت تمام شده است و همین تفاوت قیمت به‌ضرر مرغدار تمام می‌شود.
وی سومین راهکار تنظیم بازار را اصلاح تولید برحسب نیاز مصرف‌کننده دانست و گفت: چهارمین راهکار اعطای مجوز صادرات جوجه یک‌روزه، تخم‌مرغ نطفه‌دار و گوشت مرغ است.
با ممنوع شدن صادرات، مشتری‌های زیادی از دست رفت
فارغی ممنوع بودن صادرات جوجه یک‌روزه را اقدامی نادرست دانست و عنوان کرد: همه کسانی که کار تجارت کرده‌اند، به‌خوبی می‌دانند اعتماد حرف اول را می‌زند. وقتی صادرات ممنوع شد، مشتری‌های زیادی را از دست دادیم و اکنون باید برای جذب آن‌ها امتیاز‌ات زیادی بدهیم. باید قیمت تولیدات را کاهش دهیم تا آن‌ها بار دیگر به ما اعتماد کنند؛ ضمن این‌که صادرات در بخش جوجه یک‌روزه به این صورت نیست که به یک‌باره اعلام کنند از فردا می‌توانید صادر کنید و ابتدا باید مشتریان جذب شوند. چه‌بسا پس از ممنوعیت صادرات جوجه یک‌روزه بسیاری از کشورها که مشتری ما بودند با دیگر کشورهای قرارداد بسته باشند و دیگر تمایل به کار با ما را نداشته باشند.
دبیر انجمن تولیدکنندگان جوجه یک‌روزه تأکید کرد: نتیجه این تصمیمات درنهایت به این‌جا ختم می‌شود که کشورها به تجار ایرانی اعتمادی نمی‌کنند و با کشورهای دیگر قرارداد می‌بندند و با آن‌ها خریدوفروش می‌کنند. در واقع اعتماد بازار بین‌المللی با این مدل تصمیم‌گیری‌ها راه به‌جایی نمی‌برد و حتی اگر صادرات هم آزاد شود، با این تصمیمات کسی تمایل به همکاری با تجار ایرانی ندارد.
وی گفت: شیوه مقابله با تحریم به این صورت نیست که ما به‌یک‌باره تصمیم بگیریم و صادرات را ممنوع کنیم. متأسفانه در شرایط فعلی صنعت مرغداری در وضعیت بحرانی است و اگر تصمیمات درست و به‌موقع گرفته نشود، به‌طور حتم شاهد رکورد این صنعت در سه‌ماه دوم سال خواهیم بود.
به گزارش «روسنا»، از دی‌ماه سال گذشته صادرات جوجه یک‌روزه و تخم‌مرغ نطفه‌دار ممنوع شد. این ممنوعیت به‌دلیل افزایش بیرویه قیمت گوشت مرغ بود و اکنون نیز با گذشت چهارماه صادرات جوجه یک‌روزه همچنان ممنوع است. البته در چند روز گذشته اقدام مرتضی رضایی، معاون امور تولیدات دامی وزیر جهاد کشاورزی، چالش‌های زیادی را به وجود آورده. رضایی خواهان آزاد شدن صادرات جوجه یک‌روزه و تخم‌مرغ نطفه‌دار شده، این درحالی است که پس از افزایش چندماهه قیمت گوشت مرغ به‌تازگی بازار این محصول پروتئینی به آرامش رسیده و نرخ مصوب هر کیلو گوشت مرغ ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان شده است که در برخی مناطق کم‌تر از این نرخ هم عرضه می‌شود. اکنون با آزاد شدن صادرات این محصول این نگرانی به‌وجود آمده که قیمت مرغ دوباره اوج می‌گیرد. البته صنعت مرغداری هم با مازاد تولید جوجه یک‌روزه روبه‌رو است و در این شرایط مشکلات زیادی گریبانگیر مرغداران شده است. برخی مرغداران معتقدند تولیدکنندگان جوجه یک‌روزه، محصولشان را به هر قیمتی و حتی بدون فاکتور می‌فروشند و مسلماً قیمت آن پس از آزاد شدن صادرات، دوباره افزایش پیدا می‌کند و نتیجه آن بالا رفتن دوباره قیمت گوشت مرغ در بازار مصرف خواهد بود. به‌هرروی باید دید در این شرایط بحرانی تصمیم نهایی درباره صادرات این محصول به کجا می‌رسد. طبیعی است که صادرات بیرویه باعث گرانی می‌شود؛ کما این‌که در همین چند وقت اخیر شاهد بودیم با صادر شدن گوجه‌فرنگی و پیاز، این دو محصول با چه قیمت‌های غیرعادی در بازار عرضه می‌شدند.
گزارش از فرزانه شریفی