محمد یوسفی، در گفت‌وگو با «روسنا»، با اشاره به این‌که اخیراً قیمت مرغ کاهش پیدا کرده است، می‌افزاید: با وجود این‌که شرکت پشتیبانی امور دام اعلام کرده مرغ مازاد را خریداری می‌کند، باز هم شاهدیم که مرغ فراوانی در بازار وجود دارد و قیمت آن کاهش یافته است؛ بنابراین به نظر می‌رسد صادرات گوشت مرغ نیز باید هرچه سریع‌تر آزاد شود. وی درخصوص ظرفیت تولید گوشت مرغ می‌گوید: از تمام ظرفیت تولید مرغ در کشور استفاده نمی‌شود؛ چراکه افزایش تولید برای تولیدکنندگان سودی به‌همراه ندارد. درحال‌حاضر وضعیت مواد اولیه مورد نیاز همچون ذرت، سویا و غیره چندان مساعد نیست و درنتیجه قیمت تمام شده بالاست. یوسفی ادامه می‌دهد: با قیمت خریدی که شرکت پشتیبانی اعلام کرده است، تولیدکننده سود نمی‌کند؛ بنابراین دلیلی ندارد که ظرفیت خود را تکمیل کند.
استانداردهای لازم برای صادرات گوشت مرغ را داریم
رئیس انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی با اشاره به این‌که استانداردهای لازم برای صادرات گوشت مرغ فراهم است، می‌افزاید: درحال‌حاضر توانایی این را داریم که 100 درصد استانداردهای کشور مقصد را رعایت کنیم و از این لحاظ هیچ کمبودی نداریم. وی می‌افزاید: با تمام سختگیری‌هایی که روسیه در بحث تعیین استانداردها دارد، چندی پیش نمایندگان خود را به ایران فرستاد و آن‌ها تعدادی از کشتارگاه‌های ما را مطابق با ضوابط و اصول بهداشتی خود دانستند؛ بنابراین هیچ مشکلی از نظر اصول فنی نداریم و بسته به تقاضای کشور مبدأ توانایی تولید و صادرات هر نوع مرغی را با هر وزن و معیاری دارا هستیم. یوسفی در پاسخ به این پرسش که چرا انجمن‌ها و اتحادیه‌های مرتبط با مرغ با هم یک‌صدا نیستند و نمی‌توانند درخصوص وارد کردن نهاده‌های دامی اقدام کنند، می‌گوید: از چند سال پیش سعی شده تشکل‌ها هماهنگی بیش‌تری با یکدیگر داشته باشند؛ به‌عنوان مثال در بخش تولید جوجه یک‌روزه و مرغ مادر هماهنگی‌های نسبی به‌وجود آمده؛ اما ایجاد هماهنگی بین 25 هزار واحد پرورش‌دهنده مرغ گوشتی در سراسر کشور کمی مشکل است؛ چراکه هر کدام از این واحدها مشکلات خاص خود را دارند. امیدواریم شاهد هماهنگی و تعاملات بیش‌تر بین مرغداران گوشتی و پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی و تولیدکنندگان گوشت مرغ باشیم.
بازارهای هدف را به‌راحتی از دست می‌دهیم
مدیرعامل سابق اتحادیه سراسری مرغداران مرغ گوشتی هم درخصوص علل محدودیت صادرات گوشت مرغ به «روسنا» می‌گوید: دلایل مختلفی وجود دارد که نمی‌توانیم آن‌طور که شایسته است صادرات گوشت مرغ را انجام دهیم. یکی از دلایل این است که متأسفانه مرغی که در کشور تولید می‌شود مرغ سنگین است و استانداردهای کشورهای حوزه خلیج‌فارس، عراق، روسیه و... را ندارد. این کشورها معمولاً مرغ‌هایی با وزن یک‌هزار و 200 تا یک‌هزار و 300 گرم مصرف می‌کنند؛ اما وزن مرغ‌های تولیدی ما به سه کیلوگرم هم می‌رسد. محمدعلی کمالی‌سروستانی، مدیرعامل سابق اتحادیه سراسری مرغداران مرغ گوشتی، تأکید می‌کند: در بحث استانداردها مشکلات بسیاری داریم؛ به‌عنوان مثال کشور روسیه براساس استانداردهایی که در نظر دارد مراحل تولید مرغ را از سالن مرغداری تا کشتارگاه دنبال می‌کند؛ اما متأسفانه ما استانداردهای کلی تولید، مانند میزان مصرف آنتی‌بیوتیک، مانده آنتی‌بیوتیک در گوشت و مواردی از این قبیل را رعایت نمی‌کنیم. این درحالی است که این کشورها دارای استاندارد URO هستند. سروستانی ادامه می‌دهد: موضوع بعدی این است که ما در صادرات ثبات و پایداری نداریم؛ یعنی هر زمان اتفاقی در کشور رخ دهد صادرات به یک‌باره ممنوع می‌شود. این عدم ثبات و پایداری بسیار لطمه زننده است؛ چراکه به‌دست آوردن بازار کار آسانی نیست و باید تلاش بسیاری کرد تا در یک بازار تبدیل به برند شویم و ما را بشناسند.
محدودیت‌های حمل‌ونقل صادرات را پرهزینه کرده است
وی می‌افزاید: مشکل بعدی که صادرات گوشت مرغ را محدود می‌کند، بحث بیماری است. در برخی مواقع بیماری‌هایی مانند آنفلوآنزا باعث می‌شود صادرات متوقف شود؛ چراکه کشورهای هدف تا زمانی‌که سازمان دامپزشکی جهانی اعلام کند که مرغ‌های ایران پاک است اجازه ورود مرغ‌ها را به کشورشان نمی‌دهند. سروستانی مسأله بعدی را روابط بین دُوَل اعلام می‌کند و می‌گوید: نوع ارتباط کشورها می‌تواند بر صادرات تأثیرگذار باشد؛ مثلاً عراق بر واردات مرغ از ایران تعرفه می‌گذارد؛ اما برای ترکیه چنین تعرفه‌ای قرار نمی‌دهد. این مسأله در واقع امتیازاتی است که گاهی دولت‌ها به یکدیگر می‌دهند یا برعکس بر سر راه واردات مانع‌تراشی می‌کنند. وی ادامه می‌دهد: مشکل بعدی حمل‌ونقل است. نظام حمل‌ونقل ما این‌گونه است که کانتینرهای سردخانه‌دار ما وارد عراق نمی‌شود، بلکه لب مرز مرغ‌ها باید وارد کانتینر دیگری شود که متعلق به خود کشور عراق است. جابه‌جایی‌های این‌چنینی از دیگر مسائلی است که هزینه‌ها را بالا می‌برد و ایجاد مشکل می‌کند. همچنین سیستم هوایی ما بسیار ضعیف است و کارگو یا حمل هوایی و هواپیماهای مخصوص حمل بار در کشور نداریم. درنتیجه حمل‌ونقل سخت و صادرات پرهزینه است. وی ادامه می‌دهد: مسأله بعدی این است که به لحاظ قیمتی باید بتوانیم رقابت کنیم؛ چراکه کشورهای رقیب ما دمپینگ می‌کنند؛ یعنی برای این‌که بازار را از ما بگیرند مرغ‌شان را با قیمت ارزان‌تر در اختیار کشورهای هدف قرار می‌دهند و عملاً ما را از بازار خارج می‌کنند و زمانی‌که در آن کشور تبدیل به برند شدند تعادل قیمتی‌شان را ایجاد می‌کنند. این‌ها روش‌های بازرگانی است که معمولاً کشورها اتخاذ می‌کنند؛ اما ما متأسفانه از آن بی‌بهره هستیم.
اتحادیه‌ها قدرت اجرایی ندارند
سروستانی می‌گوید: متأسفانه فرهنگ ارزش گذاشتن به کار تعاونی و جمعی در کشور ما جایگاه خود را پیدا نکرده و عملاً اعضای این تعاونی‌ها و تشکل‌ها همکاری و انسجامی را که بایستی ایجاد شود نتوانسته‌اند فراهم کنند. از سوی دیگر اتحادیه‌ها عملاً قدرت اجرایی چندانی ندارند. در شرایطی که قانون باید در راستای قدرت دادن به اتحادیه‌ها و انجمن‌ها از آن‌ها حمایت کند. امروز شاهدیم که در کشورهای اروپایی اتحادیه‌ها بسیار قدرتمند هستند و تمام امور اجرایی در اختیار اتحادیه‌هاست و دولت‌ها به‌طور کامل از این اتحادیه‌ها پشتیبانی می‌کنند، به‌طوری‌که اتحادیه‌ها می‌توانند برای تولیدکنندگان تعیین کنند که چه مقدار محصول تولید کنند یا حتی می‌توانند ضوابط و استانداردهای تولید را وضع کنند و قانون از آن‌ها حمایت می‌کند. این کارشناس صنعت دام و طیور در پایان درخصوص وضعیت نهاده‌های دامی می‌گوید: براساس اطلاعاتی که شرکت پشتیبانی ارائه داده است، نهاده‌های دامی به اندازه کافی در کشور وجود دارد و مشکلی از این لحاظ وجود ندارد. مشکل عمده این بخش درواقع در نحوه توزیع است؛ به‌گونه‌ای که یارانه‌ای که دولت در این رابطه می‌پردازد اصولاً دست واسطه‌هاست.
به گزارش «روسنا»، برای صادرات هر محصولی باید استانداردهایی رعایت شود و درخصوص صادرات گوشت مرغ نیز استانداردهایی همچون وزن مرغ، میزان مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، نحوه بسته‌بندی و غیره وجود دارد که به گفته برخی از کارشناسان اغلب این استانداردها از سوی کشتارگاه‌ها و تولیدکنندگان کشور رعایت نمی‌شود و همین امر باعث محدود شدن حجم صادرات گوشت مرغ ایران به دیگر کشورها شده است.
گزارش از یاسمن بلوردی