محمدعلی باقری در گفتوگو با « روستانیوز » ادامه داد: استفاده از کودهای معدنی باعث افزایش میزان مواد غذایی خاک میشود و خاک و گیاه را از مصرف کودهای شیمیایی بینیاز میکند. با کاهش استفاده از کودهای شیمیایی، محصولات سالمتری به سبد غذایی خانوارها وارد و در نتیجه باعث سلامتی افراد جامعه میشود. همچنین استفاده از کودهای معدنی باعث افزایش قدرت جذب مواد غذایی توسط گیاهان میشود و به همین دلیل گیاهان رشد خوبی خواهند داشت.
این کارشناس حوزه تغذیه و سلامت افزود: باقیمانده سموم و کودهای شیمیایی، عوارض متفاوتی برای سلامتی انسان و حیوانات دارد، بهطوریکه میتوان گفت باقیمانده سموم مورد استفاده در کشاورزی روی سیستم عصبی، تنفسی و گوارشی اثر گذاشته و باعث افسردگی، بیخوابی، انقباض ماهیچهای و افزایش واکنشهای ناخواسته میشود.
وی عنوان کرد: کودهای شیمیایی حاوی برخی عناصر معدنی هستند که هر کدام از آنها باعث بروز عوارضی خاص در بدن انسان میشود؛ بهطور مثال این کودها باعث تجمع بیش از حد نیتروژن و بروز نوعی سرطان در نوزادان میشود که طی آن اکسیژن کافی به بافتهای بدن نمیرسد؛ یا سطح بالای آلومینیوم موجود در این سموم باعث بروز آسم، آلزایمر و بیماریهای استخوانی میشود؛ یا سمیت کلسیم منجر به عوارض عصبی، عقبماندگی و آسیب به کلیهها و سیستم ایمنی بدن میشود؛ یا فلز کبالت در سطح بالا منجر به آسیبهای ریوی میشود؛ همچنین میزان زیاد پتاسیم در کودهای شیمیایی باعث کاهش ویتامین C و محتوای کاروتن گیاه میشود.
به گفته این متخصص تغذیه، کودهای فسفاته شیمیایی نیز پس از مصرف در گیاهانی مانند سیبزمینی باعث افزایش تجمع عناصر سنگین مثل کادمیوم شده که علاوهبر خاصیت سرطانزایی، باعث کوتاهی قد در کودکان و اختلال در کارکرد کلیهها میشود. علاوهبر این، این کودها باعث افزایش آلودگی آبهای سطحی و زیرزمینی، تخریب ساختمان خاک، افزایش املاح خاک، بالا رفتن EC خاک، عدم تعادل در عناصر غذایی ماکرو و میکروی خاک، افزایش هزینههای تولید و کاهش بهرهوری، کاهش کیفیت محصولات کشاورزی، مقاوم شدن آفات به سموم شیمیایی، آلودگی مواد مغذی به مواد شیمیایی و تأثیرات مستقیم بر سلامتی انسان (بروز سرطانها، کمبود مواد مغذی و...) میشوند. همچنین مصرف بیش از حد کود ازته منجر به نرمشدن بافت گیاهی و درنتیجه کاهش مقاومت گیاه نسبت به بیماریها و آفات میشود.
افزایش دمای کره زمین در پی مصرف سموم شیمیایی
باقری اظهار کرد: بسیاری از کودهای شیمیایی حاوی اسید سولفوریک و هیدروکلریک هستند که در صورت استفاده بیش از حد آسیب جدی به جمعیت میکروارگانیسمها وارد میکنند. این کودها در زمان مصرف به دقت بالایی نیاز دارند و استفاده بیش از اندازه توصیه شده، به گیاه آسیب میرساند و میزان رشد محصول را کاهش میدهد؛ حتی ممکن است گیاه را از بین ببرد. استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی میتواند باعث انتشار گازهای گلخانهای مانند دیاکسیدکربن و اکسیدنیتروژن در جو و درنتیجه افزایش دمای کرهزمین شود، بهطور کلی کودهای شیمیایی باعث ایجاد سمیت و آلودگی در گیاهان میشوند. کودهای غنی از نیتروژن هنگام باران یا آبیاری از زمینهای کشاورزی شسته و وارد آبهای روان شده و بهدلیل وجود نیتروژن، باعث رشد جلبکهای سمی در رودخانهها، دریاچهها و اقیانوسها میشوند. همچنین کودهای شیمیایی بهراحتی شسته و از دسترس گیاه خارج میشوند.
وی ادامه داد: وجود آفتکشها در آبهای زیرزمینی برای انسان بسیار خطرناک است و باعث اختلال و ناهنجاری در سیستم عصبی، غدد درونریز و سیستم ایمنی بدن میشود. ترکیب آفتکشها و کودهای شیمیایی در آبهای زیرزمینی باعث ایجاد موارد بسیار خطرناکتر از جمله سرطانها و به ویژه سرطان دستگاه گوارش میشود. آفتکشها و کودهای شیمیایی در دهههای اخیر که حاوی ترکیبات شیمیایی مختلف از جمله نیترات است، بهصورت غیرمستقیم باعث آسیبهای فراوانی به سلامتی انسان شده است.
این کارشناس تغذیه در ادامه درباره تجمع نیترات در بدن نیز گفت: نیترات تجمعیافته در محصولات کشاورزی پس از مصرف، در محیط دستگاه گوارش به دلیل حاکمبودن شرایط بیهوازی به یون نیتریت و سپس نیتروز آمین که ترکیب اصلی ایجادکننده سرطان در دستگاه گوارش که یک بیماری علاج ناپذیر است، تبدیل میشود. سرطان دستگاه گوارش به یکی از پنج سرطان شایع ناشی از سموم موجود در محصولات کشاورزی تبدیل شده است. پژوهشهای زیادی در دنیا انجام گرفته و بسیاری ازکشورهای پیشرفته سرطان معده را که یکی از سرطانهای شایع دستگاه گوارش است، با کنترل مواد غذایی و استفاده از کودهای ارگانیک و نخوردن آب چاه کنترل کردهاند. بهطور قطع میتوان گفت مصرف بیرویه کودهای شیمیایی در تولید سبزیجات از عوامل بروز سرطان معده است.