مدتی است بحث کمبود شیر خام و شیر خشک در کشور مطرح شده و هر روز این مسأله جدی‌تر می‌شود، تا جایی که اخیراً دبیر انجمن لبنی کشور در نامه‌ای به وزیر صنعت، معدن و تجارت خواستار واردات شیرخشک به کشور شد. این در حالی است که وزارت جهاد کشاورزی همچنان به ممنوعیت صادرات شیر خشک که چندی قبل از سوی وزارت صنعت اعمال شد، معترض است و لغو این ممنوعیت را دنبال می‌کند. گفته می‌شود محمد شریعتمداری، وزیر صنعت، معدن و تجارت، خواستار لغو ممنوعیت واردات شیر خشک به کشور، کاهش تعرفه واردات آن و اختصاص ارز چهار هزار و 200 تومانی برای این منظور شده است؛ مسأله‌ای که با مخالفت شدید وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید و تشکل‌های تولیدی مواجه شده است.
واردات با ارز آزاد برای واردکنندگان صرفه اقتصادی ندارد
در همین زمینه سید احمد مقدسی، رئیس انجمن صنفی گاوداران کشور، گفت: وزیر صمت طرحی را به هیئت وزیران برده که براساس آن واردات شیر خشک آزاد شود، تعرفه واردات این محصول از ۴۰ به شش درصد کاهش و ارز چهار هزار و 200 تومانی به واردات آن اختصاص یابد. این پیشنهاد در هیئت وزیران در دست بررسی است. به گفته مقدسی، واردات شیر خشک با ارز آزاد برای واردکنندگان صرفه اقتصادی ندارد. رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی گاوداران کشور با بیان این‌که تولیدکنندگان از وزیر جهاد کشاورزی خواسته‌اند مانع اجرای این طرح شود، اضافه کرد: گفته می‌شود وزیر جهاد کشاورزی نیز با پیشنهاد وزارت صنعت مخالف است و تلاش می‌کند تا مانع تصویب آن شود. از سوی دیگر، وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید معتقد است نه تنها هیچ کمبودی در زمینه شیر خام و خشک وجود ندارد، بلکه با مازاد محصول مواجه هستیم و صادرات شیر خشک باید از سرگرفته شود. مسئولان این وزارتخانه معتقدند واردات شیر خشک با ارز دولتی منجر به نابودی تولید داخل می‌شود و تولیدکنندگان را با چالش‌های جدی مواجه می‌کند. در همین زمینه مختارعلی عباسی، مدیرکل مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی، در واکنش به پیشنهاد وزیر صنعت برای آزاد کردن واردات شیر خشک به کشور، اظهار داشت: ما با دستگاه‌های مسئول در این زمینه از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حمایت مکاتبات لازم را انجام داده‌ایم و در حال پیگیری آن هستیم.
وزارت جهاد: نیازی به واردات شیر خشک نداریم
وی افزود: وزارت جهاد کشاورزی در جواب نامه‌ای که دولت نظر این وزارتخانه را درباره کمبود و نیاز به واردات شیر خشک استعلام کرده بود، اعلام کرده که چنین مسأله‌ای صحت ندارد. مدیرکل مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: علاوه بر این ما همچنان پیگیر لغو ممنوعیت صادرات شیر خشک هستیم و این مسأله را دنبال می‌کنیم. عباسی در واکنش به مباحث مطرح شده مبنی بر کمبود شیر خام در کشور، افزود: کمبودی در این زمینه نداریم. تا دوماه قبل به دلیل وجود مازاد شیر خام، سازمان مرکزی تعاون روستایی این محصول را به صورت توافقی از دامداران خریداری می‌کرد. وی با بیان این‌که تا همین چندماه قبل کارخانجات لبنی از اجرای مصوبه سال ۱۳۹۳ و قیمت یک‌هزار و 440 تومانی شیرخام خودداری می‌کردند، اظهار داشت: هیچ اتفاق خاصی نیفتاده که تولید شیر خام کاهش یابد؛ اما مسأله این است که قیمت این کالا همیشه کمتر از نرخ تمام شده تولید آن بوده و مدتی است به میزان واقعی نزدیک شده است. این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به این‌که ستاد تنظیم بازار قیمت یک‌هزار و 570 تومان را برای شیر خام در سال جاری تعیین کرده است، گفت: به تبع این امر، به کارخانجات نیز اجازه داده شد قیمت فرآورده‌هایشان را افزایش دهند؛ اما نکته این‌جاست که همین قیمت یک‌هزار و 570 تومان هم به اندازه نرخ تمام شده تولید شیر خام نیست. عباسی میزان تولید شیر خام را در سال گذشته حدود ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تن و در سال جاری نزدیک به ۱۰ میلیون و ۵۵۰ تا ۱۰ میلیون و ۶۵۰ هزار تن اعلام کرد.
واردات شیر خشک برخلاف سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است
وی با تأکید بر این‌که بنابراین هیچ‌گونه کمبودی در این زمینه نداریم، گفت: واردات شیر خشک کاملاً برخلاف سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است، به تولید شیر کشور آسیب جدی وارد می‌کند و بسیاری از واحدهای خرده‌پا و دامپروری‌های ما را از بین می‌برد. این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی تأکید کرد: واردات شیر خشک با ارز دولتی، بازار این محصول را به هم می‌زند و تولیدگان را از پا در می‌آورد. عباسی با بیان این‌که بازار هم‌اکنون در شرایط تعادل خود به سر می‌برد، افزود: وزارت جهاد کشاورزی به‌شدت با واردات این محصول مخالف است.
مدیرکل مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی در بخش دیگری از سخنان خود اضافه کرد: براساس بررسی‌های انجام شده تولید شیر خام در سال جاری نسبت به سال گذشته پنج تا شش درصد رشد داشته است. عباسی افزود: همچنین بررسی ۷۰ واحد گاوداری توسط همکاران ما نشان می‌دهد که ۱۱ درصد در این زمینه افزایش تولید داشته‌ایم. وی با اشاره به این‌که تا پایان تیرماه ۹۷ صادرات شیر خشک صنعتی هفت‌هزار و 390 تن و شیر خشک غیرصنعتی سه هزار و 580 تن بوده است، گفت: اگر کمبودی در زمینه شیر خام داشتیم، نمی‌توانستیم شیر خشک تولید و صادر کنیم.
۲۵ هزار تن شیر خشک مازاد داریم
عباسی درباره این‌که گفته می‌شود همین تبدیل شیر خام به شیر خشک و صادرات آن باعث شده کمبود شیر حاصل شود، افزود: حتی اگر این‌گونه بوده باشد، به دلیل آن است که کارخانجات شیر را به قیمت مصوب و واقعی از دامداران خریداری نمی‌کنند. مدیر کل مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی درباره میزان تولید شیر خشک در کشور نیز با بیان این‌که حدود یک میلیون تن شیر مازاد داریم، اضافه کرد: ظرفیت تولید شیر خشک در کشور حدود ۸۵ هزار تن و میزان تولید تقریباً ۶۵ هزار تن است. عباسی میزان نیاز کشور به شیرخشک را بین ۴۰ تا ۴۵ هزارتن عنوان کرد و افزود: بنابراین ما می‌توانیم حدود ۲۵ هزار تن شیرخشک از کشور صادر کنیم و مشکلی در این زمینه نداریم.
به گزارش «سبزینه» در پی این کش‌وقوس‌ها رضا باکری، دبیر انجمن صنفی صنایع لبنی ایران، اعلام کرد: چنانچه روزانه ١٩هزار تن شیر خام به قیمت تمام‌شده به علاوه ١٧ درصد سود تحویل صنایع لبنی شود، این انجمن از درخواست خود برای واردات ۲۵هزارتن شیر خشک صرف‌نظر می‌کند.